Energiebalans Vlaanderen 2010 - Emis - Vito

HOOFDSTUK 8 Energieverbruik per energiedrager
Sinds 1 juli 2003 is de elektriciteitsmarkt in Vlaanderen vrij. De liberalisering van de
elektriciteitsmarkt heeft als gevolg dat gegevens rond elektriciteitsproductie en -verbruiken die
vroeger vrijwillig verzameld konden worden, moeilijker te bekomen zijn. Daarom heeft de Vlaamse
Regering een rapporteringsplicht ingevoerd voor de beheerders van de aardgas- en
elektriciteitsnetten, de brandstofleveranciers en de exploitanten van warmtekracht-, hernieuwbare
warmte- en zelfopwekkingsinstallaties (Besluit VR van 14/7/2004, BS 24/9/2004).
Statistieken rond elektriciteit werden in het verleden verzameld door de BFE (Beroepsfederatie van
de elektriciteitssector in België). Statistieken rond aardgas werden verzameld door FIGAS. Beide
federaties leverden de basisgegevens waarop de energiebalansen verder werden berekend. Sinds
midden 2005 werden deze taken overgenomen door FEBEG (Federatie van de Belgische
elektriciteits- en gasbedrijven), doch in veel beperktere mate. Het initiatief van de Vlaamse
Regering om gegevens via regelgeving te verzamelen, wordt gevolgd door de federale overheid en
de andere gewesten. Sinds 1 juli 2005 zijn aangevers van de markten van aardgas (de houders van
een leveringsvergunning voor aardgas), elektriciteit en warmte (de autonome producenten en
zelfopwekkers, de beheerders van de transmissie en distributienetten), ertoe gehouden om aan de
Algemene directie Energie van de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en
Energie de informatie te bezorgen die vereist is voor het opstellen van de federale balansen voor
aardgas, elektriciteit en warmte. Afstemming tussen de verschillende rapporteringen op regionaal
en federaal niveau gebeurt in de werkgroep energiebalansen van de Nationale Klimaatcommissie.
Hier gebeurt ook het overleg rond de petroleumstatistieken. Binnen Enover werd beslist in mei
2009 om de activiteiten van de werkgroep energiebalansen onder Enover voortaan te laten
doorgaan vinden in plaats vanonder de NKC.
De data met betrekking tot elektriciteitsafnames op het net van de Vlaamse netbeheerders werden
gebruikt om de elektriciteitsverbruiken per sector te bekomen in de Vlaamse energiebalans. Één
van de belangrijkste problemen is: verdeling over de sectoren door de netbeheerders is niet
eenvoudig wegens ongekende activiteiten.
Waar nodig geacht, worden correcties op de cijfers van de netbeheerders doorgevoerd. Deze
gebeuren aan de hand van gegevens uit andere bronnen (eigen enquêtes of berekeningen). Door
terugkoppeling naar de netbeheerders van de opmerkingen bij de verwerking van hun
afnamegegevens en de correcties worden de netbeheerders gestimuleerd om hier in de
toekomstige rapporteringen rekening mee te houden. Zo is bijvoorbeeld het probleem rond de
lokale productie van elektriciteit, (met name: een gedeelte van deze lokaal geproduceerde
elektriciteit verscheen in het verleden niet in de afnamegegevens van de netbeheerders) opgelost
sinds de rapportering van 2006 (cijfers m.b.t. 2005). De netbeheerders rapporteren sindsdien naast
netto afnames ook bruto afnames. In dit rapport werden belangrijke correcties doorgevoerd ten
opzichte van de vorige jaren, oa. voor de landbouwsector en raffinaderijen gebeurde een correctie
voor zelfproductie eenheden die een aanzienlijk gedeelte van hun elektriciteit via het net
verkopen. Deze wijzigingen zijn kort beschreven in het begin van dit rapport.
Om de elektriciteitsvraag van een sector te kennen, moet bij het elektriciteitsverbruik vermeld in
de balans, ook de on site geproduceerde en verbruikte elektriciteit geteld worden. Dit kan echter
niet op zich uit de balansen in bijlage worden afgeleid. In Tabel 45 worden de verbruiken inclusief
de on site geproduceerde en verbruikte elektriciteit al weergegeven. In het verleden was het zo dat
zelfproductie lager lag dan de nodige elektriciteit op het bedrijf zelf, waardoor de injectie op het
net beperkt bleef. Er kon vanuit gegaan worden dat de bruto afnamecijfers van de netbeheerders
exclusief de zelfgeproduceerde en verbruikte elektriciteit waren (vermoeden van ‘niet-injectie’
indien ten allen tijde de productie kleiner is dan de vraag). Vooral voor de nieuwe eenheden in de
raffinaderijen en de landbouwsector wordt de productie de laatste jaren grotendeels op het net
104