Pdf versie - Rhegie

in vergelijking met drukwindharmoniums
geen succes. Lindholm heeft zelfs nog een
soort Double Expression in het programma
gehad, maar ook dat was niet als op een
Kunstharmonium. Reeds in 1865 was in de
USA een Percussion ontwikkeld en
gepatenteerd, maar er zijn voor zover
bekend geen zuigwindinstrumenten bewaard
gebleven met dit hamermechaniek.
Er is o.a. door Mannborg geëxperimenteerd
met een zuigwind kunstharmonium. Dat al
deze extra’s geen succes werden is niet alleen
te danken aan de techniek alsmede aan de
behoefte. De kunstenaars, voor zover zij in
het begin van de twintigste eeuw het
harmonium serieus namen, bleven trouw
aan het drukwindharmonium, terwijl de
amateur het meest geïnteresseerd was in een
eenvoudig te bespelen instrument.
In de regel was de productie aan
Normalharmoniums slechts een deel van de
totale productie aan zuigwindharmoniums.
Tegenwoordig is het een toevalstreffer
wanneer men tegen een Normalharmonium
aanloopt. De doelstelling was een
zuigwindharmonium te presenteren met
meer diepgang dan de doorsnee
Amerikaanse instrumenten. Door de grote
concurrentie en de terugval aan verkoop na
de Eerste Wereldoorlog is het
Normalharmonium geen succes geworden.
We zien eerder instrumenten met weinig
echte registers, maar wel veel afleidingen en
verschillende koppelsystemen, waarvan er
dertien in een dozijn gaan.
Vanwege de opstelling van componisten en
andere kunstenaars tegenover het
zuigwindharmonium, dat voor de massa
werd gemaakt, zijn er weinig originele
werken voor dit instrument geschreven. Men
komt al gauw op transcripties van geliefde
melodieën uit opera’s van Wagner tot Verdi
of uit operettes en werken uit het “Music for
Millions” repertoire uit allerlei periodes van
Händel tot Debussy. Vermeldenswaardig
zijn werken van Karl Kämpf, Carl Satter,
Oskar Wermann, Arthur Bird en meer
recenter van Hans Georg Burchardt. Ook
laat zich Midden-Europese
harmoniummuziek van bijvoorbeeld
48
Antónin Dvòřak en Bedrich Smetana
behoorlijk goed vertolken op
zuigwindinstrumenten.
Tweeklaviers drukwindharmonium van Trayser
van Dick Sanderman
Een groot instrument van Dominion (915S)
Het American Organ (“Reed-organ”,
“Cottage-organ”, “Palace-organ” enz.)
Bij Mason & Hamlin willen we nog wel eens
"genormaliseerde" disposities tegenkomen
met een nummercodering, maar meestal
hebben de Amerikaanse harmoniums - hoe
ze ook genoemd mogen worden - veel
variatie in de disposities, waarbij slechts
enkele grote houvasten aanwezig zijn, zoals
de Diapason/Melodia, de Sub Bass en