Maritiem Zaandam - Zaans Industrieel Erfgoed

Foto's links en midden: de in 1906 toegevoegde bakkerij vertoont rationalistische en jugendstil-details en is
voorzien van een reliëfvoorstelling met trompetterende ruiter en een tegeltableau met de tekst ‘Verkade’. Het
tweelaags gebouw is ontworpen door P. Kleiweg Dyserinck en deels verhoogd in 1912. (bron 30)
Op de rechterfoto staat de ten noordwesten van de beschuitfabriek gelegen functionalistische biscuitfabriek met
onder andere de beeld-bepalende watertoren uit 1930 (bron 30)
17 Verkade > Fabrieken 1/3
Eén van de bekendste industrieën in de Zaanstreek is ongetwijfeld Verkade. Op 2 mei 1886
opende notariszoon Ericus Gerhardus Verkade (1835-1907) de Stoom-Brood- en
Beschuitfabriek 'De Ruyter'. Tot zijn vijftien personeelsleden sprak hij: (bron 41)
Het ligt in mijn bedoeling (...) aan het publiek werkelijk deugdzaam en voedzaam brood te verschaffen. Er wordt van
U verlangd, dat gij door oplettendheid bij den arbeid zult medewerken om dit doel te verwezenlijken en te bevorderen,
want alleen langs dien weg kan hier voor mij en voor U brood worden verkregen.
Fabriekscomplex Verkade bestaat uit drie onderdelen die rijksmonument zijn: (bron 1a)
01 Tussen de Westzijde en de Zaan:
De levensmiddelen- en chocoladefabriek die vanaf 1886 gefaseerd tot stand is
gekomen;
02 Aan de westkant van de Westzijde;
De beschuitfabriek uit 1927
03 De ten noordwesten van de beschuitfabriek gelegen functionalistische biscuitfabriek
met onder andere de beeld-bepalende watertoren uit 1930.
Tussen Westzijde en Zaan:
Het oudste deel van de brood- en beschuitfabriek ‘de Ruyter’ (genoemd naar de molen die
hier stond) en de koekfabriek zijn voornamelijk in neorenaissancestijl ontworpen. De
gebouwen zijn rijk gedecoreerd met onder ander metselmozaïek, natuurstenen banden en
reliëfs, smeedijzeren sierankers, een groen en geel tegeltableau met Verkade
erop en een groot natuurstenen tableau met de afbeelding van een trompetterende
ruiter en de jaartallen 1886-1906. (bron 1a)
48