analizy i opinieFot. Arkadiusz ŁawrywianiecFot. pl.wikipedia.orgGdyby darmowakomunikacja miejskaobowiązywałatylko w przypadkuposiadania zameldowaniaw danymmieście, oznaczałobyto „zachętę” dlawszystkich przyjezdnych,pracujących najego terenie36kupionych produktów. Co więcej, zakupy i tak trzebazrobić, a dodatkową zachętą (ułatwiającą wybórsklepu) jest właśnie darmowy transport.Przekładając powyższy przykład na funkcjonowaniesystemu komunikacji miejskiej w całej aglomeracji,można w znacznym uproszczeniu stwierdzić, że darmoweautobusy to pojazdy komunikacji miejskiej,a centrum handlowe to miasto. Co będzie towarem?Wszystkie miejskie usługi, a opłatą za nie – koszty,podatki itp. Innymi słowy – darmowa komunikacjamiejska przyczynia się do wzrostu atrakcyjności całegomiasta i poziomu zadowolenia mieszkańców.Co więcej – może przyczynić się do zmniejszeniakosztów funkcjonowania całego systemu. Odchodząprzecież koszty związane z produkcją i dystrybucjąbiletów, a także kontrolą ich posiadania i procesemwindykacji. A nie są one wcale małe.Należy podkreślić także dodatkowe źródło finansowania,z którego można pokrywać koszty funkcjonowaniatransportu zbiorowego. Dziś powszechnie stosowanąpraktyką jest ograniczanie wjazdu samochodówosobowych do centrów miast. Przykładowym działaniemsą coraz częściej wprowadzane opłaty za parkowanie.Ma to zniechęcić kierowców do pozostawieniawłasnych aut w domu i korzystania z pociągów, metra,autobusów, tramwajów czy trolejbusów. Na świeciecoraz bardziej popularną praktyką staje się równieżwprowadzanie opłat za sam wjazd do centrum miasta.Niewątpliwie właśnie te opłaty mogą być źródłem finansowaniadarmowej komunikacji miejskiej.Nie bez znaczenia jest również promocja komunikacjimiejskiej i zachęcanie mieszkańców do meldowaniasię w danych aglomeracjach. Powszechniewiadomo, że w największych miastach Polski mamydo czynienia z migracją zarobkową. Osoby przyjezdneczęsto jednak unikają zameldowania się w miejscuobecnego zamieszkania, w celu uniknięcia płaceniawyższych podatków. Gdyby darmowa komunikacjamiejska obowiązywała tylko w przypadku posiadaniazameldowania w danym mieście, oznaczałoby to „zachętę”dla takich osób. A jest ich niemało i problemwzajemnych rozliczeń jest coraz bardziej odczuwalnyw kasach poszczególnych miast.Na razie pasażerowie w Polsce najczęściej legalnieza darmo mogą podróżować podczas EuropejskiegoDnia bez Samochodu. Wtedy to w większościmiast organizatorzy transportu publicznego pozwalająjeździć pociągami, metrem, trolejbusami,autobusami i tramwajami bezpłatnie, na podstawieważnego dowodu rejestracyjnego. Tego dnia setkitysięcy kierowców mają niepowtarzalną szansęsprawdzenia, „co tracą”, nie korzystając z transportuzbiorowego. Czy jednak takie pojedynczeakcje są w stanie przekonać ich do zmiany zachowań?Wątpliwe…A gdyby tak…Mało prawdopodobne jest, aby polskie miasta skorzystałyz rozwiązań wprowadzających darmową komunikacjęmiejską. Wymaga to nie tylko odważnychdecyzji, ale również znalezienia alternatywnego, akceptowalnegoźródła jej finansowania. Tymczasempraktyka pokazuje tendencję całkowicie odwrotną.Ceny biletów rosną, a przykład Warszawy pokazuje,jakie rodzi to konsekwencje. Czy wpływy z biletówpowiększyły się, czy zmalały? Czy sprzedaje się ichwięcej, czy mniej? To jest obecnie szeroko komentowanytemat, który doprowadził już do zmian kadrowychw Zarządzie Transportu Miejskiego, a prezydentWarszawy jest w przeddzień referendummającego zdecydować o dalszych losach najważniejszejosoby w stołecznym Ratuszu.komunikacja <strong>publiczna</strong>
Fot. UITPTegoroczny, 60. już ŚwiatowyKongres MiędzynarodowejUnii Transportu Publicznego(UITP), zorganizowany pod koniecmaja w Genewie, odbył się pod znakiemzrównoważonego modelubiznesowego dla transportu publicznegojutra. Ta największa na świecieimpreza organizowana przez i dlaaktorów zbiorowej komunikacji przyciągnęław ciągu pięciu dni ponad25 tysięcy gości oraz dwa tysiące delegatówz 78 krajów świata.ŚwiatowyKongres UITP– transport publiczny dziś i jutrow ydarzeniaTargi, dyskusje, debaty oraz szereg imprez towarzyszącychodbywały się w tym roku pod honorowympatronatem agendy ONZ UN-HABITAT orazwe współpracy z Transports Publics Genevois. Nie zabrakłorównież wielu ciekawych akcentów z Polski.Nowy model biznesowydla transportu publicznegoJubileuszowy 60. Światowy Kongres oraz Targi MiejskiejMobilności UITP odbyły się w dniach 26-30 maja br. W dwa lata po niezwykle udanym kongresiew Dubaju wszyscy liczący się aktorzy światowegotransportu publicznego, od producentów i operatorówpo zarządy transportu publicznego i ministerstwa,spotkali się ponownie w Genewie, żeby dogłębnieprzeanalizować stan rozwoju transportupublicznego na świecie. Wybór Szwajcarii nie byłprzypadkowy – to właśnie Genewczycy obchodząw tym roku 150. rocznicę funkcjonowania najstarszegotramwaju w Europie. W samej Genewie mówisię, że słynne szwajcarskie zegarki reguluje się właśniewedług rozkładu jazdy miejskiej komunikacji, której37ARTUR PERCHELMenedżer krajówEuropy Wschodniejw Międzynarodowej UniiTransportu Publicznego (UITP)w Brukselinr 2/2013