HOOFDSTUK 4 Transformatiesector Figuur 10: Evolutie van de netto geproduceerde elektriciteit in <strong>Vlaanderen</strong>, exclusief zelfproductie, exclusief wind, water en PV [21,22,36,37] In <strong>2010</strong> was 44% van de netto geproduceerde elektriciteit in <strong>Vlaanderen</strong> nucleair opgewekte elektriciteit. De netto elektriciteitsproductie steeg met 0,9% in <strong>2010</strong> ten opzichte van 2009 (nietnucleair -1,0%, nucleair +3,4%). Ten opzichte van 1990 steeg de netto elektriciteitsproductie met 38%. Vooral de niet-nucleaire elektriciteitsproductie steeg sterk: +63% in <strong>2010</strong> ten opzichte van 1990 terwijl de nucleair geproduceerde elektriciteit met +14% steeg over dezelfde periode. De daling van nucleaire productie in 2008 kan verklaard worden door de revisies uitgevoerd aan alle 4 de centrales van Doel [38 ]. Daarnaast werden ook al voorbereidingen genomen voor enkele grote projecten gepland in 2009. De bruto en netto zelfproductie stegen ten opzichte van 2009 en bedroegen in <strong>2010</strong> respectievelijk 4.194 GWh (= 15,1 PJ) en 4.065 GWh (= 14,6 PJ). De evolutie van de zelfproductie wordt in volgende figuur weergegeven. Figuur 11: Evolutie van de netto en bruto zelfproductie van elektriciteit in <strong>Vlaanderen</strong> [21,22,36,37] 18 GWh 55.000 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 <strong>2010</strong> niet-nucleair 17.333 17.778 17.833 18.222 19.760 19.676 20.249 20.249 24.171 23.228 23.369 22.248 23.560 26.049 25.226 26.874 26.200 27.165 26.300 27.632 27.360 nucleair 19.139 19.972 20.056 18.139 16.753 19.385 19.523 19.523 22.263 22.503 22.249 22.374 21.801 21780 21.404 21.886 21.627 22.669 20.500 21.167 21.890 totaal 36.473 37.750 37.889 36.361 36.513 39.061 39.772 39.772 46.433 45.730 45.618 44.622 45.361 47.829 46.629 48.761 47.828 49.834 46.800 48.799 49.250 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 GWh 2.000 1.500 1.000 500 0 1990 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 <strong>2010</strong> bruto GWh 1.146 1.191 1.147 1.114 933 994 928 893 994 884 877 948 1.023 991 1.294 1.870 3.100 4.194 netto GWh 1.146 1.107 1.055 784 824 868 831 803 903 752 753 873 944 898 1.198 1.782 2.981 4.065
HOOFDSTUK 4 Transformatiesector Een gedeelte van de elektriciteitsproductie in <strong>Vlaanderen</strong> gebeurt op basis van hernieuwbare energie (wind, water, biomassa, biogas, enz). In volgende figuur wordt de productie van ‘groene’ elektriciteit in <strong>Vlaanderen</strong> afzonderlijk weergeven. netto groene stroomproductie (GWh e) excl. voorbehandeling, transport en hulpdiensten 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 58 66 68 64 123 134 170 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 <strong>2010</strong> biomassa 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 11,3 71,6 168,4 300,1 543,8 848,6 948,2 1.180,6 1.489,2 1.563,0 biogas 2,1 8,6 11,0 8,9 14,7 17,3 20,6 41,6 58,2 75,6 94,0 105,7 131,6 148,0 192,6 307,0 408,1 wind 9,0 8,6 7,9 7,9 10,8 12,7 15,5 34,7 56,3 58,9 95,0 154,4 237,5 284,5 333,0 386,9 398,0 waterkracht 1,6 2,0 2,1 1,6 1,7 1,3 2,2 3,0 2,7 1,9 1,9 2,3 2,1 2,7 3,6 3,3 3,4 PV zon 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,2 0,2 0,5 0,7 1,1 2,8 5,6 33,6 141,9 488,6 afvalverbranding 45,1 46,3 47,2 45,5 95,9 102,5 132,0 133,6 139,8 131,3 135,3 159,5 208,2 255,5 267,1 376,1 433,3 totaal 58 66 68 64 123 134 170 224 329 437 627 967 1.431 1.645 2.011 2.704 3.294 Figuur 12: Productie van groene stroom in <strong>Vlaanderen</strong> [VITO, op basis van VREG, ODE-<strong>Vlaanderen</strong>, VEA] opmerkingen: (1) co-verbranding van hout, olijfpitten en slib, andere biomassa-installaties (inclusief de netto productie van co-verbranding in kolencentrales) (2) vergisting organisch afval, vergassing hout, overige biogasinstallaties (3) aangeleverd door VEA aan VITO en afgestemd in kader van de energie-efficiëntie richtlijn in juni <strong>2010</strong>, vanaf 2007 cijfers groenestroomcertificaten van VREG (4) enkel organische fractie De Europese richtlijn 2009/28/EG ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen legt voor de verschillende lidstaten bindende doelstellingen vast voor het aandeel hernieuwbare energiebronnen in het energieverbruik. Voor België bedraagt dit 13% tegen 2020. De Vlaamse Regering heeft in februari 2009 beslist om tegen 2020 13% van de geleverde elektriciteit met hernieuwbare energiebronnen op te wekken. Op 8 mei 2009 [39] werd een wijziging van het GSC systeem goedgekeurd. Voor elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen is de doelstelling 6% van de certificaat-plichtige leveringen tegen <strong>2010</strong> en 13% tegen 2020. Niet voor alle ‘groene stroom’ werden GSC verstrekt. Een voorbeeld hiervan is dat sinds maart 2004 ook de hernieuwbare fractie van de afvalverbranding in aanmerking komt voor GSC. Aangezien nog niet alle afvalverbrandingsovens in <strong>Vlaanderen</strong> hun dossier hadden ingediend in 2004 en deze die wel al certificaten hadden gekregen dit slechts voor een deel van het jaar 2004 bekwamen, ligt de werkelijke elektriciteitsproductie voor het deel hernieuwbaar in de afvalverbrandingsinstallaties in 2004 eigenlijk een stuk hoger dan opgegeven door de VREG (i.k.v. GSC): 135,3 GWh in plaats van 52,5 GWh in 2004. Vanaf 2005 werd het cijfer van de VREG wel overgenomen, omdat intussen alle huisvuilverbrandingsovens hun GSC hebben aangevraagd. Tot en met 2006 werd de informatie voor het aantal fotovoltaïsche panelen bekomen vanuit de subsidiedossiers van PV-panelen van VEA [40]. Het aantal PV-panelen vanuit deze bron lag immers 224 329 437 627 967 1.431 1.645 2.011 2.704 3.294 19
- Page 1 and 2: Verspreiding: Algemeen Eindrapport
- Page 3 and 4: SAMENVATTING In dit rapport wordt d
- Page 5 and 6: INHOUD Inhoud Samenvatting ________
- Page 7 and 8: Inhoud 1.1.1 Methodologie _________
- Page 9 and 10: LIJST VAN TABELLEN Lijst van tabell
- Page 11 and 12: Lijst van tabellen Tabel 38: Evolut
- Page 13 and 14: LIJST VAN FIGUREN Lijst van figuren
- Page 15 and 16: Lijst van figuren Figuur 36: Evolut
- Page 17 and 18: LIJST VAN AFKORTINGEN AMS Afdeling
- Page 19 and 20: HOOFDSTUK 1. INLEIDING HOOFDSTUK 1
- Page 21 and 22: HOOFDSTUK 2 Algemene opbouw van de
- Page 23 and 24: HOOFDSTUK 2 Algemene opbouw van de
- Page 25 and 26: PJ 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 80
- Page 27 and 28: 1,00 0,00 -1,00 -2,00 PJ -3,00 -4,0
- Page 29 and 30: HOOFDSTUK 4 Transformatiesector wor
- Page 31 and 32: HOOFDSTUK 4 Transformatiesector Sen
- Page 33 and 34: HOOFDSTUK 4 Transformatiesector Jer
- Page 35: HOOFDSTUK 4 Transformatiesector mot
- Page 39 and 40: PJ HOOFDSTUK 4 Transformatiesector
- Page 41 and 42: HOOFDSTUK 4 Transformatiesector De
- Page 43 and 44: verbruik kolen productie cokes tota
- Page 45 and 46: PJ 350 300 250 200 150 100 50 0 Fig
- Page 47 and 48: Industriële sector NACE code (Rev.
- Page 49 and 50: 5.2.2. RESULTATEN ENERGIEVERBRUIK H
- Page 51 and 52: HOOFDSTUK 5 Industrie de chemische
- Page 53 and 54: 16 14 12 10 PJ 8 6 4 2 0 180 160 14
- Page 55 and 56: HOOFDSTUK 5 Industrie en staalsecto
- Page 57 and 58: HOOFDSTUK 5 Industrie verbruiksjaar
- Page 59 and 60: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 61 and 62: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 63 and 64: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 65 and 66: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 67 and 68: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 69 and 70: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 71 and 72: 0,60 0,50 0,40 PJ 0,30 0,20 0,10 0,
- Page 73 and 74: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 75 and 76: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 77 and 78: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 79 and 80: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 81 and 82: TJ TJ TJ 12.000 10.000 8.000 6.000
- Page 83 and 84: % respons/totaal deelsector HOOFDST
- Page 85 and 86: HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 87 and 88:
HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 89 and 90:
HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 91 and 92:
HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 93 and 94:
TJ 40.000 35.000 30.000 25.000 20.0
- Page 95 and 96:
6.3.5. RESULTATEN ENERGIEVERBRUIK Z
- Page 97 and 98:
HOOFDSTUK 6 Residentieel en gelijkg
- Page 99 and 100:
HOOFDSTUK 7 Transport 2009 170,8 3,
- Page 101 and 102:
HOOFDSTUK 7 Transport wegsegment wa
- Page 103 and 104:
HOOFDSTUK 7 Transport Daarbovenop g
- Page 105 and 106:
HOOFDSTUK 7 Transport totale hoevee
- Page 107 and 108:
HOOFDSTUK 7 Transport Er wordt onde
- Page 109 and 110:
HOOFDSTUK 7 Transport 2001 2002 200
- Page 111 and 112:
HOOFDSTUK 7 Transport TJ 1990 1994
- Page 113 and 114:
HOOFDSTUK 7 Transport aantal vervoe
- Page 115 and 116:
HOOFDSTUK 7 Transport berekent voor
- Page 117 and 118:
6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000
- Page 119 and 120:
HOOFDSTUK 8 Energieverbruik per ene
- Page 121 and 122:
In volgende figuur wordt deze evolu
- Page 123 and 124:
HOOFDSTUK 8 Energieverbruik per ene
- Page 125 and 126:
8.2. AARDGAS In volgende tabel en f
- Page 127 and 128:
8.3. PETROLEUMPRODUCTEN In volgende
- Page 129 and 130:
[PJ] 700 600 500 400 300 200 100 0
- Page 131 and 132:
250 200 [PJ] 150 100 50 0 HOOFDSTUK
- Page 133 and 134:
[PJ] 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40
- Page 135 and 136:
120 100 80 [PJ] 60 40 20 0 HOOFDSTU
- Page 137 and 138:
8.7. BIOMASSA HOOFDSTUK 8 Energieve
- Page 139 and 140:
HOOFDSTUK 8 Energieverbruik per ene
- Page 141 and 142:
HOOFDSTUK 8 Energieverbruik per ene
- Page 143 and 144:
BEGRIPPENLIJST Begrippenlijst Auton
- Page 145:
BIJLAGE A ENERGIEBALANS VLAANDEREN
- Page 148 and 149:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 150 and 151:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 152 and 153:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 154 and 155:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 156 and 157:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 158 and 159:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 160 and 161:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 162 and 163:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 164 and 165:
Bijlage B Overzicht energiebalansen
- Page 167 and 168:
Bijlage D Uitvoer, omzet, investeri
- Page 169 and 170:
IJzer- en staalnijverheid + non-fer
- Page 171 and 172:
IJzer- en staalnijverheid + non-fer
- Page 173 and 174:
1995=100% 1995=100% 180% 170% 160%
- Page 175 and 176:
Bijlage D Uitvoer, omzet, investeri
- Page 177 and 178:
Bijlage D Uitvoer, omzet, investeri
- Page 179 and 180:
1995=100% 1995=100% 300 250 200 150
- Page 181:
Bijlage D Uitvoer, omzet, investeri
- Page 184 and 185:
Bijlage E Toelichting off-road ener
- Page 186 and 187:
Bijlage E Toelichting off-road ener
- Page 188 and 189:
Literatuurlijst [18] K. Aernouts, K
- Page 190 and 191:
Literatuurlijst [52] Commissie benc
- Page 192 and 193:
Literatuurlijst [85] Van Broeckhove