REVISTA DIAPENTE Nº 1

Nº 1 REVISTA DIAPENTE. CONSERVATORIO SUPERIOR DE MUSICA DE VIGO. ABRIL 2011
web: http://www.diapente.es/ Email: cmus.vigo@edu.xunta.es
Aires da
Terra
Os Gaiteiros de
Soutelo
25
Irmáns
Portela
Os Campaneiros
Brisas do Río Ulla
1900 1920 1940 1960 1980 2000
AIRES DA TERRA – MANUEL CASTRO
No ano 1904 un laboratorio rodante da Compagnie Française du Gramophone
percorre varios países europeos, facendo gravacións (chamadas impresións) dos grupos
musicais máis representativos da cultura popular. Máis ben era unha acción comercial da
filial francesa do grupo Berliner, encamiñada a abrir mercado ao gramófono, o seu
invento.Así os cartos invertidos en markenting por unha compañía estranxeira, deixaron
como renda o primeiro rexistro sonoro que chegou ata nós da música popular galega.
Precisamente eliximos estas gravacións por ser as máis antigas gravacións sobre a
tradición musical galega que existen, e ademais por ser a formación que marcou a liña que
se ía a seguir durante todo o século XX, seguida por numerosas coros como por exemplo
Toxos e Froles de Ferrol (1915) ou Cántigas da Terra da Coruña (1916).
Aires da Terra naceu a contrapelo dos gustos da sociedade e ademais para os
ilustrados era unha cova de reaccionarios sen a debida formación académica. Formouse
entre 1883 e 1899 e actuaron por primeira vez en 1900. Coa excepción do tamborileiro, no
que nos centraremos, son xente ben establecida na vila, xente da boa sociedade que traslada
as formas artísticas do campo á cidade.
Precisamente segundo a editorial Ouvirmos 32 nesta gravación coa que traballaremos
participou con total seguridade Manuel Castro, o tamborileiro de Campañó, que como
citamos era o único aldeán do grupo, quedándonos de novo patente o papel secundario da
percusión nas formacións de música tradicional.
31 Cadro cronolóxico do século XX coas agrupacións estudadas.
32 Datos obtidos do libro CD de Aires da Terra da editorial citada.
31