Pdf versie - Rhegie

Hoofdstuk 4
Het harmonium in de muziekpraktijk
Karakter van het instrument
De harmoniumbouwers J. en P.
Schiedmayer, die sinds 1853 actief zijn,
hebben we al een paar keer genoemd.
In een artikel van deze heren, dat rond 1854
geschreven is, wordt gezegd dat het
harmonium een zuiver zangerig instrument
is. Hoewel daarmee moderne en galante
muziek niet uitgesloten hoeft te worden, zo
betogen zij, leent het instrument zich het
beste voor gedragen, gebonden en
voornamelijk zangerige voordracht.
Hieruit blijkt dat al vroeg in de geschiedenis
een bepaald beeld van het harmonium is
ontstaan, dat nog heden ten dage
springlevend is, ondanks de speelse muziek,
die er voor het instrument gemaakt is: de
talloze vrolijke walsen, marsjes en
indrukwekkende allegro’s.
Veel mensen associëren het harmonium, met
name wanneer zij enkel bekend zijn met
50
zuigwindharmoniums, met een trage, zo niet
luie tooninzet.
Maar wie ooit goed harmoniumspel heeft
gehoord, weet dat het ook anders kan.
Wanneer het instrument in goede staat is,
kan een harmonium wel degelijk vlot
aanspreken! Op een goed
drukwindharmonium kunnen flitsende
Franse musettewalsen worden gespeeld.
Na het verschijnen van het genoemde artikel
van de Schiedmayers in 1854 zijn nog heel
veel verfijningen op het gebied van intonatie
ontwikkeld om de aanspraak te verbeteren.
Op veel drukwindharmoniums kan het
register percussion aangetroffen worden.
Hiermee wordt een zeer snelle aanspraak
bereikt.
Dat velen het harmonium met een luie
tooninzet associëren, is vaak te wijten aan de
slechte staat van de instrumenten.