Il - MaltaRightNow.com

26
il-Óadd, 28 ta’ Novembru, 2010
COLLAGE KOTBA
Persuni mnaqqxa fl-istorja tal-Knisja G[awdxija
Angelo Xuereb, ‘Xhieda Nisranija fl-Istorja tal-Knisja G[awdxija’, l-ewwel volum, Lumen Christi
Publication, Gozo Press, 2010, pp.148, €5
minn Fr George Mercieca
..............................................
Ktieb ta’ Angelo Xuereb li
jurina bid-dieher li G[awdex
ukoll, fi/-/okon tieg[u, xettel
u pprodu/a nies g[aqlin, li
bil-g[ajnuna ta’ Alla u b’rieda
tajba tag[hom, [admu u
g[amlu l-;id lil g[ajrhom,
mhux biex jidhru sbie[ huma,
imma biex jg[inu u jag[tu
glorja lil Alla.
Mhux possibbli li noqg[od
insemmi dawn it-33 persuna
wa[da wa[da, imma jien iktar
minn /ert li kollha g[amlu
mewta qaddisa u xi w[ud
minnhom b’fama ta’ qdusija,
u g[adhom [ajjin fil-memorja
tal-fidili li g[adhom sal-lum
jitolbu lil Alla bl-inter/essjoni
tag[hom u jaqilg[u wkoll
grazzji bl-inter/essjoni
tag[hom.
Dan il-ktieb ji;bor fih 33
persuna li jekk tiflihom
sewwa, tara kemm huma
differenti fin-natural
tag[hom; natural li sarrfuh
tassew f’karattru li ma
jit[assar qatt fl-istorja tal-
Knisja G[awdxija.
Kienu nies b[alna, u b[alna
kellhom id-difetti u d-
dg[ufija, imma g[amlu
[wejje; kbar bis-sempli/ità u
b’sabar kbir. Kienu nies li ma
be]g[ux mid-diffikultajiet u
webbsu rashom sakemm
waslu fejn riedhom Alla.
Xi w[ud minn dawn g[exu
[ajja mo[bija, [ajja ta’ talb,
sawm u karità; o[rajn
xammru l-kmiem u da[lu g[al
xog[ol iebes li temmew b’tant
sagrifi//ju, u ssib o[rajn li
wasslu l-messa;; tal-Van;elu
bil-kelma u bl-e]empju, imma
kollha kemm huma kienu
g[odda mag[]ula f’idejn Alla
li, kif kien jg[id Papa
Giovanni, “g[andu b]onn ilbnedmin”.
L-awtur ta’ dan il-ktieb,
An;lu Xuereb, min-Nadur, hu
studju] im[arre; sew fit-
Teolo;ija u fl-Istorja tal-
Knisja, u fittex u ;abar tag[rif
siewi daqskemm kurju], minn
kotba, artikli u minn fomm innies,
fuq 33 persuna li [admu
fil-qasam pastorali tal-Knisja
ta’ G[awdex, imma [allew
isem ukoll fil-[ajja so/jali u
kulturali tag[na.
Il-ktieb hu tassew attraenti,
b’ritratt ta’ kull persuna;;,
b’tipi /ari, b’Malti mexxej li
jifhmu kul[add u bla g[elt.
Dan il-ktieb, jekk taqbdu
f’idejk, tift[u u tibda taqra u
ma jkollokx aptit t[allih qabel
taqrah kollu. Jien qrajtu
f’[akka t’g[ajn.
L-g[an ewlieni u nobbli talawtur
hu li jfakkarna fil-
[idma li l-Knisja f’G[awdex
dejjem g[amlet favur il-foqra
u l-imwarrbin u kemm ;id
[alliet u g[adha t[alli fostna;
imma dan il-ktieb inkiteb
ukoll biex min jaqrah jid[ol
da[la fih innifsu u flok
joqg[od bilqieg[da jikkritika,
imidd g[onqu g[ax-xog[ol
fil-qasam pastorali.
M’hemmx b]onn tkun xi
qassis jew reli;ju] jew
membru ta’ xi g[aqda biex
tag[mel il-;id fil-Knisja ta’
Kristu; il-fatt li inti nisrani hu
di;à iktar minn bi]]ejjed biex
tqum min-ng[as u t-telqa u
ta[dem g[all-glorja ta’ Alla u
tal-erwie[.
Il-ktieb jag[mlilna wkoll
kura;; kbir, u jrid jurina li
fid-Djo/esi ta’ G[awdex
hemm [afna tajjeb u nies
dedikati li [afna drabi jimxu
fit-triqat imserrpa tag[na u
mag[na, u a[na bilkemm
ninteb[u bihom, distratti kif
a[na fid-dinja mg[a;la tallum
Il-ktieb g[andu
Pre]entazzjoni ta’ Mons. Salv
Grima, u Da[la tal-awtur.
Nirrikmandah lil kull min
i[obb il-Knisja u lil kull
nisrani konvint u lest li jibdel
[ajtu g[all-a[jar fuq l-
e]empju ta’ tant erwie[ [utna
li batew u tilfu kollox f’din
id-dinja, u li issa qeg[din
jiddu b[all-kwiekeb fis-sema
safi ta’ G[awdex.
Nistenna fuq ix-xwiek ittieni
volum!
Il-41 Edizzjoni tal-BOV Review f’format Eco Friendly
Il-Bank of Valletta g[adu kemm
ippubblika l-41 edizzjoni tal-Bank of
Valletta Review. Din il-pubblikazzjoni
annwali tant popolari li
jippubblika l-Bank tinkludi g[add ta’
papers mill-aktar informattivi, u issa
tista’ tinkiseb ukoll online mis-sit tal-
Bank: www.bov.com. Il-Bank of
Valletta g[a]el li ma jistampax kopji
ta’ din il-pubblikazzjoni, fi sforz biex
jappo;;a t-tnaqqis fl-u]u tal-karta.
L-ewwel paper li tidher f’din l-
edizzjoni tal-BOV Review hi
intitolata, Aid and Economic Growth
in Developing Countries: A literature
review u nkitbet minn Pauline
Mercieca. Il-letteratura li nsibu dwar
l-impatt tal-g[ajnuna li ng[atat biex
tistimola t-tkabbir tal-ekonomija u
tnaqqas il-faqar, hi karatterizzata
minn xejriet differenti li jenfasizzaw
konklu]jonijiet diver;enti u
kontradittorji.
G[ajnuna barranija
Il-letteratura tal-bidu kienet tiffoka
fuq l-importanza tal-g[ajnuna millpajji]i
baranin g[all-i]vilupp
ekonomiku, f’termini tat-teorija
msej[a two-gap theory, li tg[id li
g[ajnuna ta’ dan it-tip t[e;;e; l-
i]vilupp ekonomiku g[ax tnaqqas illimitazzjonijiet
li s-self u l-kambju ta’
valuti barranin jimponu fuq ilformazzjoni
tal-kapital u t-tkabbir
ekonomiku.
Madankollu, ir-ri/erka li saret aktar
tard biddlet il-lenti li biha bdiet t[ares
lejn is-sitwazzjoni u bdiet tiffoka
aktar [sibijiet o[rajn, tant li nstab li l-
g[ajnuna minn barra l-pajji] jew
kienet tissarraf f’/aqliqa ]g[ira fittfaddil
lokali jew inkella ma kien
ikollha impatt ta’ xejn.
Fis-snin ta’ wara, ix-xejra talistudji
dwar kemm hi effittiva din
ix-xorta ta’ g[ajnuna bdiet
tenfasizza l-kundizzjonijiet marbutin
mag[ha, selettività a[jar u l-klima
politika fil-pajji]i li jkunu qed
jir/ievu g[ajnuna b[al din.
Imbag[ad, minn wara t-talbiet
re/enti g[all-g[ajnuna biex jintla[qu
l-hekk imsej[in Millennium
Development Goals, studji dwar l-
effettività ta’ din l-g[ajnuna bdew
jiffukaw fuq il-b]onn li ti]died l-
armonija u l-allinjament bejn dawk
li jag[tu l-g[ajnuna.
Bil-g[an li dak li jkun jifhem a[jar
il-mekkani]mi li huma parti millmakro-ekonomija
tal-impatt talg[ajnuna,
din il-paper se tipprovdi
anali]i tal-letteratura li nsibu dwar
dan l-qasam, b’enfasi partikulari fuq
xi tfisser Assistenza Uffi/jali g[all-
I]vilupp (Official Development
Assistance), il-qafas istituzzjonali u
politiku u l-armonija fl-g[ajnuna.
It-tieni paper, miktuba minn Kevin
Aquilina, g[andha t-titlu The
Environment and Development
Planning Bill: Proposals and
Improvement. L-Abbozz dwar l-
Ambjent u l-Ippjanar tal-I]vilupp se
jg[aqqad u jemenda l-Att dwar il-
Protezzjoni tal-Ambjent u l-Att dwar
l-Ippjanar tal-I]vilupp.
L-ippjanar tal-i]vilupp
Din il-paper tistudja dan l-Abbozz
mill-perspettiva tal-le;i]lazzjoni dwar
l-ippjanar tal-i]vilupp, u t[ares lejn ilkontribuzzjonijiet
li dan l-Abbozz
jag[mel fil-qasam tal-Li;i
Amministrattiva, il-Li;i tad-Drittijiet
tal-Bniedem, u l-Li;i Pro/edurali.
It-tielet paper hi kompilata minn
Jana Farrugia u hi intitolata
Heterogeneities in time: Some
experimental results.
Il-kwistjoni tat-tra[[is fuq ilpro;etti
ambjentali hi kumplikata, u
lanqas l-esperti fl-ekonomija ma
rnexxielhom jil[qu consensus,
b’[afna jemmnu li l-pro;etti
ambjentali m’g[andhomx ikunu
trattati b’mod differenti minn o[rajn.
B’metodol;ija sperimentali
innovattiva ]viluppata mill-awtur, din
il-paper tniedi approach li juri li fi]-
]mien il-preferenzi jvarjaw mhux biss
fejn g[andhom x’jaqsmu l-pro;etti
ambjentali u o[rajn, i]da wkoll bejn
gruppi differenti ta’ persuni.
L-a[[ar paper f’din il-[ar;a hi
Testing for economic synchronization
between the US and the Euro Area
(2002-200), miktuba minn William
Gatt. Sensiela twila ta’ letteratura
ekonomika tg[id li l-kooperazzjoni
dwar il-politika monetarja, b[al dik li
hemm bejn iz-Zona-Ewro u l-Istati
Uniti, tista’ tkabbar il-;id komuni jekk
ikun hemm ]ieda wkoll fl-integrazzjoni
ekonomika u finanzjarja.
Din ix-xorta ta’ letteratura ssostni
wkoll li ]-]idiet minn kollaborazzjoni
b[al din ikunu relatati b’mod po]ittiv
mal-imperfezzjonijiet tas-suq, ixxokkijiet
asimmetri/i u l-
interdipendenza ekonomika.
Data finanzjarja
F’din il-paper, it-tielet kundizzjoni
g[all-kooperazzjoni ta’ dan it-tip, fi
kliem ie[or is-sinkronizzazzjoni
ekonomika hi analizzata permezz ta’
data finanzjarja miz-Zona-Ewro u
mill-Istati Uniti.
Il-BOV Review tinkludi wkoll
indi/i utli tal-artikli kollha li dehru fledizzjonijiet
passati. L-artikli mit-23
Edizzjoni ’l quddiem jinsabu online
fuq il-websajt tal-BOV:
www.bov.com.