Maritiem Zaandam - Zaans Industrieel Erfgoed

37
Functionalistisch ontwerp (bron 30)
08 Maison d'Essance (Irene Vorrinkplein 11-31)
Polak & Schwarz liet in 1930, als één van de belangrijkste leveranciers van smaakstoffen op
de wereldmarkt, een nieuwe fabriek bouwen. De locatie lag aan de Vaart, net ten noorden van
hun oude pakhuis. Er werkten toen 130 mensen bij het bedrijf. Het betonnen gebouw is
uitgevoerd in de stijl van het ‘Nieuwe Bouwen’, wat in de Zaanstreek een zeldzaamheid is. Het
ontwerp is van J. Coenraad, een leerling van Berlage. Het gebouw heeft een inwendig skelet
met paddenstoelvloeren. De witgepleisterde betonnen gevels hebben langerekte stalen
vensterstroken en vensterreeksen. In de asymmetrische voorgevel bevindt zich een traptoren
die boven het gebouw uitsteekt. De toren heeft op de middenas een liseen (verticale
uitspringing) die bekroond wordt door een vlaggenmast. Links en rechts hiervan zijn de
lichtsleuven van het trappenhuis en de lift gesitueerd. De oude lift is tot autolift omgebouwd,
zodat de bewoners nu op het dak kunnen parkeren. (bron 1a) Status: Rijksmonument.
De fabriek kwam eind jaren ´90 leeg te staan. Het gebouw ging in kwaliteit achteruit. Plannen werden gemaakt om
het te verbouwen tot een complex met wooneenheden met behoud van het architectonisch belangwekkende
karakter. In 2001 gaf het rijk extra geld voor de restauratie en herbestemming. Woningcorporatie ZVH kon
vervolgens het pand herbestemmen tot 22 huurapartementen. Het in 2001-'02 gerealiseerde restauratieplan van
Architectenbureau Zijlstra Schipper te Wormer ontving in 2003 de Nationale Renovatieprijs. Het gebouw is
vervolgens Maison d'Essence gedoopt. (citaat uit bron 22)