01. - Śląska Izba Aptekarska

Leki działające na OUNOstrożność muszą zachowywać pacjenci z depresją, bowiem opisano wiele interakcji składnikówżeńszenia z lekami przeciwdepresyjnymi. Udokumentowany przypadek 26 latka leczonego na depresjęinhibitorem MAO, fenelzyną, wykazał duże niebezpieczeństwo wystąpienia objawów manii podczasjednoczesnego przyjmowania 250 mg standaryzowanego wyciągu żeńszenia dziennie. Pacjent ten napoczątku wykazywał poprawę samopoczucia i odczuwał przypływ energii, jednak po paru tygodniachdoświadczał tzw. gonitwy myśli i zaczął obsesyjnie myśleć o pracy i problemach finansowych.Objawy obejmowały również rozdrażnienie i bezsenność, co zaowocowało hospitalizacją pacjenta.Przypadek ten zwraca uwagę na niebezpieczeństwo jednoczesnego stosowania obu preparatów,skutkującego nasileniem działań niepożądanych fenelzyny. Mechanizm tego działania nie jest dokońca poznany, lecz podejrzewa się, że ginsenozydy zaburzają metabolizm wątrobowy fenelzyny [12].Podobne objawy zanotowano u pacjentki leczonej amitryptyliną [12]. Ponadto w praktyceklinicznej wykazano interakcje żeńszenia z klomipraminą i haloperidolem, objawiające się równieżwystąpieniem epizodów manii [10].Ze względu na wpływ na OUN, żeńszeń może zwiększać działanie i efekty uboczne, takiejak bezsenność, drażliwość i wzrost ciśnienia podczas stosowania innych leków, stymulującychcentralny układ nerwowy, takich jak metylofenidat czy pochodne amfetaminy. Odnosi się to takżedo suplementów diety działających psychostymulująco, zwłaszcza kofeiny, która w rzadkich aleopisanych przypadkach przyjmowana z żeńszeniem wywołuje nadmierne pobudzenie, bezsennośći bóle głowy. Preparaty żeńszenia mogą osłabiać działanie leków uspokajających [4].AnalgetykiBadania interakcji z lekami przeciwbólowymi przynoszą sprzeczne doniesienia. W przypadkuopioidów ich efekt analgetyczny był znoszony pod wpływem żeńszenia, a paracetamol i aspirynazwiększały w tym samym czasie swoje działanie. Badania na zwierzętach wykazały także, że pod wpływemginsenozydów zmniejsza się efekt tolerancji i stopień uzależnienia podczas stosowania opioidów [4].Mechanizm działania tej interakcji nie jest do końca poznany, choć podejrzewa się osłabienie wiązanialeków z receptorami opioidowymi w centralnym układzie nerwowym [14]. Interakcja ta choć małopoznana, zwraca uwagę na konieczność unikania łączenia leków opioidowymi z preparatami żeńszenia[14]. Przy stosowaniu NLPZ z ginsenozydami może dojść do zwiększonego ryzyka krwawienia [14].STANOWISKA, OPINIE, INFORMACJELeki przeciwnowotworoweBadania laboratoryjne i na zwierzętach wykazały, że ginsenozydy działają synergistycznie z wielomalekami cytotoksycznymi, chemioterapią i radioterapią. Opisano zwłaszcza synergizm ginsenozydówz mitomycyną C, paklitakselem oraz cis platyną [4]. Mechanizm działania tego efektu poznano przybadaniu cytotoksyczności cis platyny, która zwiększa się pod wpływem ginsenozydów, na skutekaktywacji i modyfikacji działania kanałów jonowych, co nasila transport dokomórkowy cząsteczekleku. Zjawisko to zachodzi tylko w komórkach, zawierających sprawny kanał jonowy i zależne jestod dawek ginsenozydów (przynajmniej 50-200 μg/mL) [20]. Ponadto ginsenozydy osłabiają potencjałemetogenny cis platyny [4]. Badania na myszach wykazały kardioprotekcyjne działanie żeńszenia,przy terapii doksorubicyną. Na podstawie wyników laboratoryjnych, poziomy markerów serca, w tymdehydrogenazy mleczanowej, kinazy kreatyninowej i izoenzymu kinazy kreatyninowej, były niższe niżprzed włączeniem żeńszenia do terapii. Poza tym zaobserwowano minimalne zmiany morfologicznew kardiomiocytach i normalizację poziomu dysmutazy ponadtlenkowej, peroksydazy glutationoweji katalaz. Nie wpłynęło to na efekt cytostatyczny samej doksorubicyny, co stwarza możliwość dalszegobadania przydatności żeńszenia w celu ograniczenia przykrych działań ubocznych cytostatyku [21].Leki działające na układ sercowo-naczyniowyŻeńszeń może podnosić poziom nifedypiny we krwi, co wykazały badania na zdrowych ochotnikach.Koreańska odmiana wzmacnia działanie digoksyny u osób z niewydolnością serca, podczas gdy odmianachińska w badaniach farmakokinetycznych zmniejszała stężenie digoksyny w osoczu [4,17]. Ginsenozydymogą nasilać działanie leków naczyniorozszerzających i osłabiać efekt hipotensyjny diuretyków [4,5].www.katowice.oia.pl 69