Rolnictwo i przetwórstwo ekologiczne w Euroregionie Pomerania

5.4.2. Produkcja wołowinyProdukcja mięsa wołowego w gospodarstwie ekologicznymma formę tuczu połączonego z produkcją mleka albo chowukrów mamek z cielakami i tuczu wołów. W ten sposób możnapołączyć różne formy gospodarstwa z produkcją mięsa.Gospodarstwa rolne mają w ten sposób możliwość wykorzystaniakoniczyny z trawami jako pokarmu przy równoczesnejprodukcji nawozów. Na złych glebach chów krów mamekmoże zastąpić produkcję mleka. W przypadku gospodarstwz użytkami zielonymi chów krów mamek odbywa się często naglebach o niskiej urodzajności i w partiach średniogórzai na łąkach. W takich regionach chów krów zyskuje szczególneznaczenie dla pielęgnacji wartości krajobrazu. Przestawieniegospodarstwa tradycyjnego na ekologiczne lub początkigospodarowania wymagają jednak dobrego planowaniai uwzględnienia ewentualnych rynków zbytu, ponieważ podażwołowiny na rynku przekracza popyt. Sprzedaż produktówpochodzenia zwierzęcego jako produktów ekologicznychmoże nastąpić dopiero, kiedy cały chów i sposób karmieniazwierząt spełniają wymogi rozporządzenia WE odnośnierolnictwa ekologicznego. Od tego momentu okres przestawieniadla bydła rzeźnego wynosi 12 miesięcy lub co najmniej ¾okresu życia.Rasy: W ekologicznej produkcji mięsa stosuje się przedewszystkim rasy średnie do ciężkich, takie jak bydło łaciate rasyAngus i Limousin. Rasy te stosowane są przede wszystkimw tuczy i produkcji bydła hodowlanego. Rasę Angus cechujegenetycznie uwarunkowany brak poroża i szybko osiąganadojrzałość z możliwością ocielenia w wieku 24 miesięcy. RasęLimousin charakteryzuje natomiast bardzo dobra jakość mięsa.Do bydła osiągającego duże rozmiary należą Galloways i HighlandCattle. Obie rasy hodowane są ekstensywnie w głównejmierze na terenach marginalnych, a ich chów służy zachowaniuwartości krajobrazu i produkcji mięsa dla smakoszy.Hodowla: Tworząc stado należy zwrócić szczególną uwagęna pierwszego ‘stadnika”, ma on bowiem duży wpływ napóźniejszą wydajność stada. Dlatego wybór zwierząt-rodzicówjest szczególnie ważny. Późniejsze zwierzęta mateczne powinnybyć spokojne, życzliwe, łatwe w obejściu, posiadać zdolnośćcielenia się i dobre cechy mateczne.Chów: W okresie wypasu na pastwiskach kontroli podlegaćmusi: liczebność stada, dostateczna ilość pokarmu i wody oraznienaganny stan ogrodzenia. Szczególną uwagę zwrócić należyna stan zdrowia stada, a zwłaszcza na zwierzęta ciężarne, nastan zdrowia cielaków i możliwe przypadki kradzieży. Do inwentarzapastwiska zalicza się lizawki zaopatrujące w substancjemineralne jak i drzewa, żywopłoty i szopy do ochronyprzed niesprzyjającymi zjawiskami atmosferycznymi.Całoroczny chów zwierząt na wolnej przestrzeni zalecany jestz reguły tylko w przypadku ras dużych. Zadaszenie chronipokarm zimą i służy do ochrony przed opadami i zimnem.Na oborę zimową nadaje się budynek z otwartym frontemi skierowany na południowy wschód. Rozporządzenie WEw kwestiach rolnictwa ekologicznego wymaga powierzchniminimalnych, wynoszących dla krów 6m² a dla cieląt 1,5m².Dodatkowo zaplanować należy w oborze proporcjonalnedo wielkości pogłowia pomieszczenie dla jałówek. Ponadtozaplanować należy obszar do cielenia się krów mamekwielkości 3x3m na 10. Na ogół należy wydzielić przejście dlacieląt np. z ruchomą kratą, uniemożliwiającą dostęp krów docieląt. Tam znajdować powinno się najlepszej jakości sianoi pasza sucha (rozdrobnione zboże, rośliny strączkowe). Jeślikrowy mamki są w oborze przykrywane, konieczne jest wydzieleniepomieszczenia, w którym byk miałby swobodę poruszaniasię. Młode krowy, chowane z zamiarem uzupełnieniapogłowia, trzymać należy w oddzielnych pomieszczeniachgospodarczych.Karmienie: Pożywienie latem musi być dobrej jakości. Jest toniezbędne dla wystarczającej produkcji mleka przez zwierzętamateczne, dla wzrostu i rozwoju cieląt oraz produkcji dobrejjakości wołowiny. Jeśli pastwisko ma dobrą jakość, wypas letnijest wystarczający dla powszechnych w rolnictwie ekologicznymras średnio-ciężkich. Dla równej struktury porostuzaleca się wykładanie siana. W przypadku niedoboru pokarmuna pastwiskach późnym latem, pokarm należy uzupełniaćkiszonką z traw.Karmienie bydła młodego: Bydło młode należy karmić racjąod 1kg do 2 kg suchej paszy dziennie na zwierzę w celu maksymalnegowykorzystania potencjału wzrostu.Karmienie w porze zimowej: W okresie karmienia mlekiemmatki zwierzęta należy dokarmiać od 1 do 2 kg suchej paszyw przypadku, gdy jakość paszy suchej jest zła, a racje obfitująw siano. Pasza sucha powinna się składać obok zbożaw połowie z roślin strączkowych. Dostępne muszą być lizawki.Profilaktyka zdrowotna: Dzięki dobremu gospodarowaniupastwiskiem można zmniejszyć problemy z pasożytami.Dzięki nabytej odporności zwierzęta mateczne mają mniejproblemów z pasożytami żołądka i jelit niż zwierzęta młode.Pastwiska, na których w roku ubiegłym nie pasły się zwierzętamłode, np. łąki koszone, zmniejszają ryzyko przy pierwszymwypasie cieląt. Ponadto pastwisko nie powinno być objadanezbyt krótko, ponieważ większość jaj pasożytów znajduje sięprzy samej ziemi. Terapię lekami można rozpocząć po wykazaniuobecności pasożytów na podstawie badania odchodów.Ze względu na przepisy prawne o epidemiach wśród zwierzątstado nie może być zarażone Brucellose, Leucose IBR,względnie IBV.Sprzedaż: Jeśli mięso można sprzedawać jako produkt ekolo-22 ROLNICTWO I PRZETWÓRSTWO EKOLOGICZNE