e-edukacja w kraju - E-mentor

Mapowanie wiedzyw przedsiębiorstwiePiotr WachowiakJednym z podstawowych zadań w przedsiębiorstwie, umożliwiającymefektywne wykorzystanie przez nie wiedzy, jestujawnienie i zlokalizowanie zasobów wiedzy. Lokalizacjawiedzy może odbywać się za pomocą wielu narzędzi, doktórych można zaliczyć m.in. mapy wiedzy. Są one graficznymodwzorowaniem wzajemnych zależności międzyistniejącymi w przedsiębiorstwie aktywami intelektualnymi,źródłami wiedzy i jej strukturami oraz zastosowaniami 1 .Klasyfikacja map wiedzyKoncepcję wykorzystania map wiedzy jakonarzędzia lokalizacji zasobów wiedzy pierwszy zaproponował,pod koniec lat 90. ubiegłego wieku,M. Eppler, a rozpropagowali ją m. in.: G. Probst,S. Raub i K. Romhardt 2 . Zdaniem autorów mapy wiedzyumożliwią usystematyzowanie nowych zasobówintelektualnych oraz powiązanie zadań z aktywamiintelektualnymi będącymi w dyspozycji organizacji.Wszelkie zawarte w mapach wiedzy informacje mogąbyć zapisane w postaci elektronicznej, organizowanewedług różnych kryteriów i prezentowane za pomocąprogramów graficznych. Dzięki temu zwiększa siędostępność różnych rodzajów wiedzy dla wielu osób,w dowolnym czasie i miejscu.Mapy wiedzy podlegają klasyfikacji ze względuna swoją strukturę. Do najczęściej prezentowanychrodzajów map wiedzy zalicza się: mapy zasobówinformacji, topograficzne mapy wiedzy, mapy źródełwiedzy, systemy informacji geograficznej.Mapy zasobów informacji określają ich rozmieszczeniei sposób przechowywania (centralna bazadanych, płyta CD, papier czy pamięć emerytowanegopracownika organizacji). Mapy takie uwzględniająstopień nagromadzenia zasobów wiedzy i dostarczająużytkownikowi informacji dotyczących sposobu dalszegoich przetwarzania.Topograficzne mapy wiedzy pozwalają na szybkiezlokalizowanie osób dysponujących określonymiumiejętnościami i wiedzą (np. z dziedziny marketingulub finansów) oraz określenie poziomu tej wiedzy.Dzięki mapom możliwe jest też pozyskanie informacji,na jakim szczeblu hierarchii organizacyjnej znajdująsię te osoby.Mapy źródeł wiedzy wskazują, kto (imiennie)w zespole, w całej organizacji lub w jej otoczeniudysponuje wartościowymi zasobami wiedzy, któremogą być wykorzystane przy realizacji konkretnychprojektów.Systemy informacji geograficznej służą do ustaleniageograficznego rozmieszczenia zasobówwiedzy (np. mapa obszarów dostaw przydatnajest do planowania działań logistycznych). Są onewyjątkowo praktyczną metodą prezentacji danych,wykorzystującą oprogramowanie i płyty CD. Mogąw dużym stopniu wpływać na skuteczność decyzjikierownictwa organizacji.Jak tworzyć mapy wiedzy?Każda z wymienionych map wiedzy może byćzaprezentowana w formie dwuwymiarowej macierzywiedzy, gdzie każda z osi oznacza inną zmienną.Dobór zmiennych jest dowolny i zależny od celuokreślenia lokalizacji wiedzy.Zaprezentowany poniżej model mapowania wiedzyw przedsiębiorstwie należy do kategorii map zasobówinformacji oraz po części do kategorii topograficznychmap wiedzy. Model ten umożliwia lokalizację wiedzyw dwóch wymiarach: portfelowym oraz funkcjonalnym.Mapowanie wiedzy obejmuje dwa podsystemy: mapowaniawiedzy odnoszącej się do konstruowania portfeladziałalności przedsiębiorstwa i zarządzania nim orazzwiązany z poszczególnymi funkcjami realizowanymi1W artykule wykorzystano wyniki badań dotyczących mapowania wiedzy w przedsiębiorstwie, przeprowadzonychw roku 2008 przez dr Aleksandrę Laskowską-Rutkowską, dr Agnieszkę Sopińską i dr. Piotra Wachowiaka (kierownikabadań).2G. Probst, S. Raub, K. Romhardt, Zarządzanie wiedzą w organizacji, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, s. 123.luty 2009 61