HARVARD UKRAINIAN STUDIES - See also - Harvard University

SMOTRYC'KYJ'S THRENOS OF 1610 475(1) Q: Was the children's malice caused by the father by right of birth? Or by themother through nurturing?A: No. As good fruit testifies to a good tree (cf. Matt. 7: 15-20; Luke6:43-45), so also the opposite is sometimes true. But the parents are upright.Therefore, they are not the cause. 41(2) Q: Were the parents the cause through lack of attention to good upbringing?A: No. God and the Church constantly admonish all the estates and everyoneindividually. 42(3) Therefore, the children's own carelessness and disobedience in following theparents' admonition is the cause of their unnatural behavior. 43Once the cause of the children's actions, the main question raised in thepartitio, has been ascertained, a further question is posed:(4) Q: Which of the sons was first overcome by carelessness?(a) the subjects? A: No. The masters do not imitate their subjects, and thusthis disease could not have spread from the subjects.(b) the superiors? A: No. The subjects take their lead from their masters, it istrue, but only in temporal matters. Since this is a spiritual matter, the disease couldnot have spread from the superiors.(c) the clergy? A: Yes. They are the only ones left, and they are responsiblefor the spiritual guidance of all. 4441Smotryc'kyj, Threnos, p. 7v [24]: "Niechze w nievkorzoney ztosci ich przyczyneweyzrz?: Od Oycali one przyrodzenia prawem, czyli z Matki wychowania wzgledem wzieli?Poniewaz iako owoc dobry o dobrym drzewie swiadczy, tak y dobre dziatek obyczaie, dobryrodzicow zywot opowiadaia. Takiei y przeciwnym sposobem zlosci rodzicow niegdy to przypisuia.,co w potomkach ganiono bywa. Lecz zadna. sie to miara. nie naydzie w Rodzicach,Ociec bowiem iest dobry, cichy, skromny, iagodny, laskawy, pokorny, y az do smiercipostuszny. A Matka czysta, swieta, niepokalana dobrotliwa y obyczayna.. . . Dla czego aniOycowskiego przyrodzenia prawo, ani Macierzyriskie mleko do tak wielkiey ztosci dziateknaszych przyczyna nie byly."42Smotryc'kyj, Threnos, pp. 7v-9v [24-26]: "Niech tak bedzie, ze my rodzice przyrodzeniaprawem, przyczyna. ich ztosci nie iestesmy, iednak dobrego wychowania zaniedbaniembedziemy? Zadnym sposobem. . . my Rodzice iako przyrodzenia prawem do ztego potomstwunaszemu przyczyn^ nie byli, tak tez ani cwiczenia y dobrego wychowania zaniedbywaniem dotego powodem iestesmy. Abowiem y wszystkich pospolicie krom wszelkiego na osobywzgledu, y kazdego z osobna, krom zadnego pochlebstwa, sztrofuiem, karzem, napominamy ynauczamy."43Smotryc'kyj, Threnos, p. lOr [26]: "Przystoi abym ich samych w nasladowaniu pokazaneyim od Oyca drogi nikczemne niedbalstwo y rospustne ku sluchaniu podanego w nauceMatczyney przykazania nieposiuszenstwo w posrzodek wniosta. ... To przyczyna. byto mierzioneywzgardy: Od tego korzenia wyrosta nieprzyiazri: Ta byta zrzodlem przesladowania,ktore ia teraz vstawicznie we dnie y w nocy cierpie.''44Smotryc'kyj, Threnos, pp. lOv-llr [27]: "To tedy wynalazszy przystusza mi zaistenatychmiast wiedziec: do ktorego napierwey z synow moich niezbedny ten gosczawital?.. . Izali napierwey iarzmo swe na karki Xia.za.t y Przetozonych wtozyl? czyli nad ichpoddanymi poczatek vczynit? Lecz wszelkiemu Przetozeristwu nie iest rzecz przystoyna, teyze