De raad en burgerparticipatie - Vereniging van Nederlandse ...

18
• Doe weer mee op het podium voor kennisverwerving. Je moet als raad(slid) midden
in het debat willen staan dat zich afspeelt in de publieke ruimte. Dat kan door zelf
de informatie op te halen (letterlijk: ga eropaf ) voor het voeren van debatten en
betrokkenen uit te nodigen om met je in gesprek te gaan.
• Zorg met een sterke griffie voor adequate ondersteuning om je verbondenheid met
de samenleving als raad te kunnen laten zien en daadwerkelijk vorm te geven.
Aandacht voor het proces
In ’t Veld geeft in zijn Lofrede 6 aan dat de kwaliteit van de burgerparticipatie sterk
samenhangt met de vormgeving van het proces. Het proces moet goed sporen met de
functie van de participatie: “Ook andere stakeholders dan burgers spelen hun rollen.
Belangen zijn vaak legitiem. De procesarchitectuur is dus cruciaal. Die is niet op te
leggen met een bevel, want bij een niet aanvaard bevel zullen velen het proces
verlaten.” Volgens In ’t Veld moet de procesarchitect werken met het gezag dat hij
van de overige deelnemers toegekend krijgt.
De Nationale Ombudsman formuleerde in 2009 een aantal praktische spelregels 7
die passen bij een verandertraject waarin veel gemeenten, bestuurders, politici
en burgers zich bevinden. Een greep hieruit.
• Voorafgaand aan het proces
De gemeente motiveert of en zo ja hoe ze burgers betrekt bij beleids- en besluitvorming.
De gemeente gaat zeer terughoudend om met de mogelijkheid participatie
te beperken vanwege het algemeen belang. Kiest de gemeente er toch voor burgerparticipatie
te beperken, dan moet ze deze keuze motiveren.
De gemeente zorgt voor een zorgvuldig vormgegeven participatieproces. Dit betekent
dat de gemeente expliciet maakt:
- welk onderwerp ter discussie staat;
- wie ze bij de beleids/besluitvorming betrekt, dus wie de belanghebbenden zijn;
- welke rol de burger krijgt: van informeren tot meebeslissen;
- hoe ze het participatieproces inricht, zo mogelijk in overleg met belanghebbenden;
- hoe ze de burger het best kan bereiken, bijvoorbeeld per brief, via de media of
huisbezoek (sterk afhankelijk van de rol die de burger heeft gekregen in het
participatieproces).
6 ‘Roel in ‘t Veld: Ere wie ere toekomt. Lofrede, uitgesproken op 16 december 2009 te Arnhem tijdens het Festival In Actie
Met Burgers!’
In: Nieuwsbrief In Actie Met Burgers!, 2009 (http://www.inactiemetburgers.nl/inhoud/speeches-festival)
7 Participatiewijzer, Tien spelregels voor behoorlijk omgaan met inbreng en inspraak van burgers.
Den Haag, september 2009 (zie ook www.nationaleombudsman.nl)