e-edukacja w kraju - E-mentor

Zarządzanie wiedzą– recenzjaWitold T. BieleckiPeter Drucker, próbując scharakteryzowaćpod koniec ubiegłegowieku nadchodzące zmianyspołeczne, które doprowadzą dopowstania społeczeństwa opartegona wiedzy, wyraził pogląd, że będzieono najbardziej konkurencyjne zewszystkich znanych z przeszłości.Jego zdaniem wiedza stanie siępowszechnie dostępna, nie będzieusprawiedliwienia dla niekompetencjii nieskuteczności. Ubóstwadoświadczą kraje, organizacje czyludzie zacofani i niedouczeni. Poglądten, wówczas kontrowersyjny,dzisiaj wydaje się uzasadniony.W Polsce istnieje wiele opracowańpoświęconych różnym aspektomspołeczeństwa opartego na wiedzy 1 ,dlatego nie można powiedzieć, że nowa publikacja– Zarządzanie wiedzą, pod redakcją D. Jemielniaka i A.K.Koźmińskiego, wypełnia lukę na rynku wydawniczym.Jest jednak kilka powodów, dla których warto sięgnąćpo tę właśnie książkę.Po pierwsze – jednym z najważniejszych aspektówspołeczeństwa opartego na wiedzy jest zarządzanienią – zarówno w skali mikro (zarządzanie w organizacjach),jak i makro (administracja publiczna). Dzisiajnie trzeba już nikogo przekonywać, że najważniejszymzasobem stała się wiedza, odróżniająca się oddotychczasowych zasobów tym, że ma charakterniematerialny, a do tego bardzo trudno ją wycenić. Tacecha wiedzy jako zasobu nie pozwala na bezpośredniezastosowanie dotychczas znanych technik i metodw zarządzaniu nią. Właściwie przez cały czas trwająposzukiwania najwłaściwszych, czyli najefektywniejszych,sposobów zarządzania wiedzą. Podejmowanesą mniej lub bardziej udane próby wykorzystaniatechnik i metod zaczerpniętych ze znanych wcześniejszkół zarządzania.Drugi powód, dla którego warto sięgnąć po omawianąpublikację, to fakt, iż jest ona podręcznikiemakademickim i w związku z tym traktuje tytułowąproblematykę w sposób bardzo kompleksowy, z różnychpunktów widzenia.Jak każda nowa koncepcja czy teoria,po pierwszym okresie polemik ibłądzenia, wchodzi w fazę dojrzałejstabilizacji, co pozwala na rozpoczęciejej efektywnej aplikacji w różnegotypu organizacjach. Ci, którzysą zainteresowani wprowadzeniemw swojej firmie zasad zarządzaniawiedzą, powinni sięgnąć po tę książkę.Warto wyjaśnić, że Czytelnicy nieznajdą tam instrukcji, jak wdrożyćzarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie(mimo że autorzy deklarująperspektywę mikro 2 ). Lektura pozwoliim jednak zrozumieć filozofiętakiego podejścia wraz z jego wieloaspektowością.Redaktorom książkiudało się nad tą wielowątkowościązapanować, nie dopuszczając, żebystała się ona eklektycznym zbiorem artykułów wokółtematyki zarządzania wiedzą.Struktura każdego rozdziału została w miarę możliwościujednolicona – zaczyna się od zdefiniowaniapojęć podstawowych, a kończy krzyżówką opartą nawystępujących w nim terminach. Niemal w każdymrozdziale można znaleźć opisy wielu bardzo ciekawychprzypadków lub tematy do dyskusji. Oczywiściedefinicje zarządzania wiedzą powtarzają się, aleredaktorzy pozwolili na zaprezentowanie autorskichinterpretacji tego terminu, które mogą różnić sięmiędzy sobą, każda akcentując inny aspekt.Książka ma bardzo logiczną strukturę. Zaczyna sięod omówienia pojęć podstawowych związanych zkoncepcją zarządzania wiedzą 3 . Zostają tu wyjaśnionetakie terminy, jak: wiedza, wiedza ukryta, eksternalizacjawiedzy, socjalizacja wiedzy itp. oraz omówioneróżnice między: „wiedzą o” (know-what), „wiedzą jak”(know-how), „wiedzą dlaczego” (know-why), „wiedząkto” (know-who). Rozdział kończy się opisem bardzointeresującego studium przypadku Volga-DnieprAirlines. W rozdziale drugim 4 przedstawiony zostałrys historyczny społeczeństwa opartego na wiedzy.Następne części podejmują zagadnienia bardziejszczegółowe, m.in.: cele zarządzania wiedzą 5 , transfertechnologii, wiedza utajana 6 , rola kultury organiza-1Por. np. prace J. Brdulaka, W. Grudzewskiego i I. Hejduk, K. Perechudy, L. Zachera i wielu innych.2D. Jemielniak, A.K. Koźmiński (red.), Zarządzanie wiedzą, WAiP, Warszawa 2008, s. 8.3D. Jemielniak, Zarządzanie wiedzą – pojęcia podstawowe, [w:] dz. cyt., s.19–44.4P. Kaczmarek-Kurczak, Społeczeństwo wiedzy – rys historyczny, [w:] dz. cyt., 45–76.5K. Klincewicz, Cele zarządzania wiedzą, [w:] dz. cyt., 77–114.6K.M. Klimczak, Transfer technologii i wiedza utajona, [w:] dz. cyt., 115–160.luty 2009 65