Documentatiebundel deel 2 - Contrast :::. Law Seminars

Rechtskundig Weekblad 2011-12 | nr. 10 | 5 november 2011
Informatie-uitwisseling tussen concurrenten in het licht
van de nieuwe Richtsnoeren van de Europese Commissie
voor Horizontale Overeenkomsten
1, 2
Ten geleide
462
Tom RUYS 1 en Anthony GODFROID 2
Wanneer concurrenten samenwerken, gaat bij vele juristen maar ook bij niet-juristen een spreekwoordelijk
rood licht knipperen. Dit is niet altijd terecht. In dit artikel is getracht om de nieuwe horizontale
richtsnoeren van de Europese Commissie te duiden en wordt nagegaan wanneer het licht op groen staat
of zou moeten staan. Hoewel ook de andere hoofdstukken van de richtsnoeren bondig worden besproken,
gaat bijzondere aandacht uit naar het nieuwe hoofdstuk inzake informatie-uitwisseling tussen concurrenten.
Op 14 december 2010 besloot de Europese Commissie
een erg productief jaar – althans op het gebied
van mededingingsrechtelijke regelgeving – met
de goedkeuring van drie documenten betre ende
overeenkomsten tussen concurrerende ondernemingen.
Nadat de Commissie eerder in 2010 al nieuwe
groepsvrijstellingen en bijhorende richtsnoeren uitvaardigde
voor o.a. «verticale» overeenkomsten (tussen
niet-concurrenten), 3 werd ook het bestaande instrumentarium
inzake «horizontale» overeenkomsten
grondig herbekeken. Resultaat van dit alles:
1 Dr. Tom Ruys is advocaat aan de balie te Brussel en is verbonden aan
het Leuvens Centre for Global Governance Studies.
2 Anthony Godfroid is advocaat aan de balie te Brussel.
3 Verordening nr. 330/2010 van de Commissie betre ende de toepassing
van artikel 101, derde lid, VWEU op groepen verticale overeenkomsten
en onderling afgestemde feitelijke gedragingen, Pb. 2010, L
102/01; Richtsnoeren inzake verticale beperkingen, Pb 2010, C 130/1.
Verordening nr. 461/2010 van de Commissie betre ende de toepassing
van artikel 101, derde lid, VWEU op groepen verticale overeenkomsten
en onderling afgestemde feitelijke gedragingen in de motorvoertuigensector,
Pb. 2010, L 129/52; Aanvullende richtsnoeren
betre ende verticale beperkingen in overeenkomsten voor de verkoop
en herstelling van motorvoertuigen en voor de distributie van reserveonderdelen
voor motorvoertuigen, Pb. 2010, C 138/16.
Voor de volledigheid merken wij tevens op dat de Commissie in de
loop van 2010 ook nog een nieuwe Groepsvrijstelling en bijhorende
mededeling aannam met betrekking tot de verzekeringssector (Verordening
nr. 267/2010 van de Commissie betre ende de toepassing van
artikel 101, lid 3, VWEU op bepaalde groepen van overeenkomsten,
besluiten en onderling afgestemde feitelijke gedragingen in de verzekeringssector,
Pb. 2010, L 83/1; Mededeling van de Commissie betreffende
de toepassing van artikel 101, lid 3, VWEU op bepaalde groepen
van overeenkomsten, besluiten en onderling afgestemde gedragingen
in de verzekeringssector, Pb. 2010, C 82/20).
een nieuwe Groepsvrijstelling voor Onderzoeks- en
Ontwikkelingsovereenkomsten, 4 een nieuwe Groepsvrijstelling
voor Specialisatieovereenkomsten, 5 en,
last but not least, een nieuw pakket «Horizontale
Richtsnoeren». 6
Terwijl de wijzigingen in de twee Groepsvrijstellingen
eerder beperkt blijven, leveren vooral de nieuwe Richtsnoeren
voer voor discussie. Dit geldt in het bijzonder
voor het nieuw ingevoegde hoofdstuk met betrekking
tot informatie-uitwisseling tussen concurrenten.
Informatie-uitwisseling tussen concurrenten is bij
uitstek een thema dat alle economische sectoren raakt.
Zij kan tal van vormen aannemen en kan bijvoorbeeld
plaatsvinden op «multilaterale» basis tijdens een bijeenkomst
van een beroepsvereniging of in het raam
van een grondige bedrijfsdoorlichting («due diligence»)
naar aanleiding van een geplande overname. Horizontale
informatie-uitwisseling wordt van nature achterdochtig
bekeken door de mededingingsautoriteiten. 7
4 Verordening nr. 1217/2010 van de Commissie betre ende de toepassing
van artikel 101, derde lid, VWEU op bepaalde groepen onderzoeks-
en ontwikkelingsovereenkomsten, Pb. 2010, L 355/36.
5 Verordening nr. 1218/2010 van de Commissie van 14 december
2010 betre ende de toepassing van artikel 101, derde lid, VWEU op
bepaalde groepen specialisatieovereenkomsten, Pb. 2010, L 355/43.
6 Richtsnoeren inzake de toepasselijkheid van artikel 101 VWEU op
horizontale samenwerkingsovereenkomsten, Pb. 2011, C 11/10 .
7 Verticale informatie-uitwisseling, bijvoorbeeld tussen een leverancier
en een distributeur, wordt niet met eenzelfde achterdocht bekeken.
In principe is een dergelijke informatie-uitwisseling toegelaten,
tenzij zij dient als middel om een door het mededingingsrecht verboden
praktijk (bv. vaste (minimum)verkoopprijzen), dan wel een
onderdeel vormt van een zogenaamd hub and spoke-kartel (cf. infra).
Met andere woorden, verboden verticale informatie-uitwisseling kan