Maritiem Zaandam - Zaans Industrieel Erfgoed

WERVEN AAN DE HOGENDIJK 2/3
Foto's: blootgelegde scheepswerf aan de Hogendijk.(bron 13)
Toelichting bij maquette (2/2)
07 Een verzakte helling wordt opgehoogd en een nieuwe hellingvloer over de oude gelegd. Tijdens
de opgraving bleken soms wel drie hellingen op elkaar te liggen. Als een helling verzakte (buitendijks,
slappe klei - veenbodem) stortte men zand op het hellingvlak, egaliseerde did en legde hierop als
fundering zeer zware sloopscheepsdelen. Spanten, roeren, stevens enz. Daaroverheen werd weer een
strakke werkvloer gespijkerd van oude dek - huidplanken.
08 Een afgedankt, deels verbrand sloopschip waar grote delen van worden hergebruikt om de verzakte
helling opnieuw te leggen.
09 Brandschraag. Een staand ijzeren raamwerk waarover de huidplanken worden gebogen. D.m.v. een stro -
en houtvuur wordt de plank zo verhit dat die in de gewenste vorm kan worden gebogen en gewrongen.
Tegen het verbranden wordt ter plaatse van het vuur het hout voortdurend natgehouden.
10 Pekoven. Een speciaal daarvoor gemetseld bakstenen gebouwtje waarin een grote pot met pek (teer)
boven een vuur hing en zo werd verhit om te kunnen uitgieten. B.v. om huid - en dekplanknaden te
dichten. Van deze oven is de fundering ook opgegraven op deze plaats. Een vergelijkbare pekoven staat
op de Zaanse Schans bij het schuitenwerfje annex kuiperij.
11 Hijsbok. Dergelijke houten hijskranen kwamen tot in de 20e eeuw voor op de meeste
scheepswerven.
12 Zaagbok en schraag. Deze werden overal gebruikt in alle soorten en maten.
20