Educación. Problemática de la infancia y la juventud en un mundo ...
Educación. Problemática de la infancia y la juventud en un mundo ...
Educación. Problemática de la infancia y la juventud en un mundo ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
capítulo II<br />
¿ Hacia dón<strong>de</strong> va <strong>la</strong> educación?<br />
<strong>de</strong> <strong>un</strong>a peculiar ductilidad y s<strong>en</strong>sibilidad, características que bi<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>cauzadas podrían <strong>de</strong>sembocar <strong>en</strong> <strong>la</strong> conformación <strong>de</strong> <strong>un</strong> ciudadano<br />
íntegro.<br />
¡Nada más cuestionador que <strong>un</strong> niño! A cada respuesta <strong>de</strong>l<br />
adulto le correspon<strong>de</strong> <strong>un</strong> v<strong>en</strong>daval <strong>de</strong> nuevas interrogantes. Capacidad<br />
<strong>de</strong> asombro, curiosidad cuasi innata, maleabilidad port<strong>en</strong>tosa,<br />
imaginación extraordinaria, si bi<strong>en</strong> son cualida<strong>de</strong>s que acompañan<br />
el <strong>de</strong>sarrollo intelectual <strong>de</strong>l niño, también se hayan pres<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />
personas imaginativas:<br />
A esta razón se <strong>de</strong>be, <strong>en</strong> parte, que <strong>en</strong>tre los mejores sujetos para<br />
estudiar esta fase <strong>de</strong> inspiración <strong>de</strong> <strong>la</strong> creatividad se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran<br />
los niños cuya inv<strong>en</strong>tiva y creatividad no pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>finirse, muy a<br />
m<strong>en</strong>udo, <strong>en</strong> f<strong>un</strong>ción <strong>de</strong>l producto. Cuando <strong>un</strong> niño pequeño <strong>de</strong>scubre<br />
por su cu<strong>en</strong>ta el sistema <strong>de</strong>cimal, esto pue<strong>de</strong> ser <strong>un</strong> gran mom<strong>en</strong>to<br />
<strong>de</strong> inspiración y creatividad, que no habría que <strong>de</strong>s<strong>de</strong>ñar a causa<br />
<strong>de</strong> alg<strong>un</strong>a <strong>de</strong>finición a priori <strong>de</strong> <strong>la</strong> creatividad con algo que <strong>de</strong>be ser<br />
socialm<strong>en</strong>te útil, original, que no se le hubiese ocurrido a nadie antes<br />
(Maslow, 1990, p. 86).<br />
Des<strong>de</strong> el mom<strong>en</strong>to <strong>en</strong> que el niño comi<strong>en</strong>za a <strong>de</strong>v<strong>en</strong>ir s<strong>en</strong>sible<br />
a <strong>la</strong> influ<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l <strong>en</strong>torno, <strong>la</strong>s difer<strong>en</strong>cias comi<strong>en</strong>zan a manifestarse.<br />
Sus intereses reproduc<strong>en</strong> los <strong>de</strong> su medio social <strong>de</strong> proce<strong>de</strong>ncia. Dicho<br />
más l<strong>la</strong>nam<strong>en</strong>te, <strong>en</strong> <strong>la</strong> configuración <strong>de</strong> <strong>la</strong>s necesida<strong>de</strong>s e intereses<br />
<strong>de</strong>l niño –y <strong>de</strong> su personalidad <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral–, existe <strong>un</strong>a realidad<br />
ambi<strong>en</strong>tal cuyo peso específico resulta innegable: influ<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> los<br />
medios <strong>de</strong> difusión <strong>de</strong> masas, <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s re<strong>la</strong>ciones interpersonales<br />
predominantes <strong>en</strong> el s<strong>en</strong>o <strong>de</strong>l hogar, pres<strong>en</strong>cia o aus<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
figura paterna, <strong>la</strong> condición socio-económica <strong>de</strong> los padres, su grado<br />
<strong>de</strong> instrucción, su actitud fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> escue<strong>la</strong>, etc.<br />
Exist<strong>en</strong> factores que, si bi<strong>en</strong> operan fuera <strong>de</strong>l recinto esco<strong>la</strong>r,<br />
favorec<strong>en</strong> u obstaculizan <strong>la</strong> acción <strong>de</strong> <strong>la</strong> escue<strong>la</strong>. El niño no llega al<br />
preesco<strong>la</strong>r <strong>en</strong> condiciones <strong>de</strong> tabu<strong>la</strong> rasa, sus experi<strong>en</strong>cias le acompañan;<br />
su cerebro está pl<strong>en</strong>o <strong>de</strong> imág<strong>en</strong>es <strong>de</strong> sí mismo y <strong>de</strong> su <strong>en</strong>torno:<br />
El monto <strong>de</strong> interés y motivación que el niño muestra está estrecham<strong>en</strong>te<br />
conectado con <strong>la</strong> imag<strong>en</strong> <strong>de</strong> sí mismo. Si <strong>la</strong> imag<strong>en</strong> <strong>de</strong> sí mismo,<br />
que él ve reflejada <strong>en</strong> los ojos <strong>de</strong> su madre, <strong>en</strong> <strong>la</strong>s actitu<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />
60 <strong>Educación</strong>...