Resultaatgericht management en planning & control - Prof. dr. AFA ...

outputindicator is beter dan een inputindicator, want het gaat politieke beleidsmakers
om de gewenste effecten (Zie ook Dorresteijn en Van der Westen).
Uitgangspunt 2: Bovendien richtte hij zich op de kwaliteit van de indicator. Daarbij is
gebruik gemaakte van een door Van Helden en Ter Bogt ontwikkelde
kwantificeringsmatrix. Vooronderstelling van deze index is dat een indicator met een
relatief sterke kwantificering een betere prestatie-afspraak biedt.
We gaan kort op de vier gemeenten in en volgen daarbij deels de beschouwing van
Beukert in het tijdschrift Bestuursmiddelen (1998).
Prestatiemeting in Delft
Delft was een van de eerste gemeenten die over ging naar contractmanagement. In
het tijdschrift Bank & Gemeenten treffen we in 1993 een beschouwing aan van Ploeger
en Klop onder de titel ‘Doelmatig Delft’. Ter Braak (voormalig gemeentesecretaris van
Delft) en Monsma hebben Delft gedocumenteerd in hun boekje ‘Choreografie van een
gemeente’ (1996). Hoe staat het met de prestatiemeting? De prestatiemeting op het
deelgebied onderwijs wijkt in negatieve zin af van de drie andere deelgebieden
reiniging, verkeer, sociale zaken. Op het gebied onderwijs wordt de helft van de
prestatie geformuleerd op het niveau van input-throughputindicator. In de drie
andere gebieden wordt meer gebruik gemaakt van outputindicatoren. Zowel de input-
, throughput- als outputindicatoren zijn volgens Beukert van ‘goede kwaliteit’ door
een veelvuldige beschrijving in kwantitatieve termen. Delft maakt in tegenstelling tot
de pogingen van bijvoorbeeld Tilburg zelden gebruik van outcome-indicatoren.
Resultaatgerichte sturing op effecten lukt dus niet goed, althans op het moment van
onderzoek. Delft maakt relatief meer werk van beschrijving van de doelmatigheid.
Prestatiemeting in Tilburg
Tilburg is bekend van het Tilburgs model (zie artikelen van Korsten, het boek van
Tops en Van Vugt; boek van Van Huijgevoort).
De gemeente Tilburg maakt in haar begroting van de vier onderzochte
gemeenten het meest gebruik van de als meest wenselijk aan te merken
effectindicator (outcomemeting). Dat wordt veroorzaakt door toepassing van de
prestatie-indicator ‘beoogd maatschappelijk effect’. Beukert meldt dat Tilburg over
het algemeen op de vier onderzochte gebieden een kwalitatief goede prestatiemeting
laat zien. De kwaliteit van de toegepaste indicatoren op outcome-niveau laat nog te
wensen over vanwege het ontbreken van informatie over de inzet van middelen.
Prestatiemeting in Lelystad
De prestatiemeting vertoont tussen de vier gebieden grote verschillen. Op het gebied
van onderwijs wordt vier op elke vijf indicatoren op outputniveau geformuleerd. In
de drie andere gebieden komt dit positieve beeld niet naar voren maar worden
blijkbaar input- of throughputindicatoren gebruikt. De kwaliteit van de indicatoren is
meestal kwantitatief en daarom heeft Beukert er weinig op aan te merken.
Prestatiemeting in Heerlen