OŚRODKI INNOWACJI I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W POLSCE - GATE

_________________________________________________ Uwarunkowania rozwoju infrastruktury wsparcia w PolsceDruga połowa lat 90. (lata 1998-2000) jest dla większości działających podmiotów okresem„walki o przetrwanie”. Wygasła większości programów pomocowych oraz pojawiły się problemyz zasilaniem finansowym od instytucji samorządowych w wyniku dyrektywy Ministra Finansówograniczającej możliwości pomocy finansowej dla instytucji pozarządowych. Pojawiło się równieższereg problemów z interpretacją przepisów prawnych oraz kompetencyjnych w ramach strukturterytorialnych po reformie administracyjnej. Liczba ośrodków zmalała o 8%, a na rynku pozostałyinstytucje silne organizacyjnie i finansowo, obudowane wieloma formami aktywności. Nastąpiłarównież komercyjna orientacja znacznej części ośrodków i poszukiwanie biznesowych obszarówświadczenia usług przynoszących stały dochód. W tych latach wzrosło zainteresowanie oraz społecznai polityczna akceptacja omawianych instytucji jako instrumentu wspierającego rozwój lokalny,restrukturyzację i modernizację gospodarki. Pojawiło się wiele nowych pomysłów budowy ośrodkówwyspecjalizowanych na potrzeby lokalnych strategii rozwoju lub restrukturyzacji regionówzagrożonych kryzysem strukturalnym (tereny wiejskie, tradycyjne regiony przemysłowe). Największymzainteresowaniem cieszyły się fundusze poręczeniowe i nastąpił ponowny wzrost zainteresowaniainnowacjami i transferem technologii, który zaowocował rozwojem sieci centrów transferu technologiii kolejnych parków technologicznych. Rozwój instytucji proinnowacyjnych miał związek z realizacjąkilku projektów w zakresie infrastruktury transferu technologii (Incom przez Fundację na rzecz NaukiPolskiej, Sci-Tech ze środków PHARE oraz Fabrykat 2000 finansowany przez USAID) orazprzygotowywaniem systemu informacyjnego (punkty kontaktowe) dla potrzeb udziału Polskiw 5. Programie Ramowym UE. Szczególną rolę w tworzącym się systemie wsparcia przedsiębiorczościzaczyna odgrywać rozwijany od 1996 r. przez Polską Fundację Promocji i Rozwoju MSP (od 2000 r.Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości) Krajowy System Usług dla MSP.Z początkiem XXI w. obserwujemy wzrost zainteresowania ośrodkami innowacjii przedsiębiorczości przybierający na sile, aż do daty 1 maja 2004 r. Na uwagę zasługują nowe zadaniai możliwości finansowania działalności z funduszy przedakcesyjnych, jak i środków krajowych.Przedsiębiorczość silnie zyskuje na znaczeniu w ramach polityki gospodarczej, co owocujewypracowaniem szeregu programów rządowych: „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, „Kierunkidziałania Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 r.”, „Pierwsza praca”,„Kapitał dla przedsiębiorczych” itp. Pojawiły się również nowe inicjatywy wspólnotowe i programyfinansowane ze środków Phare: „Inicjatywa I i II”, „Spójność Społeczno-Gospodarcza”, „Krajowyprogram rozwoju MSP” itp. oraz działania związane z uczestnictwem firm i instytucji B+Rw 5. i 6. Programie Ramowym Badań, Rozwoju Technicznego i Prezentacji UE. Wzrosła tym samymliczba zadań i środków na ich finansowanie, adresowanych do instytucji wsparcia. Duża część pomocypublicznej dla małych i średnich firm została skierowana poprzez instytucje otoczenia biznesu. Politykaprzedsiębiorczości po latach deklaracji zaczęła mieć pokrycie w programach i środkach finansowych.Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości otrzymały nowe możliwości rozwoju w różnej formie:– bezpośrednie, podmiotowe dofinansowanie działalności w ramach punktów konsultacyjnodoradczych,gminnych centrów informacji, centrów Euro-Info, Innovation Relay Centres, siecipunktów informacyjnych;– dotacji celowych na finansowanie usług szkoleniowych, doradczych i informacyjnych dla MSP;– dokapitalizowanie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych.W konsekwencji od 2000 do 2004 r. nastąpił wzrost liczby ośrodków o 91%. Rozwój nowychpodmiotów następuje głównie przez rozwój usług wsparcia w ramach ustabilizowanych rynkowoinstytucji, często o długiej historii: izb przemysłowo-handlowych, cechów rzemieślniczych, szkółwyższych i placówek B+R oraz samorządów lokalnych. Do rzadkości należy tworzenie nowychinstytucji, a jeśli już, dotyczy to raczej dużych projektów infrastrukturalnych (np. park technologiczny).Szereg silnych instytucji próbuje budować regionalne sieci punktów konsultacyjno-doradczych.Od 2001 r. nastąpiło również poważne wzmocnienie organizacyjne, kadrowe i merytorycznewiększości ośrodków. Największy postęp należy wskazać w odniesieniu do centrów transferutechnologii i ośrodków szkoleniowo-doradczych, regres natomiast dotyczy tradycyjnych inkubatorówprzedsiębiorczości. Dynamicznie rośnie zaangażowanie w działania proinnowacyjne, odpowiadającena strategiczne wyzwania, przed którymi stoi polska gospodarka: podniesienie konkurencyjnościi innowacyjności, realizacja założeń Strategii Lizbońskiej. Ważnym elementem wsparcia rozwojuinfrastruktury transferu technologii były działania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości29