Maritiem Zaandam - Zaans Industrieel Erfgoed

FLUITSCHIP 1/4
HET MEEST GEBOUWDE SCHIP VAN DE GOUDEN EEUW
(bron 4 en 5 tenzij expliciet anders aangegeven)
Model van fluitschip (bron 4)
Liorne en de Gouden Eeuw
In de Gouden Eeuw bestond tot tachtig procent van de zeeschepen uit fluiten. Een Fluitschip
is een Hollands scheepstype met een karakteristieke peervorm, dat werd gebouwd in de 17e
en 18e eeuw. Het werd hoofdzakelijk gebruikt om vracht te vervoeren. Tevens werd de fluit
gebruikt voor de walvisvangst. Het eerste fluitschip zou in 1595 in Hoorn zijn gebouwd naar
een ontwerp van koopman Pieter Jansz Vael, ook wel bekend onder de naam koopman
Liorne.
Het schip werd een van de belangrijkste scheepstypen voor de Nederlandse internationale
scheepvaart. De fluit werd in het begin van de 17de eeuw al snel als 'multi-purpose'
vrachtvaarder ingezet, zo werden graan of zout vervoerd, maar ook complete boomstammen
voor de scheepsbouw in Nederland. Meer dan enig ander type schip heeft het Hollandse
fluitschip bijgedragen tot de opkomst van de Republiek als grootste zeevarende mogendheid
van die tijd. Met dit scheepstype werden de Nederlanders de vrachtvaarders van Europa, een
positie die zij tot het eind van de 18de eeuw behielden.
Oostzee
Het werkterrein van de fluit was de West-Europese kustvaart en vooral de vaart naar de
Oostzee. Jaarlijks voeren zo'n 500 à 600 schepen uit onder andere Amsterdam, Hoorn en
Harlingen via de Sont naar de havens in de Oostzee. Toen was de Oostzee voor de
Nederlanders het belangrijkste handelsgebied, meer dan Azië en de West-Indische gebieden.
Het Oostzeegebied leverde graan, hout, stokvis, koper, teer, huiden, hennep, vlas en salpeter,
een belangrijke grondstof voor buskruit.
10