Untitled - Stichting Papua Erfgoed

IX. DEEXOGAMIE
Claude Lévi-Strauss behandelt in zijn werk Les structures élémentaires
de la parenté 1 uitvoerig de kwestie van de exogamie.
Hij beschouwt de exogamie als een van de meest fundamentele
elementen van de menselijke beschaving, waardoor de samenleving
en de voortplanting onder de mensen worden geregeld.
Daarom zal de niet-Westerse sociologie aan dit verschijnsel de
nodige aandacht moeten besteden.
Het verschijnsel van de exogamie bestaat in het verbod om
binnen een bepaalde groep, nl. de groep waarvan men lid is, een
huwelijk te sluiten. De term is het eerst gebruikt door de Schotse
jurist J. F. McLennan (1827-1881) en stamt van het Griekse
woord exo (buiten) en gamein (huwen), terwijl het tegenovergestelde
begrip 'endogamie' in verband staat met het Griekse
woord endon (binnen). Het delict dat men begaat door het gebod
van de exogamie te overtreden, noemt men incest. Men treft
de exogamie binnen verschillende maatschappelijke groeperingen
: het gezin, de joint family, de sibbe, de clan en de huwelijkskiassen.
A. OMVANG VAN DE EXOGAMIE
Veelal wordt de exogamie verbonden met en beperkt tot de
groep van bloedverwanten. In feite is de exogamie of het incesttaboe
steeds een uitvloeisel van en een aanvulling op de erkenning
van de bloedverwantschap. 2 Op de aanverwantschap is de
exogamie niet van toepassing. In zijn boek Social Structuré 3
komt G. P. Murdock tot de opvatting dat de ontwikkeling van
het verwantschapssysteem en dus ook van de exogamie alleen
vanuit het gezin (nuclear family) te begrijpen valt. Men treft
dit verschijnsel dan ook reeds bij stammen die economisch
alleen maar het verzamelen en de primitieve jacht kennen en die
maatschappelijk nog weinig geëvolueerd zijn (ze kennen bijv.
geen huwelijksklassen) en zich beperken tot de natuurlijke bloedverwantschap.
Langzamerhand is de exogamie als etnologisch
kenmerk ook op andere maatschappelijke groeperingen overgegaan.
4
Er zijn gegevens omtrent het bestaan van een huwelijk tussen
broer en zuster in de koninklijke families van Egypte, Hawai en
190