“Dituri Natyre 5” - Albas

Libër mësuesi për tekstin “Dituria 5” Mësimi 1.b.5Tema: Nga ndryshojnë tingujt e lartë nga ata të ulët? Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi të jetë i aftë:Të dallojë tingujt e lartë nga ata të ulët.Të prodhojë tinguj të lartë dhe të ulët.Të krahasojë tingujt me lartësi të ndryshme.Të provojë nëpërmjet eksperimentit që lartësia e tingujve është e ndryshueshme.Të përcaktojë faktorët që ndikojnë në lartësinë e një tingulli. Mjete: shishe, ujë i ngjyrosur, kuti kartoni, 3 llastiqe me trashësi të ndryshme, laps Koncepte kryesore: tingull i lartë, tingull i ulët Metoda: Mësimdhënie e drejtpërdrejtë, diskutim, eksperiment, krahasim, analizëZhvillimi i mësimitHapi I: Një nxënësi, mësuesi/ja ia mbyll sytë me shami. Dy shokë të tij e thërrasin nëemër. Nxënësi do të dallojë se cilët ishin shokët që e thërritën. Diskutohet në klasë rrethfaktit se çfarë i bën tingujt të ndryshëm nga njëri-tjetri, si mund ta dallosh një tingull nganjë tjetër.Hapi II: Ndahet klasa në grupe me nga 6 nxënës. Çdo grup do të kryejë eksperiment metri shishe të njëjta të përshkruara më parë në Veprimtarinë 1. Gjatë eksperimentit nxënësitmbajnë shënime duke u mbështetur në pyetjet 1, 2, 3 në tekst. Diskutohen e krahasohenpërfundimet e secilit grup dhe nën drejtimin e mësueses arrihet në një përfundim.Hapi III: Kryhet prova me shishet me ujë të ngjyrosur në të cilat do të prodhohen tingujtë ndryshëm. Bëhet krahasimi i tingujve duke u bazuar në lartësinë e ujit në shishe.Hapi IV: Nxënësit do të punojnë përsëri në grupe për të kryer Veprimtarinë 2 që përshkruhetnë tekst. Mësuesi ndjek hap pas hapi provën me llastiqet. Është shumë e rëndësishme qënxënësit të mbajnë shënime në lidhje me pyetjet e tekstit. Diskutohet rreth përfundimeveqë kanë nxjerrë nxënësit. Krahasohen ato. Mësuesi/ja ndalet në përcaktimin e faktorëveqë ndikojnë në lartësinë e një tingulli........Detyrë shtëpie. Të ndërtojnë një mjet me llastiqe të gjerësive e trashësive tëndryshme dhe të prodhojnë tinguj.Për mësuesinTingujt e lartë nga ata të ulët ndryshojnë në varësi të faktit se sa shpesh lëkundetobjekti që prodhon tingullin. Sa më shpesh të lëkundet objekti aq më i lartë ështëtingulli dhe anasjellas, që do të thotë sa me i vogël është numri i dridhjeve, aq më iulët është tingulli.1. Në rastin e shisheve, kur fryjmë në to, ajri brenda dridhet dhe krijon valë zëri.Lartësia e zërit në këtë rast varet nga gjatësia e kolonave dridhëse të ajrit.A) Kur shishja ka pak ujë dridhja e ajrit (vajtja-ardhja e valës së ajrit) është më e35