Energiebalans Vlaanderen 2010 - Emis - Vito

HOOFDSTUK 7 Transport
totale hoeveelheid transportbrandstoffen voor wegvervoer in Vlaanderen bedraagt voor 2009 4,5%
(joule basis).
In 2009 daalde het energieverbruik van wegtransport nog met 5,5% ten opzichte van 2008. Een
gedeeltelijke verklaring hiervoor was een daling van het aantal voertuigkilometer met een
verschuiving naar meer landelijk verkeer. Het brandstofverbruik per kilometer ligt hoger op de
autosnelweg waardoor de verschuiving een verlaging van het verbruik tot gevolg heeft. Meer
belangrijk nog was de sterke daling van de voertuigkilometer van het zwaar verkeer. De
economische crisis in 2009 had ook hier een invloed.
De voertuigkilometers die in de modellering worden gebruikt (van het Vlaams Verkeercentrum) zijn
met 20% gestegen van 1990 tot 2009, terwijl de energieverbruiken met slechts 6,7% stijgen in
diezelfde periode. Twee veranderingen in het wegverkeermodel (MIMOSA IV) liggen aan de basis
van deze evoluties:
1) een globale efficiëntieverbetering van de voertuigen. Sinds 1992 is de EURO I-norm voor
zware voertuigen geïntroduceerd. Deze leidt tot een efficiëntieverhoging van 10%.
2) een daling van het aandeel kilometers dat in stadsverkeer wordt gereden
In 2010 is het energieverbruik van wegverkeer opnieuw toegenomen met 6,5%. Vooral de
heropleving van de economie draagt hiertoe bij.
7.2. SPOORVERVOER
Sinds 1 januari 2007 is het goederenvervoer volledig geliberaliseerd [93]. Het principe is dat het
openbare Belgische spoorwegnet is opengesteld voor andere treinondernemingen. In de eerste
plaats is dit gebeurd voor het goederenvervoer en in een later stadium (het Europees Parlement
heeft uitstel gegeven tot 2017) komt ook het reizigersvervoer aan bod. Tot nog toe is het aantal
bedrijven dat spoorvervoer aanbiedt beperkt in Vlaanderen. Momenteel beschikken 7
ondernemingen over een vergunning van spoorwegonderneming [94]. Hun aandeel in het
goederenvervoer is tot nog toe echter nog zeer beperkt. De wijzigingen in het treinvervoer worden
opgevolgd. In de toekomst zal het aandeel van niet-NMBS voertuigen op het spoornet omwille van
de liberalisering wel gaan toenemen.
Het tramverkeer in Vlaanderen wordt door de Lijn georganiseerd en in een klein deel van Vlaams-
Brabant door de MIVB. Het trolleybusverkeer is sinds juni 2009 volledig verdwenen in Vlaanderen.
De resterende 2 trolleybussen die in Gent nog actief waren tot dan, zijn naar het museum
overgebracht.
7.2.1. METHODOLOGIE
Sinds de elektriciteits- en aardgasnetbeheerders vanaf 1 mei 2003, respectievelijk 1 mei 2005
verplicht zijn om gegevens aan te leveren over de elektriciteits- en aardgasverbruiken van de
afnemers op hun net, wordt van deze gegevens ook gebruik gemaakt voor het spoorvervoer.
Concreet betekent dit dat, waar mogelijk, het elektriciteitsverbruik voor spoorvervoer (trein, tram
en trolleybus) in de energiebalans gebaseerd is op de gegevens van de netbeheerders [22]. Indien
de gegevens van de netbeheerders voor spoorvervoer niet in lijn liggen met de bestaande bottomup
gegevens (nl. voor de jaren 2004-2010), worden deze cijfers herrekend op basis van de bottomup
gegevens van de NMBS [96, 97], De Lijn [98], de MIVB [99].
87