Rolnictwo i przetwórstwo ekologiczne w Euroregionie Pomerania

Przetargi drewna stają się coraz bardziej popularnym instrumentemsprzedaży produktów z drewna. Międzynarodowasieć przemysłu drzewnego FORDAQ daje dostawcomdrewna i kupującym możliwość skorzystania z szerokiejpalety informacji i ofert. Te możliwości zbytu są w sposóbzróżnicowany wykorzystywane przez poszczególne regionyprojektu Baltic+. Polska, nowe państwo członkowskieUnii Europejskiej, reprezentowane jest już poprzez 528przedsiębiorstw gospodarki leśnej (od małych i średnichprzedsiębiorstw, aż po hurtowników, właścicieli lasu, stolarnie).Po stronie szwedzkiej jedynie 28% przedsiębiorstwkorzysta z tej formy zbytu. Niemcy, podobnie jak Polskę,reprezentuje 512 przedsiębiorstw, w tym 10 handlarzy drewnem(średnie i duże przedsiębiorstwa z regionu Brandenburgiii Meklemburgii - Pomorza Przedniego).Poza tym krajowe i międzynarodowe targi oferują możliwośćwymiany i nawiązywania kontaktów dotyczących aktualnychtematów takich, jak wytwarzanie określonych produktów, ichzbyt i sprawy związane z techniką. Na stronach FORDAQmożna znaleźć również kalendarz międzynarodowych targówbranży drzewnej.Globalizacja gospodarki oraz intensyfikacja życiaw społeczeństwie informacyjnym stawia wiele nowychwyzwań życiu społecznemu i kulturalnemu oraz ekonomii.Układ podaży i popytu w wielu branżach będzie miał corazwiększe znaczenie. Ta tendencja rozwojowa będzie pozytywnieoddziaływać na rynek pracy w gospodarce leśnej orazzwiązane z nim rynki produkcji i zbytu.Jako kolejny instrument zbytu funkcjonują zorganizowanefora branżowe, jak np. branżowe forum na rzecz innowacji,spotkań i partnerstwa, które odbyło się w dniach 19-21października 2005 r. w Wiesbaden w halach targowychRhein-Main. Program imprezy koncentruje się na:• „Feng Szui w handlu drewnem”• „Reklama na maszynach leśnych”• „Nowoczesne sposoby komunikacji między handlema przemysłem wykorzystywane w celu poprawykonkurencyjności”Widać więc, iż uwzględniane są aktualne tendencje rozwojowew przemyśle drzewnym, możliwości stwarzanianowych rynków oraz wykorzystywania produktów niszowychw interesie małych i średnich przedsiębiorstw.Technika gospodarki leśnej:Mechanizacja i troska o środowiskoOd połowy XX w. widać stały wzrost troski o ekonomicznąi techniczną stronę gospodarki leśnej. Coraz większa mechanizacja,a jednocześnie silne idee ochrony środowiska,to cechy charakterystyczne współczesnej gospodarki leśnej.Wynikiem tego stanu rzeczy jest stale powiększająca się ofertaw zakresie techniki leśnej, która odpowiada różnorodnymwymogom ekologicznym poszczególnych obszarów leśnych,jak i ich profilom. Jednak wykorzystanie tej techniki nadalzależne jest od uwarunkowań ekonomicznych i w każdymindywidualnym przypadku musi być dokładnie skalkulowane.Występuje tu sprzeczność między ekologiczną motywacjąspołeczeństwa a ekonomicznymi interesami przedsiębiorstwleśnych.Należy wspomnieć w tym miejscu, iż rynek stale oferuje corazbardziej unowocześnione technologie, a proces modernizacyjnyprzybiera coraz szybsze tempo.Poniżej pokazane zostaną niektóre możliwości zbioru drewna.HarvesterWykorzystanie tych bardzo kosztownych maszyn podlegabardzo dokładnemu planowaniu, ponieważ technika ta jestopłacalna tylko wtedy gdy potrzebna jest duża wydajnośći zdolność robocza np. przy usuwaniu szkód po wiatracho dużej sile. Poza tym należy wziąć pod uwagę to, że przeztak duże zgromadzenie drewna będzie trzeba rozwiązać problemyze zbytem dużej ilości drewna surowego, transportemdrewna z miejsca zbioru, jego składowaniem i sprzedażą. Pozakosztami jest to też związane z zadaniami logistycznymi.W przypadku nieumiejętnego wykorzystania tej maszyny,może dojść do znaczących szkód, zarówno w samym drzewostanie,jak i w strukturze gleby.W Niemczech maszyny te po raz pierwszy zostały wykorzystanew odpowiednio dużym zakresie przy uprzątaniu szkód,którym nie umiano inaczej zaradzić. Były to szkody spowodowanewiatrołomami, gdzie wiatry osiągały siłę orkanów.Były to „Vivian” (26 lutego 1990 r.) oraz „Wiebke” (1 marca1990 r.). Od tego czasu udział maszyn typu żniwiarki dodrewna jest coraz większy. W chwili obecnej 30-40% zbiorudrewna dokonywane jest przy pomocy takich kompletnychżniwiarek. W niektórych krajach związkowych, które jużwcześniej rozpoczęły mechanizację, ich udział wynosi 50%.Ponad 50% corocznie ścinanego drewna to praca żniwiarek.Obraz leśnika, który przy pomocy piły łańcuchowej ścinadrzewa nie jest już dzisiaj typowym obrazem. Przesuwaniedrewna z lasu na drogę, z której to drewno przy pomocyodpowiednich ciągników z naczepami do przewozu drewnatransportowane jest do miejsca przetwarzania, to dzisiaj pracadużych spychaczy leśnych. Maszyny te są na ogół własnościąwiększych przedsiębiorców. Prywatni właściciele lasu niewyrąbują dzisiaj tak dużych ilości drewna, dysponują onispecjalnie wyposażonymi traktorami. Kilka tysięcy właścicielilasów korzysta z małych traktorów, przystosowaych do pracyw lesie. Niektórzy w pracy tej wykorzystują nadal konie.W całej Szwecji pracuje 50 profesjonalnych przedsiębiorstwoferujących przewozy wozami konnymi na potrzebygospodarki leśnej. W Skanii również funkcjonują takieprzedsiębiorstwa. Największym problemem w kontekście wykorzystaniadużych maszyn w gospodarce leśnej to szkody, jakiepowodują one w glebie i gospodarce wodnej. Na przykładrtęć, którą znaleziono w próbkach wody. Na dzień dzisiejszynie widać starań, aby maszyny te były bardziej przyjazneśrodowisku. Jest to kwestia polityki i ustawodawstwa, jednakna razie władze nie dostrzegają tej problematyki.Mobilne dźwigi (dźwig przechylny)Ta technologia zbioru drewna jest szczególnie godna poleceniaw przypadku ostrych zboczy i terenów wilgotnych bądźwrażliwych terenów płaskich. System składa się z przechylnegomasztu, naciągarki linowej oraz silnika jako elementunapędowego.Urządzenia przechylne można przy zbiorze drewna łączyćw kombinacje z innymi urządzeniami. Praca w oparciuo dźwigi przechylne jest szczególnie korzystna dlapozostającego drzewostanu i gleby.Zbiór drewna na specjalnych obszarach leśnychSpecjalne obszary leśne wymagają metod zbioru drewna,które wspierają intensywną gospodarkę leśną, dają możliwośćekonomicznego, ekologicznego i społecznie akceptowalnegozbioru grubego drewna w formie krótkich odcinków. Tu zalecanejest połączenie metod wysoce zmechanizowanych12 TRWALE ZRÓWNOWAŻONA GOSPODARKA LEŚNA