NR 3-4/2009 - WOM Rybnik

DIALOG EDUKACYJNY RODNiIP “WOM” RYBNIK Nr 3-4 (06-07)/ 2009KREATYWNOŚĆ, JAK JĄ OSIĄGNĄĆ?Wszyscy wiedzą, że czegoś nie da się zrobić, aż znajdzie się taki jeden, który nie wie, że się nie da, i ON TOZROBIJolanta SpyrczakA. EinsteinMasz dwa plastikowe kubki, dwie słomki,spinacze, kartki samoprzylepne i gumki recepturki.W ciągu siedmiu minut między dwoma ławkami,które stoją w odległości 30 cm, zbuduj most. Dostanieszpunkt za każdego resoraka, który po nimprzejedzie.Czy to scena wymyślona przez L. D. Zlotoffadla McGyvera? Nie, to tylko jedno z zadań wkonkursie „Odyseja Umysłu”. Jest to międzynarodowyprogram, którego celem jest pobudzaniekreatywnych i niekonwencjonalnych metod rozwiązywaniaproblemów. Należy zaznaczyć, że wnowej podstawie programowej, która właśniewchodzi do praktyki szkolnej, szczególne miejscezajmuje umiejętność wykorzystania wiadomości widentyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów, atakże formułowanie wniosków opartych na obserwacjachempirycznych. W związku z powyższymcelem, można uogólnić, iż szkoła powinnakształtować kreatywne myślenie uczniów.Profesor Samuel Micklus z Uniwersytetu wNew Jersey postawił tezę, że oryginalnego, kreatywnegorozwiązywania problemów można się nauczyć.Zauważa on, że zdolność myślenia twórczegonie jest cechą wrodzoną, lecz nabytą. Z powyższejtezy wypływa wniosek, że poprzez odpowiedniedziałania można u dzieci i młodzieży rozbudzićoraz rozwinąć zdolności twórcze, niezbędne dokreatywnego, niekonwencjonalnego rozwiązywaniaproblemów. Twórcze rozwiązywanie problemów, tometoda nauczania nakierowana zarówno na procesrozwiązywania problemów, jak i na rezultat.Zdolności twórcze posiada każdy człowiek,także każdy uczeń. Zadaniem szkoły powinno byćrozwijanie umiejętności szukania oryginalnychsposobów rozwiązań i ich praktycznej realizacji.Dlatego najlepszym miejscem rozwoju postawkreatywnych jest szkoła, miejsce, gdzie uczniowienabywają wiedzę i umiejętności pod okiem nauczycieli.Samuel Miklus stawia tezę, że samodzielne,twórcze myślenie można rozwijać odnajmłodszych lat, tj. od przedszkola, aż po szkoływyższe.Warunkiem nauczania kreatywności jesttworzenie grup uczniowskich (3 -7 osób). Tylkopraca grupowa inspiruje do wzajemnego uczeniasię, do wykorzystania różnorodnych talentów iumiejętności członków zespołu. Grupa stanowiwiększą siłę twórczą, niż pojedyncza osoba.Współdziałanie uczy szacunku dla odmiennychpoglądów i pomysłów, uczy wzajemnej tolerancji.Dzięki współdziałaniu uczniowie nabywająprawidłowych umiejętności pracy w grupie, a takżekształtują prawidłowe relacje międzyludzkie.Kierując się powyższymi tezami: myślenietwórcze, które jest cechą nabytą, oraz praca grupowadają lepsze rezultaty niż praca jednostki. ProfesorMiklus na bazie tej koncepcji, zorganizowałruch społeczny „Odyseja Umysłu”.Do Polski idea ta trafiły dzięki prof. JaninieSołowiej z Uniwersytetu Gdańskiego, dzięki którejw 1989 pierwsza polska drużyna rzuciła wyzwaniewłasnej wyobraźni. Drugim ważnym momentembyło powołanie Fundacji Odyssey of the Mind Polska,której celem jest administracyjne wspieranieprogramu. Wielkimi krokami „Odyseja” ruszyła wroku 1992, gdy przeprowadzono pierwszą krajowąedycję konkursu. Obecnie w rywalizacji bierze udziałkilkuset uczniów. Drużyny konkursowereprezentują różne zakątki Polski, ale brakujewśród nich reprezentantów Górnego Śląska.Odyseusze znad Wisły w Eurofestiwalach i FinałachŚwiatowych, odnoszą sukcesy. Naszamłodzież wykazuje się wyjątkową kreatywnością ipomysłowością w realizacji zadań konkursowych,otrzymując kolejne puchary. Odyseja Umysłu adresowanajest do wszystkich uczniów, bez względuna indywidualne zdolności i predyspozycje. Jednak,należy dodać, że drużyny składające się z 3- 7osób, podzielone są na grupy wiekowe :I. grupa wiekowa – do V klasy SPII. grupa wiekowa – od VI kl. SP do II kl. GIII. grupa wiekowa – od III kl. G do klas maturalnychIV. grupa wiekowa – studenciPodział ten związany jest z możliwościami intelektualnymiuczestników, uwzględniającymi wynikibadań psychologii rozwojowej.Drużyny z reguły reprezentują macierzystąszkołę lub placówkę wychowawczą, pracując podokiem trenera / trenerów. Należy podkreślić, że rolatrenera polega na wspieraniu kreatywności posz-str. 25