Resultaatgericht management en planning & control - Prof. dr. AFA ...

namen het beheer over. De fondsen werden door het ministerie in een keer gestort.
Dan zat je ineens met honderden miljoenen, aldus Boone (in: NRC, 150799).
Centrale figuur op het provinciehuis voor treasury was – toen al – de net
aangetreden Karel Baarspul. Hij vervulde zijn baan als kasgeldbeheerder sinds 1987.
Een ‘wildebras’ was hij in die functie geenszins; toen zeker niet. Het was een loyale,
nauwgezette ambtenaar, die later nog - voor zover bekend - minstens een keer een
gratificatie kreeg voor zijn werk (NRC, 150799). Er werd in die tijd sterk vertrouwd op
ambtenaren. Baarspul was er zo een. Hij zette het geld uit bij tussenpersonen op de
geldmarkt, moneybrokers. Hij informeerde zijn toenmalige baas Rutte daarover
regelmatig.
Wie geld tegen een ‘goede’ rente wenste uit te lenen, moest snel handelen. PS
van Zuid-Holland werkten daaraan mee.
augustus 1988. Staatssecretaris Dieuwke de Graaff-Nauta en minister van Dijk van
Binnenlandse Zaken geven de provincies toestemming ‘overschotten aan kasmiddelen
kortlopend uit te zetten’. Op 30 augustus 1988 nam PS van Zuid-Holland dan ook het
besluit dat GS voor het kortlopend uitzetten van geld niet meer steeds toestemming van
PS nodig hadden. De grens werd rond die tijd bij 200 miljoen gelegd; onder dat
maximumbedrag was geen toestemming nodig (nota 0349T/FD). De lijn van Boone
was veiligheid. Zet het weg bij de BNG, de Bank Nederlandse Gemeenten,
suggereerde hij (NRC, 150799). Maar het betreffende stuk zei ook: ‘Het is duidelijk dat
de hieraan verbonden transacties derhalve meer omvatten dan het aangaan van
kasgeldliquiditeiten’. En: ‘Afhankelijk van de liquiditeitspositie van de provincie dienen gelden
(..) zowel te worden aangetrokken als uitgezet’. Aldus de ondertekenaar Patijn. In 1988 ging
het provinciebestuur dus al bankieren (NRC, 230799).
150988. PS verklaren GS van Zuid-Holland bevoegd om ‘gelden kortlopend aan te
trekken en uit te zetten’. De begrenzing in de tijd is twee jaar, in omvang 200 miljoen
gulden. De achterliggende gedachte is dat de provincie op die manier dure leningen
kan afkopen en omzetten naar leningen met een lagere rente.
220391: GS stellen het besluit ‘Selectiekriteria geldmarktpartijen’ vast waarin nauw
wordt gedefinieerd welke partijen voor leningen in aanmerking komen.
Brouwer’s reis
Augustus 1993. Gedeputeerde Brouwer van Financiën maakt tijdens een studiereis
door de VS kennis met de bestseller ‘Reinventing government’ van Osborne & Gaebler.
Hij gaat daarna nog eens terug naar de VS om in Californië te zien hoe dit ideaal van
de grond komt. Een jaar later komt Zuid-Holland met een ‘Projectplan Reinventing
government’. Iedereen wordt opgewekt met ideeën te komen. Bankieren was er een
van!
241095. Ambtenaar Baarspul, belast met het beheer van het kasgeld, lanceert
vertrouwelijk het idee om te gaan bankieren, in aansluiting op de leencultuur die in
1988 mogelijk was geworden. Hij legt het plan aan GS voor dat de provincie geld gaat
lenen om dat daarna weer tegen hogere rente uit te lenen. Op die manier zou de