publiczna - KZK GOP

analizy i opinieFot. pl.wikipedia.orgNie ma co się oszukiwać,że dla pasażerapodstawowymkryterium wyborusą aspekty ekologiiczy szybkośćprzemieszczania się.Wciąż dominującymczynnikiem wyborujest jednak cenamunikacja miejska pochłania 1,5 procenta budżetumiasta, podczas gdy w Krakowie – 10 procent. Widaćz tego, że taki system darmowej komunikacji łatwiejjest wprowadzać w tych miastach, gdzie system komunikacjijest tańszy i mniej skomplikowany.Koszty nie znikają– zmienia się źródło finansowaniaNiezależnie od zajmowanego stanowiska w sprawiekomunikacji miejskiej należy sobie zdawać sprawę,że koszty jej funkcjonowania nie znikną. Co najwyżejmoże zmienić się źródło jej finansowania. Dziś obowiązującymmodelem w większości systemów jest częściowepokrywanie kosztów transportu publicznegoprzez bilety oraz dotacje z budżetu miast. Można zadaćpytanie, czemu nie odciążyć miejskiej kasy i niesprawić, by całość kosztów pokrywana była z biletów?Banalne pytanie, a jednak oddaje istotę rzeczy.W przypadku wprowadzenia całkowitego finansowaniatransportu publicznego z wpływów z biletówich cena byłaby drastycznie wysoka. To przecież kłócisię z podstawową jej funkcją – społeczną. Tak, komunikacjamiejska jest działalnością niedochodowąi ma za zadanie ułatwić przemieszczanie się mieszkańcom(i innym pasażerom) po danym terenie.Co więcej, pociągi, metro, tramwaje, trolejbusy czyautobusy mają znaczącą konkurencję w… transporcieindywidualnym. Chcąc żyć w czystych miastach,w ekologicznym środowisku, bez korków ulicznychmusimy o tym pamiętać.Nie ma co się oszukiwać, że dla pasażera podstawowymkryterium wyboru są aspekty ekologii czy szybkośćprzemieszczania się. Wciąż dominującym czynnikiemwyboru jest jednak cena. Oznacza to, że dopókicena biletu za przejazd komunikacją miejską będzieznacząco niższa niż na przykład podróż prywatnymsamochodem, to wybierzemy transport zbiorowy(oczywiście w pewnym uproszczeniu, bo są grupyosób, które zgadzają się na wyższy koszt w imięwyższego komfortu podróży). Tak więc w przypadkuwysokich cen biletów pojazdy komunikacji miejskiejbędą mniej wykorzystywane, za to wzrośnie ruch samochodówosobowych w centrum. Z punktu widzeniacałej społeczności, a więc miasta, takie rozwiązaniedoprowadzić może do… katastrofy. Większy ruchsamochodów osobowych to przecież większe korkiuliczne i wzrost zanieczyszczenia powietrza, co prowadzido zwiększonych kosztów na przykład leczeniamieszkańców czy też konieczności budowy nowychdróg i miejsc parkingowych. Z drugiej strony – wprowadzającdarmową komunikację miejską możemy liczyćna wzrost liczby pasażerów w pociągach, metrze,autobusach czy tramwajach, a więc obniżenie kosztów,o których przed chwilą wspomnieliśmy (zanieczyszczenia,korki). Jednakże istnieje konieczność pokryciakosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej z innegoźródła – a więc z budżetu miasta.Gdzie jest to źródło?Przykładem sprawnie funkcjonującej komunikacjimiejskiej mogą być darmowe linie autobusowe, dowożąceklientów do dużych sklepów handlowych.Tak naprawdę koszty funkcjonowania takiego rozwiązaniai tak pokrywa pasażer – klient, ponieważukryte są one w cenie towarów, które kupił. Możnapowiedzieć, że taki transport jest „gratisem” do za-35nr 2/2013