OŚRODKI INNOWACJI I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W POLSCE - GATE

Uwarunkowania rozwoju infrastruktury wsparcia w Polsce _________________________________________________obejmujące: (1) opracowanie studiów wykonalności, raportów oddziaływania na środowiskoi biznesplanów dla 13 parków przemysłowych i przemysłowo-technologicznych (zadanie zrealizowanewspólnie z Agencją Rozwoju Przemysłu) oraz (2) pomoc w zakresie zarządzania i tworzenia 23 centrówtransferu technologii, parków i inkubatorów technologicznych. W rezultacie powstały ambitneprojekty parków technologicznych i przemysłowo-technologicznych, inkubatorów technologicznychi akademickich. Ważnym działaniem konsolidującym środowiska instytucji wsparcia w poszczególnychwojewództwach są prace nad regionalnymi strategiami innowacji. Sukcesywnie poprawiają sięwarunki współpracy z samorządami lokalnymi, powiatowymi i wojewódzkimi. Widoczny jest równieżrozwój kontaktów międzynarodowych, zarówno z państwami Unii, jak i Europy Środkowo-Wschodniej.Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej tworzy nową jakość w funkcjonowaniui perspektywach rozwoju ośrodków innowacji i przedsiębiorczości. Pojawia się niespotykanadotychczas dostępność funduszy europejskich, gdzie w wielu strumieniach finansowania, instytucjewsparcia są formalnie wskazanymi beneficjentami środków. Z drugiej strony, to czas próby, na ileinstytucje są zdolne do przygotowania profesjonalnych wniosków, realizacji programów orazrozliczenia otrzymanego dofinansowania. Pierwsze miesiące pokazały przede wszystkim brakprzygotowania rządowej i regionalnej administracji do obsługi unijnych procedur konkursowych.Nagminne były braki w przepisach prawnych, błędy w kreatorach wniosków, niedoinformowaniei urzędnicza obstrukcja. Brak przejrzystych reguł był zastępowany formalizacją procedur grantowychw rezultacie dających najobszerniejsze w Europie wnioski dotacyjne oraz wywołujące frustracjewynikające z odrzucania aplikacji ze względu na drobne uchybienia (brakująca parafka luboświadczenie itp.). Otrzymanie grantu niejednokrotnie okazywało się zapowiedzią problemów przyrozliczeniu dofinansowania – różne interpretacje, częste korekty, opóźnione płatności itp. W tychwarunkach następuje wyraźna polaryzacja instytucji na aplikujące, bogate, zdolne do samodzielnegofinansowania zadań niezależnie od otrzymanych środków, dysponujące dużym zapleczemadministracyjnym oraz małe stowarzyszenia i fundacje, „wystraszone” formalnymi wymogamiaplikacyjnymi, występujące raczej jako podwykonawcy zadań.W dostępie do środków unijnych z jednej strony wysoko postawiono wymogi i silniesformalizowano procedurę konkursową, a z drugiej – widoczny jest brak pomysłów na:– trwałość realizacji programów wsparcia po zakończeniu finansowania;– prorynkową orientację i efekty rozwojowe uwzględniające lokalną specyfikę;– komplementarność i powiązanie różnych programów wsparcia.Jednocześnie przy obsłudze projektów unijnych rośnie biurokracja u krajowych koordynatorów orazu samych beneficjentów. Na rynku pojawiła się grupa ekspertów i prywatnych firm nastawionych nakonsumpcję środków unijnych, bez uwzględnienia potrzeb czy potencjalnych efektów rozwojowychgospodarki. Ich siłą jest znajomość procedur aplikacyjnych oraz wymogów formalnych realizacjii rozliczenia. Często dostarczycielami takich pomysłów są eksperci i instytucje z państw starej UniiEuropejskiej. W konsekwencji spotykamy np. parki technologiczne, tworzone przez prywatnychdeweloperów nieruchomości, którzy nie ukrywają, że nie będą kontynuować działań po zakończeniufinansowania i formalnej sprawozdawczości unijnej.W kolejnych latach oczekiwane są procesy sieciowej konsolidacji instytucji wsparciaw Regionalne Systemy Innowacji, które powinny ulec przyspieszeniu po 2010 r. Pierwszy okreseuropejskiego programowania był próbą zdolności przystosowawczych polskich ośrodków innowacjii przedsiębiorczości do wyzwań wspólnego rynku. Pozytywny wpływ na identyfikację potrzeb,konsolidację instytucji oraz opracowanie ciekawych programów wsparcia miała realizacja prac nadRegionalnymi Strategiami Innowacji. W przyjętej koncepcji metodologicznej system wsparcia jestjednym z trzech, obok sektora MSP i instytucji B+R, kluczowych elementów aktywizacji ekonomicznejregionów. Jednocześnie w wielu regionach środki finansowe w ramach działania 2.6. ZPORR, a przedewszystkich dobór projektów wpłynął na rozwój struktur sieciowych oraz pogłębienie współpracymiędzy ośrodkami.VII. PERSPEKTYWY ROZWOJUInstytucje wsparcia silnie wpisują się we współczesną logikę rozwoju ekonomicznospołecznego.Umożliwiają przede wszystkim aktywizację endogenicznych zasobów regionów30