e-edukacja w kraju - E-mentor

Dydaktyka w środowiskuelektronicznym 3DMichał OstrowickiCelem artykułu jest pokazanie wartości środowiska 3Ddla dydaktyki. Łączy się to ze zwróceniem uwagi na cechyśrodowiska elektronicznego oraz z wyliczeniem z tejperspektywy kilku różnić w przebiegu procesu nauczaniaw środowisku 3D w stosunku do tradycyjnej dydaktyki.W tym celu posłużono się przykładem działania dydaktykiw elektronicznym świecie Second Life.Technologiczny wymiar dydaktykiWykorzystanie dla dydaktyki środowiska elektronicznego3D może zmienić proces dydaktyczny,co wiąże się z komunikacją i zaistnieniem w środowisku,które pod wieloma względami różni się odświata fizycznego. Chodzi nie tyle o poszerzenielub uzupełnienie tradycyjnej dydaktyki prowadzonejw przestrzeni fizycznej, ale o przeniesienie jej doalternatywnej rzeczywistości elektronicznej. Wiążesię to z wykształceniem zasad i praktyki w sytuacjiedukacyjnej, jaka powstaje w środowisku elektronicznym3D. Nie akcentuje się jednak roli samejtechnologii, zakładając jej powszechność, zmiennośći dostępność oraz przyjmując, że technologia samaw sobie jest ewoluującym podłożem lub źródłemprzemian tworzących nową sytuację komunikacyjną,która z kolei jest wykorzystywana do celówdydaktycznych. Chodzi tu raczej o wartościowy dlacelów edukacyjnych sposób zaistnienia w sieci: osób,elementów rzeczywistości i prezentowanych treści,umożliwiający powstawanie i funkcjonowanie systemuedukacyjnego. Dotyczy to procesu dokonującegosię w otwartym, powszechnie dostępnym i wspólnymśrodowisku, tworzonym w przestrzeni, która jestmożliwa do zagospodarowania przez aktywizującychw niej swoją działalność ludzi.Edukacja w sieci nie jest definiowana przez pryzmattechnologicznie domkniętego, niezależnegoi gwarantowanego systemu komunikacji komputerowej.Przyjmuje się, że system edukacji przenoszonyjest do otwartej przestrzeni elektronicznej – przeznaczonejdo kreowania celów edukacyjnych – podobniejak dzieje się to z innymi dziedzinami życia.Dzięki wykorzystaniu możliwości, jakie posiadaśrodowisko elektroniczne – zwłaszcza ewoluującewraz z technologią środowisko 3D – procesy dydaktycznedokonujące się na jego gruncie mogą okazaćsię konkurencyjne lub pod pewnymi względamibardziej wartościowe od dydaktyki tradycyjnej. Ideaedukacji w sieci ma na celu wykorzystanie możliwościśrodowiska elektronicznego w takim stopniu, w jakimnie jest to możliwe w tradycyjnym systemie edukacji– postrzega się ją jako cel sam w sobie, a nie jedyniejako proces wspomagający edukację tradycyjną. Jestona traktowana jako całościowy system edukacyjny– alternatywny i niezależny w stosunku do dydaktykitradycyjnej, samowystarczalny i zdolny do całościowegokształcenia, ale na odmiennych zasadach niżedukacja tradycyjna.Naturę środowiska elektronicznego 3D wyznaczającechy, które zmieniają znaczenia znane ze światafizycznego – w tym np.: interaktywność zmieniającalinearny przekaz w wielotorową komunikację z ludźmioraz z samym środowiskiem elektronicznym; teleobecność,czyli uobecnianie się osób i otoczenia podpostacią elektroniczną, co wiąże się z elektroniczną„cielesnością”, jak również może wpływać na budowanieelektronicznej tożsamości; telematyczność,czyli wykształcanie w środowisku elektronicznymdoświadczenia zmysłowego; immaterialność, którazmienia znaczenie fizyczności i czasoprzestrzeni.Własności te wpływają na rodzajowość kontaktu, jakrównież odróżniają go od kontaktu bezpośredniegow świecie fizycznym (własności te w ograniczonymstopniu występują w komunikacji posługującej sięjedynie kanałem wideo). Wzajemny kontakt w siecistwarza odmienny rodzaj kontaktu od kontaktu bezpośredniegow świecie fizycznym. Bardziej adekwatnebyłoby określenie „kontakt elektroniczny”, czyliwiążący się z aktywnością elektroniczną człowiekaprzed interfejsem komputera, co może wykraczaćpoza komunikację w znaczeniu jedynie użytkowymi np. zawierać inną ekspresję języka w stosunku dokontaktu w świecie fizycznym. Inne cechy, takie jaknp. hipertekstualność lub polisensoryczność, mająszerszy wymiar dla zjawisk w środowisku elektronicznymi dotyczą nie tylko środowiska 3D – wiążą się np.z bieżącą prezentacją stron w sieci i aktualizowaniemomawianych tematów za pomocą przesyłanych nabieżąco materiałów, co umożliwia dyskusję na tematkonkretnych przykładów.luty 2009 51