van doel naar middel - Index of - Het Financieele Dagblad

INTERVIEW
SEPT 2009
20
ISLAMKENNER
ZIE MOSLIMS
NIET ALS
EEN GROEP
Integratie heeft alleen kans van slagen als we immigranten individueel
behandelen en niet als groep, zegt islamkenner Fouad Laroui. Helaas:
‘Immigranten worden apart gezet als één groep met een eigen cultuur.’
door LIEN VAN DER LEIJ EN JAN FRED VAN WIJNEN fotografie ERIK HIJWEEGE
Kan onze multiculturele
samenleving ooit werken?
Kunnen we het zo
organiseren dat oude en
nieuwe inwoners elk hun
eigen plek vinden en elkaar accepteren?
Vraag het Fouad Laroui, en hij
zegt: jazeker, als we het doen zoals in
Frankrijk, maar dan zonder de fouten
die de Fransen maken. ‘Wat mij stak
in Frankrijk, is dat ik altijd werd gezien
als een buitenlander.’
Of hij zegt: zoals in Nederland in
het jaar 1990.
Laroui (50) is de multiculturele samenleving
in eigen persoon. Hij groeide
op in Marokko. Na de Franstalige
middelbare school in Casablanca trok
hij voor een studie wis- en natuurkunde
naar Parijs, wat het startschot
werd voor een ongekend veelzijdige
loopbaan als ingenieur, econoom,
schrijver en letterkundige. In 1990
streek hij neer als econometrist aan
de Universiteit van Amsterdam. Vervolgens
trok hij toch weer door naar
het Britse York en Cambridge voordat
hij in 1995 definitief voor Amsterdam
koos. Sinds een paar jaar geeft hij les
in Franse letterkunde en Arabische
cultuur.
Die achtergrond geeft hem gezag in
het debat over integratie. Zijn advies
reikt tot in de achterkamers van politiek
Den Haag. In Over het Islamisme,
een essayistisch boek uit 2006, waar-
schuwt hij voor de totalitaire drang
van moslims die hun godsdienst misbruiken
voor politieke doeleinden.
De rode draad in zijn fictie – Laroui
schreef vijf romans en twee verhalenbundels
– is de persoonlijke worsteling
van elke emigrant: wat betekent het
om vreemdeling te zijn, buitenstaander,
nergens thuis en toch overal.
In een krappe werkkamer aan de
Universiteit van Amsterdam vertelt
Laroui hoe de metamorfose van Nederland
hem overviel. Sinds 1990, het
jaar dat hij voor het eerst in Amsterdam
neerstreek, is de samenleving
verhard. Het individualisme komt in
het nauw, de integratie loopt vast. Nederland
lijkt uiteen te vallen in groe-