ben IK in beeld?

H5 Conclusie & aanbevelingen
5.2 Aanbevelingen
De eerste aanbeveling, die ik wil doen is het doen van verder onderzoek naar hoe de schema's en
schemamodi naar voren komen binnen muziektherapie. Aan de hand hiervan kan een goede
observatielijst ontwikkeld worden. Hierbij is het goed om te kijken of de bestaande observatielijsten,
ontwikkelt door Young, bruikbaar zijn voor het ontwikkelen van een observatielijst specifiek geschikt
voor muziektherapie.
Een tweede aanbeveling betreft individuele- en groepstherapie. In deze scriptie is geen onderscheid
gemaakt tussen individuele- en groepstherapie. Mijns inziens kunnen de doelen en werkwijzen die in
hoofdstuk 4 genoemd werden zowel in individuele- als in groepstherapie gebruikt worden. Er zijn
uiteraard wel een aantal verschillen tussen groeps- en individuele therapie. Een onderscheid is
bijvoorbeeld dat wanneer de cliënt in een groep zit, hij meestal bij een andere cliënt aansluiting kan
vinden. Daarnaast kan een cliënt tijdens een groepstherapie er voor kiezen om zich eerst wat afzijdig
te houden ('de kat uit de boom kijken'), dit kan in een individuele therapie in mindere mate. Het kan
ook spannender voor iemand zijn om in een groep deel te nemen. Iemand durft soms in een
individuele therapie eerder zijn kwetsbare kanten (het Kwetsbare kind) te laten zien, omdat dit
veiliger kan zijn. Een mooie tussenvorm werd tijdens mijn stage gebruikt. De groep kreeg twee keer
in de week muziektherapie. De eerste keer stond de groep centraal, de tweede keer stonden één à
twee mensen centraal. Waar over nagedacht kan worden, is of het zinvol kan zijn om de cliënt
individuele therapie aan te bieden (naast groepstherapie of in plaats van groepstherapie), zodat er
nog meer nadruk op de opbouw van de werkrelatie wordt gelegd, waardoor de cliënt zich veiliger
voelt om zijn kwetsbare kanten te laten zien.
Een derde aanbeveling is dat deze vorm van muziektherapie voor een grotere doelgroep toepasbaar
is dan alleen voor cliënten met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. De angst voor narcistische
krenking komt bijvoorbeeld voor bij meerdere cliënten. Ik kan mij voorstellen dat het hierbij net zo
belangrijk is om eerst tijd te besteden aan de opbouw van de werkrelatie. Ook is het hierbij belangrijk
om aan te sluiten bij de cliënt en hem in zijn waarde laten (en hierbij zijn kwaliteiten niet af te
pakken).
Tot slot wil ik noemen dat deze scriptie geen kant en klare handleiding is over hoe je muziektherapie
kunt geven aan een cliënt met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Een opmerking die Claus
Roeske maakte tijdens een workshop:
“Het geven van therapie is net als het spelen van blues schema's. Je leert de
uitgangspunten van de verschillende schema's, maar uiteindelijk speel je nooit precies
datgene wat je geleerd hebt! ”
Voor het werken met deze groep cliënten is het belangrijk om enige ervaring te hebben. Je moet
flexibel kunnen inspelen op wat er op dat actuele moment in de therapie gebeurt. Bovendien moet je
sterk in je schoenen staan, omdat het geen gemakkelijke doelgroep is.
53