Untitled - Stichting Papua Erfgoed

niveau van ontwikkeling is deze sociale stratificatie ondenkbaar
en zullen dus nog de kentekenen aanwezig zijn van een gelijkwaardige
symmetrie van de huwelijkskiassen en zal meestal
nog het eenvoudige ruilhuwelijk worden aangetroffen zoals bij
de Pygmeeën van Midden-Afrika. 22 Soms ligt de hiërarchische
structuur bovendien verankerd in de historische factor van een
immigratie van buiten, waarbij de immigrerende groep de
autochtone bevolking overmeesterde.
B. ENIGE VOORBEELDEN VAN HUWELIJKSKLASSEN
Er bestaan bij de huwelijkskiassen in de niet-Westerse sociologie
vele nuanceringen; men kan er geen algemene regels voor
opstellen. Wel zal blijken, wanneer de clans in meerdere huwelijkskiassen
zijn verdeeld, dat hier dikwijls het totemisme een rol
speelt.
Bij de Tlingit en de Haida (Noordwest-Amerika) zijn er in
elk dorp en zelfs in elke familiegemeenschap twee groeperingen:
de 'raven' en de 'adelaars' of 'wolven'. Deze onderhouden een
symmetrische huwelijksbetrekking met elkaar: de man van het
ravengeslacht mag alleen een vrouw van het adelaarsgeslacht
huwen en omgekeerd. Elke groep heeft niet alleen haar eigen
naam, maar ook haar wapen-dier, waarmee men zijn eigendom
mag kenmerken en dat op de bekende totem-palen wordt voorgesteld.
Men heeft echter geen taboes te onderhouden tegenover
de dieren die door hun wapen worden voorgesteld. 23 Volgens de
Miwoks (Centraal-Californië) is de wereld en ook de menselijke
gemeenschap in twee helften verdeeld; de beer, de meerkol, de
sterren enz. behoren tot de 'landzijde', terwijl herten, schildpadden,
vlinders enz. tot de 'waterzijde' behoren. Bij deze B twee
erfelijke helften bestaat exogamie; ze zijn in hun huwelijkskeuze
dus op elkaar aangewezen. 24
De Winnebago in Noord-Amerika (een Sioux-stam westelijk
van het Michigan-meer) kennen een bovengroep (hun clans dragen
vogelnamen) en een groep van de aarde (hun clans dragen
namen van land- en waterdieren). Elk dorp is zelfs in twee helften
verdeeld; de ene groep moet de vrouwen uit de andere groep
trouwen en omgekeerd. Men moet ook elkaar begraven. Bij
het ceremoniële balspel dat ze beoefenen, speelt de ene groep tegen
de andere enz. Eenzelfde verschijnsel treft men aan bij de
Irokezen. 26
211