servisima u Srbiji

Stefan Janjić
IZVEŠTAVANJE JAVNIH SERVISA O PREDIZBORNOJ KAMPANJI 2016. GODINE
Analiza
Savet Regulatornog tela za elektronske medije (REM) usvojio je
2015. godine novi pravilnik o izveštavanju u predizbornoj kampanji, što
znači da je taj dokument 2016. godine bio važeći za sva tri izborna nivoa:
republički, pokrajinski i lokalni. Može se zaključiti da su pravila REM-a
(navedena u tabeli) načelno poštovana na javnim servisima, s tim da se
potpunija slika o ravnomernoj zastupljenosti stranaka (tačka 7) može
steći tek uvidom u rezultate analize subjekata.
▼ PRAVILO REMA
1
2
3
4
5
► OCENA PO EMISIJI
Program može emitovati samo
pružalac medijske usluge čija zona
pokrivanja obuhvata područje za koje
su izbori raspisani.
Predizborni program mora biti odvojen
zvukom i slikom (najavna i odjavna
špica) od ostatka programa i tokom
celog trajanja mora biti jasno označen
tekstualnim obaveštenjem.
Zabranjeno je prikriveno emitovati
predizborni program u vidu informativnog
programa.
Zabranjeno je prikriveno emitovati
predizborni program u vidu igranog,
dokumentarnog, zabavnog ili drugog
sličnog programskog sadržaja u kojem
se pojavljuje funkcioner ili istaknuti
predstavnik podnosioca izborne liste
ili kandidat.
Zastupljenost u programu bez
diskriminacije - izveštavati istinito, objektivno,
potpuno i blagovremeno.
RTS RTV RBG RNS
+ + + +
+ + + +
? 1 ? 2 + +
+ + + +
+ + + +
2
Pravilo je formalno gledano poštovano, ali je RTS pokazao nedovoljan otklon od
pseudodogađaja i drugih vidova samopromocije stranaka na vlasti.
3
Pravilo je poštovano u okviru segmenta programa koji je namenjen predstavljanju
4
stranaka, ali ne i u centralnim informativnim emisijama.
Novo uredništvo je nakon smena na Radio-televiziji Vojvodine ukinulo uživo uključivanje
u emisiju Pravi ugao.
290 291
6
7
8
Žanrovi
Pružalac medijske usluge ne može
objaviti rezultate istraživanja javnog
mnjenja povodom raspisanih izbora u
udarnom terminu emisije vesti (npr.
naslovi, „hedovi“, vest dana, prva ili
najvažnija vest i sl.).
RTV i RTS dužne su da u svom programu
ravnomerno i bez diskriminacije,
pod istim programskim i tehničkim
uslovima, predstave sve izborne liste i
kandidate.
Najavna i odjavna špica bloka
političkih oglasnih poruka mora sadržati
tekstualno obaveštenje u televizijskom
programu, odnosno zvučno
obaveštenje u radijskom programu, na
osnovu koga se jasno može zaključiti
da je reč o političkom oglašavanju.
+ + + +
? 2 ? 3 ? 3 ? 3
+ + + +
U analiziranim emisijama preovladavali su, u skladu sa
očekivanjima, osnovni informativni žanrovi – vest i izveštaj, koji su
zbirno činili više od 90% žanrovske strukture, što dovodi do zaključka
da je prostor za analitički pristup bio izuzetno skroman. Paketi su se
sporadično javljali u svim posmatranim medijima, izuzev dnevniku
Hirado na mađarskom jeziku, dok je intervjua u većoj meri bilo samo na
Dnevniku Radio-televizije Vojvodine. Intervjui su u toj emisiji prikazivani
prvenstveno zahvaljujući direktnom uključenju u studio u kom se snima
debatna emisija Pravi ugao. Takav postupak prvenstveno služi najavi
emisije, ali ipak unosi u Dnevnik neophodnu dimenziju dinamičnosti i
4
može se smatrati primerom dobre prakse 2 . Manjak analitičkih žanrova
može se tumačiti prirodom predizbornog bloka vesti, koji je najčešće
ograničen na priloge od po 20-30 sekundi za svaku od kandidovanih lista,
što ne ostavlja veliki prostor za nadilaženje osnovnog, informativnog
nivoa priloga.