HARVARD UKRAINIAN STUDIES - See also - Harvard University

476 DAVID A. FRICKThe remainder of the confirmatio is devoted to allegations against theclergy, chief among which are that they have not fulfilled their duties andthat this is the reason for the present state of affairs.The purpose of the refutatio is to impair, disprove, or weaken theconfirmation in the opponent's speech. 45 It can draw on the same sources ofinvention as were available to the confirmatio. Since there was no specificspeech to answer in this case, Smotryc'kyj's refutatio, which extends from17r to 20r [33-36] ("Ale rzecze ktory z synow. .. dobroc twoiewzywam"), raises and refutes a hypothetical objection to the argumentmade in the confirmatio. The objection is phrased in these terms:But one of my sons will say: Why did our mother's heart become enflamed withharsh anger?.. . This does not befit maternal love, since it knows well that it isimpossible to find among men a man without sin. . . . And since no one is withoutsin, except for God himself, she should have treated her children more leniently. 46The refutation by the Mother-Church can be paraphrased in the followingterms:Would that I had no response, but unfortunately I do. Everyone knows that onlyGod is without sin. At issue here is the fact that I bore you not under the Law, butunder Grace, and therefore you should have behaved as children of the light [cf.Eph. 5: 8]. All men sin, but the righteous man quickly jumps to his feet from a fall.Thus it is not your sinning that I rebuke, but your constant abiding in sin. 47prostoty nasladowac, w ktorey poddane swe widza. ... A poniewai nie poddanych, pewnietedy samych przetozonych napierwey ta okrutna iedza osiegta. . .. Lecz widze ieszcze iedneprzepone y te nie mnieysza, gdyz Ksiazeta y Przelozeni nie sa^ takiey wladzey, aby ypowierzchowne y wnetrzne, to iest, swieckie y Duchowne sprawy podtug woley swoieykierowac mogli. . .. Ktoz mi wiec zbywa na kim by sie to nieukoione zle napierwey oparlo,kogom ieszcze przebaczyla. PJac, kto na placu (iako mowiq) ten nieprzyiaciel, O kim namnieyszepodeyrzenie, ten snac ztoczyrice przechowywa? Gdzie sie namniey spodziewam, tarnw trawie weza nayduie. Ci podobno napierwey piekielnym tym sidtem dali sie vsidlic, ktorzywszystkiego pospolstwa wodzami sie bye chlubi^, ze sie ta choroba iako Cancer po wszystkimciele rozszerzyla: y ktorym nad duszami ludzkiemi moc iest podana: ktorym stuga y Pan,wolny y niewolnik postuszeristwo oddawac powinien, y ktorym klucze Krolestwa niebieskiegosa^ powierzone: Z ktorych iedni S3 Kaptani, a drudzy Arcykaptani, wszyscy zarowno rozumnychOyca swego owiec Pasterze, y nauczyciele mlodszey Braciey swoiey, Synow moich Wodzowie,y Opiekunowie."45Cicero, De inventione (I xlii 78): "Reprehensio est per quern argumentando adversariorumconfirmatio diluitur aut infirmatur aut elevatur."46Smotryc'kyj' Threnos, p. 17r [33]: "Ale rzecze ktory z synow moich. Przeczze sie srogimgniewem zapalito serce Matki naszey?.. . Nie iest to Macierzyriskiey milosci przystoyno,gdyz wie dobrze, ze nie mozna iest rzecz miedzy ludzmi bez grzechu czlowieka nalesc. ... Aponiewai zaden nie iest bez grzechu, tylko sam Bog. Lzey by z dziatkami swemi postepowacmiaJa."47Smotryc'kyj, Threnos, 17r-19r [33-35]: "Dalby to Bog zebym nie miata czegoodpowiedziec.. . . Ale ciezkoz mnie ze to wszystko prawda co mowie. . . . A ii sam tylko Bog