Voederbomen: een verrijking voor het rantsoen? - Praktijknetwerk ...

in de melk steeg (van 3,12% naar 3,34%) en het vetgehalte daalde (van 4,42% naar 4,09%) bij een
rantsoen met Gewone rolklaver. Gewone rolklaver met PEG leverde een eiwitgehalte van 3,16%
en een vetgehalte van 4,20% op. Het CT gehalte in Gewone rolklaver was 25,3 g/kg drogestof.
Andere positieve of negatieve effecten als gevolg van CT in het rantsoen, waren niet gemeten.
Ook bij twee andere onderzoeken werd een verhoogde melkproductie door CT vastgesteld
(Harris et al., 1998b; Woodward et al., 1999). In het onderzoek van Woodward werd vast gesteld
dat CT voor 57% bijdroeg aan een hogere melkproductie. Waarschijnlijk zorgt CT voor een
toename van de melkproductie doordat de microbiële eiwitsynthese efficiënter verloopt en
minder voedingsstoffen verloren gaan. Een hogere opname van aminozuren zorgt voor een
hogere eiwitgehalte in de melk. Zoals in hoofdstuk 3 vermeld staat, bevatten bladeren van bomen
minder structuurkoolhydraten en meer niet-structuurkoolhydraten zoals zetmeel en oplosbare
suikers dan gras, waardoor de vertering anders verloopt. In de pens wordt zetmeel omgezet tot
propionzuur dat in de lever wordt omgezet in glucose, even eens wordt bestendig eiwit in de
darm omgezet tot glucose. Glucose wordt gebruikt voor lactose vorming en een hogere productie
van lactose zorgt voor een grotere melkvolume. De vorming van glucose in de darmen verloopt
efficiënter dan de vorming van glucose in de pens. CT dat bindt aan zetmeel beschermd zetmeel
tegen afbraak in de pens. In de zure omgeving van de darmen wordt een deel van deze
verbindingen verbroken, waardoor zetmeel vrij komt voor de vertering. Doordat bladeren minder
structuurkoolhydraten bevatten wordt in de pens minder azijnzuur gevormd. Van azijnzuur
wordt melkvet gemaakt, vandaar dat bladeren voor een lager vetgehalte zorgen. In een onderzoek
van Djanibekov et al. (2009) werd niet alleen stijging van melkproductie waargenomen maar ook
een stijging van de winst voor de boeren. In droge gebieden van Centraal-Azië waar tekorten zijn
aan voedergewassen of veevoer, zorgen voederbomen niet alleen voor een vervanging of
aanvulling van voer, maar dragen ook bij aan een hogere winst voor de boeren. Door
voederbomen te voeren, die van betere kwaliteit zijn dan ander voer dat beschikbaar is, wordt de
productie verhoogd wat meer inkomsten oplevert. Anderzijds hoeft door het voeren van bomen
geen voer worden aangekocht en is de voederwaarde opbrengst van voederbomen hoger dan van
ander voedergewassen, waardoor de kosten voor voer lager zijn. Afhankelijk van de kwaliteit van
de voederbomen en ander veevoer, de prijs van aangekocht voer en de melkprijs, steeg de winst
met 34% tot 53%.
6.2.3 Vruchtbaarheid
CT heeft een positief effect op de vruchtbaarheid: schapen die graasden op Gewone rolklaver
met een CT concentratie van 23 g/kg ds hadden meer ovulaties, zowel met of zonder toediening
van PEG (1:56 en 1:78) dan schapen die graasden op Engels raaigras met Witte klaver (1:33). Als
gevolg hiervan werden meer lammeren geboren bij schapen die graasden op Gewone rolklaver
zonder toediening van PEG, vergeleken met de andere groepen (Barry et al., 1999). Het
onderzoek is uitgevoerd in Palmerston North, Nieuw-Zeeland. Waarschijnlijk is een deel van een
betere vruchtbaarheid van de schapen toe te schrijven aan de betere nutritionele waarde van
rolklaver vergeleken met gras en Witte klaver. In het onderzoek van Barry et al. (2005b) verloren
schapen die graasden op een grasland onder droge omstandigheden 101 gram aan levend gewicht
per dag, tegenover schapen die graasden op grasland met wilgen, die 40 gram per dag aan levend
gewicht verloren. De vruchtbaarheid verbeterde eveneens bij de schapen die graasden op weiland
met wilgen. De vruchtbaarheid was 20% hoger en bij deze schapen werden meer tweelingen
geboren. In het onderzoek van Barry et al. (2005a) in Palmerston North, Nieuw-Zeeland nam de
62