Voedingsadvies bij HFE-hemochromatose - Wageningen UR
Voedingsadvies bij HFE-hemochromatose - Wageningen UR
Voedingsadvies bij HFE-hemochromatose - Wageningen UR
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Voedingsadvies</strong> <strong>bij</strong> <strong>HFE</strong>-<strong>hemochromatose</strong><br />
Evenals voor de volkoren graanproducten <strong>bij</strong> de warme maaltijd geldt dat volkorenbrood meer ijzer, maar<br />
ook meer fytaat - dat de opname remt - bevat. Naar verwachting is dan ook de totale opname van ijzer voor<br />
wit- en bruinbrood gelijk aan die van volkorenbrood. Voor brood geldt dan ook dat de volkoren varianten de<br />
voorkeur hebben vanwege de overige voedingsstoffen die ze leveren.<br />
Aandachtspunt zijn de ijzer-verrijkte broden, die vanzelfsprekend afgeraden worden.<br />
Broodvervangers (<strong>bij</strong>voorbeeld cornflakes, gepofte tarwe, instant pap-producten, crackers) zijn soms ook<br />
verrijkt met ijzer. Deze producten zijn in de meeste winkels ook onverrijkt verkrijgbaar. Over het algemeen<br />
geldt hetzelfde als voor brood: ondanks de grotere <strong>bij</strong>drage van ijzer hebben volkoren varianten de<br />
voorkeur vanwege de andere waardevolle voedingsstoffen, waaronder vezels.<br />
Melk(producten)<br />
Melk en afgeleide producten zoals yoghurt en kwark zijn relatief ijzerarme voedingsmiddelen en behoeven<br />
geen extra aandacht.<br />
Kaas<br />
Omdat kaas gemaakt is van melk, geldt eveneens dat voor kaas geen aandachtspunten te geven zijn.<br />
Vlees(waren), kip, vis, eieren, vleesvervangers<br />
De categorie ‘vlees(waren), kip, vis, eieren, vleesvervangers’ levert van alle productgroepen de grootste<br />
<strong>bij</strong>drage aan de totale ijzeropname. Het bevat ten opzichte van andere voedingsmiddelen veel ijzer.<br />
Daarnaast is het de enige bron van heem-ijzer. (Het bevat tevens niet-heem-ijzer.) Het heem-ijzer is beter<br />
opneembaar dan het niet-heem-ijzer. Daarnaast lijkt vlees de opname van niet-heem-ijzer te bevorderen. (Het<br />
is nog onbekend hoe en vandaar dat ‘factor X’ als opnamebevorderaar is aangeduid.) Om die reden wordt<br />
<strong>bij</strong> <strong>hemochromatose</strong> het gebruik van (grote hoeveelheden) vlees sterk ontraden. Af en toe een (<strong>bij</strong>voorbeeld<br />
drie tot vier keer per week) een plakje vleeswaren op brood of een enkele keer (<strong>bij</strong>voorbeeld één keer per<br />
week) een portie vlees (100 gram rauw gewicht) bji de warme maaltijd zal niet direct tot een enorm grote<br />
stijging van het serum-ferritine leiden.<br />
Als al vlees(waren) genomen wordt/en, kan ook expliciet gekozen worden voor de varianten die niet al te<br />
veel ijzer leveren. Vuistregel die gehanteerd kan worden (uitgezonderd voor orgaanvlees) is ‘hoe roder hoe<br />
(heem-)ijzer-rijker’. Orgaanvlees (zoals lever) levert enorm veel ijzer en het is dan ook beter dit helemaal niet<br />
of alleen <strong>bij</strong> hoge uitzondering te gebruiken.<br />
In plaats van vlees kan gebruik kunnen andere producten gegeten worden voor de volwaardigheid van de<br />
warme maaltijd. Dit kan door te kiezen voor kant-en-klare niet ijzer-verrijkte vleesvervangende producten,<br />
maar ook door gebruik te maken van vis, eieren, kaas, noten, peulvruchten (waaronder sojaproducten zoals<br />
tahoe/tofu, tempeh), pinda’s, pitten, vis en zaden.<br />
<strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong>, Wetenschapswinkel -56- Bijlagen <strong>bij</strong> rapport 279
Change language