de Moanne

43
Sokke rigels binne der gâns mear, se bewize it dichterskip fan
Tsead. Mar dochs... En no komt de krityk.
It liket wol oft elke skeet fan Bruinja hillige poëzij is. Wat
moat ik mei
(in) stream dy’t troch de koperen lieding de lekkende
badkeamerkraan yn krûpe moast (7)?
(Ik tink dan oan it grapke mei myn bern, as dy in snotbongel
oan ’e noas hienen: Fraach: Wêrom hinget der in drip oan ’e
kraan? Antw.: Omdat er net snuve kin.)
Wat is de ‘bleate bast’ (11) fan in beam? (de bleate trui oer de
bleate boarsten?) Wat is
dyn frijen fier fuort
as ruslân
klam swit yn de kâlde
izerjitterij fan mossolov (12)
Wêrom
hou in moker troch de buis (12) ? (de paukenslach fansels,
mar kinst him ek gewoan útknippe.)
En dan foarbylden as
ien stjoerde mûzen
in oar liet se ite
ik sei helje de kroade
en smook
de droege koarsten
ûnder myn eagen (21)
Fansels, men kin der gedichten achter tinke, mar it riedsel
wurdt foar de argeleaze lêzer dan wol hiel grut. It giet earne oer in
leafde dy’t foarby is en de skriklike konsekwinsjes dy’t dat hat, in
âld tema, mar it komt net ta libben by Bruinja, sels al lit er ien
syn hûs opblaze en leit er as lyk op ’e boaiem fan ’e see.
ik friet my te barsten en koe it hûs
net mear útkomme se koene my
net iens rôlje sy waard wekker
en seach my oan
(...)
se lake as in appeltsje (23)
blau as it hert fan in flam slikket de see soms wakker
oan de glêde algepoarten fan ús sliepen ropt
it wetter mei fjoerwurden om de berte fan in nije moannegek (55)
Spitich dat dizze rimram nettsjinsteande de moaie fynsten nei
lêzen en wer lêzen abslút net oertsjûget. De dichter fersûpt hjir yn
syn trúkaazje. Hy hat te min selskrityk en it ûntbrekt him dêrom
de Moanne numer 7 septimber 2003
oan skerpte, humor, yntelliginsje en úteinliken oan poëzij. Poëzij
is de skerpste en genipichste keunst dy’t der is en Bruinja komt
dêr yn dizze bondel te selden oan ta. Hieltyd tink ik: it is gjin
Lucebert, want dy is yn syn tsjokke sammelbondels, wêr’t men dy
ek opslacht, altyd in grut dichter.
Bêste Tsead, it is in misferstân dat elke ûnlogyske en brike
assosjaasje fuort poëzij opleveret. Poëzij is in skeppingsproses, in
drege wrakseling en net it blyn farren op in trúkje; dat kinne
allinne de hiele grutten.
Yn boppeneamde syklus dichte ik ienris:
grize fryske dichters
blyn as homerus
hja sjogge net
dat hja stroffelje oer skriktried
dat hja skriktriedzje moatte
oer stroffels
yn har fiskespegels
hingje de minsken oan galgen
op in eksperimintele
harsenspieling
It kin oan my lizze, sis ik beskieden Anne Wadman nei, mar ik
leau abslút net yn ’e eksperimintele harsenspieling fan Tsead
Bruinja. Bruinja is sûnder mis in dichter, mar moat mear himsels
wurde, in tefolle oan antydiskursyf taalgebrûk is te âldfrinzich,
sels yn Fryslân.
Trotwaer