40 Azınlıkça

“Üsküp sorunu”FYROM’un adı konusunda “her iki tarafın da kabuledeceği bir çözüm” aramak üzere BM arabulucusuMatthew Nimetz bu günlerde yeniden devrede. ÖnceÜsküp’e gidip görüşmelerde bulundu, sonra Atina’yageldi. Yıllardır sürdürdüğü ve bir türlü sonuç alamadığıgit-gellerden usanmadı.Bu arada konuyla ilgili son üç ayda önemli önemsizbirçok gelişmeler yaşandı. Bükreş NATO zirvesindeYunanistan’ın vetosuyla dışlanmasından sonra MakedonyaCumhuriyeti’nde bir miliyetçilik ve Yunan karşıtlığıpatlaması beklenenler arasındaydı. Nitekim 1 Hazirandayapılan erken seçimleri, yeniden başbakan NikolaGruevski’nin milliyetçi partisi, hem de parlamentoda saltçoğunluk sağlayarak kazandı. Gruevski, iki ülke arasındaad sorunu dışında başka sorunların da bulunduğunuYunanistan’a anımsatmaya başladı: Makedon azınlığınıntanınması, içsavaşta yer almış ve Makedon olduklarınıbelirtikleri için Yunanistan’a dönüşlerine müsaade edilmeyenmülteci eski andartlar, onların Yunan vatandaşlığınayeniden alınması sorunu ve yine eski andartlarınYunanistan’da devlet tarafından el konulmuş mülkleri,Makedon Ortodoks Kilisesinin tanınması. Gruevski,Karamanlis’e bu sorunları anlatan bir mektup gönderdi,daha sonra AB Komisyonuna, BM Genel Sekreterliğinevs benzer içerikli mektuplar gönderdi. Bu mektupedebiyatı, Yunan tarafından bir yandan alaya alınmayaçalışıldı, öbür yandan büyük öfkeyle karşılandı. Gruevski,Yunanistan aleyhinde kurtarılmamışlık hedefleri olanbağnaz bir milliyetçi olarak suçlandı, ama bu suçlamayıdestekleyen kanıtlar pek cılızdı. Gruevski, gerçekte,Yunanistan’daki siyasetçilerin büyük çoğunluğundanpek farkı olmayan geleneksel bir Balkan milliyetçisi,daha fazla değil. Bu arada daha ılımlı bir söylem kullananMakedonya devlet başkanı Sosyalist Parti kökenliÇervenkosvki ile sağcı başbakan arasında sürtüşmelersürüp gidiyor.Arabulucu Nimetz’in açıklamasına göre, son olarakgörüşmelerde ortaya atılan iki ad var: Kuzey Makedonyave Yukarı Makedonya.İ.O.Karaciç yakalandı“Bosna Kasapları” ikilisinden Radovan Karaciç, kılıkve kimlik değiştirmiş olarak yaşadığı Belgrad’da 21 Temmuzgünü Sırp istihbarat ajanları tarafından yakalandı vebeş gün sonra Sırp hükümeti tarafından Lahey’deki EskiYugoslavya Savaş Suçluları Mahkemesine teslim edildi.13 yıldan beri uluslararası mahkemeden hakkındatutuklama kararı bulunan Karaciç, Bosna’daki içsavaşdöneminde Bosnalı Sırpların siyasî lideri olarak Boşnaklarakarşı etnik temizlik ve soykırım uygulamaklasuçlanıyor. 1991-1995 yılları arasında cereyan eden içsavaşta,Sırp devlet başkanı Miloseviç’in kışkırtması veaskerî desteğiyle, ağır silâhlarla donatılmış Bosnalı OrtodoksSırp militerler, Bosna-Hersek’i Sırbistan’a ilhaketmek amacıyla, iki yüz bine yakın Müslüman Boşnakıve Katolik Hırvatı katletmiş, yüzbinlercesini de yer veyurtlarını terketmeye zorlamıştı. İkinci dünya savaşındayaşanmış kırım ve barbarlıkları gölgede bırakan olaylarasahne olan Bosna-Hersek’in Sebreniça kasabasında 8 binBoşnak Müslümanın Bosnalı Sırp militerler tarafındanbir gecede toplu olarak öldürülmesi ise, Avrupa’da 50 yılsonra ilk soykırım olarak ilan edilmişti.Savaş suçlusu olarak aranmakta olan “Bosna Kasapları”ikilisinden ikinci isim general Ratko Mladiç, BosnalıSırpların askerî lideri. Onun da Sırbistan’da gizlendiğineinanılıyor.AB, Sırbistan’ı topluluğa üye olmaya davet ederken,uluslararası ceza mahkemesiyle işbirliği etmeyi ve savaşsuçlusu olarak aranmakta olan kişileri yakalayıp teslimetmeyi şart koşmuştu. Sırp ırkçılığının baş temsilcisi veeski Yugoslavya’daki içsavaşın en büyük körükleyicisiSırp devlet başkanı Slobodan Miloseviç, Rusya’nın desteğinerağmen iktidardan düşünce, yeni Sırp hükümetionu Lahey’e teslim etmekten çekinmemişti. Miloseviç,savaş suçlusu olarak yargılanırken öldü. Daha sonra iktidaragelen milliyetçi hükümetler, Miloseviç’ten sonra enbüyük suçlu olarak kabul edilen Karaciç ve Mladiç’i neredegizlendiğini bilmiyoruz gerekçesiyle teslim etmeyeyanaşmadılar. Sırbistan’daki son seçimler, AB yanlıları ileRusya yanlısı aşırı milliyetçiler arasında çekişmeli geçti.Aşırı milliyetçiler beklenmedik bir şekilde oy kaybınauğradılar. Sonunda bu yakınlarda AB yanlısı bir koalisyonhükümeti oluşturuldu. Sırbistan’ın karanlık yakıngeçmişinin ağırlıklarından kurtulmak isteyen AB yanlısıyeni hükümetin ilk işlerinden biri, Karaciç’i yakalamakoldu. General Mladiç’in de nerede gizlendiği kuşkusuzbiliniyor. Onun da yakalanıp teslim edilmesine, Sırp ordusundangelebilecek tepkilerin neden olduğu sanılıyor.Bu arada Karaciç’in tutuklanmasına karşı düzenlenenprotestolar, tahmin edilenlerden daha az oldu.Yeni Sırbistan, içte var olan güçlü bir ulusalcı hareketeve dıştan Rusya tarafından bu harekete verilen büyükdesteğe rağmen, Rusya yerine AB ile bütünleşme iradesinikararlı bir şekilde dile getiriyor. Şimdilik. Zira güçlenenbir Rusya’nın Sırbistan’ı yeniden kazanmak için elindengeleni yapması bekleniyor. O zaman Balkanlar’daki barışyeniden tehlikeye girecek.İ.O.2008 Pekin OlimpiyatlarıPekin Olimpiyatları 24 Ağustos günüsona erdi.Diğerleri yanında Çin’in dış dünyaya açılışını ve Çinrejiminin özgürleşme umudunu simgeleyen bu OlimpiyatOyunlarının organizasyon olarak pek başarılı geçtiğiAzınlıkça 25