NEM 1, februari 2005 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

worden gebruikt om iets positief te kwalificeren (voorbeeld 6 a). Ook worden
vaak woorden met een oorspronkelijk andere betekenis gebruikt om seksuele
handelingen te benoemen (6 b), of om een algemeen versterkend betekeniselement
toe te voegen (6 c):
6) a. Etta enzo waren moeilijk: ze regelen alles zelf (‘erg leuk’). M3.
b. Tijdens het ballen? (‘seksen’). M5.
c. Kapot duur! (‘erg’, ‘zeer’). M1.
Een treffend straattaalwoord vinden we in:
7) Spanje is ook helemaal verkaasd, hoor (‘vernederlandst’). M5.
Soms worden ook Nederlandse elementen gekoppeld aan niet-Nederlandse bij
de vorming van nieuwe woorden:
8) Greg en Earl zijn echt die mooiboys van daar! (‘knappe jongens’). F.
Dit voorbeeld laat ook zien hoe er met klanken gespeeld wordt; het eerste deel
van de samenstelling ‘rijmt’ op het tweede deel.
Ook wordt er veel gebruik gemaakt van afkortingen. Net als in de ‘gewone’
(jongeren)taal (denk bijvoorbeeld aan aso (asociale (als substantief))) duiden ze
vaak verschillende, in dit geval etnische groepen aan:
9) a. Melvin had laatst een graffiti met twee Pako’s (Pakistanen). S1.
b. Maar hoe kom je bij een Mokro? (Marokkaan). S2.
Volgens hetzelfde procédé worden gevormd: Suri’s (‘Surinamers’), Anti’s (‘Antillianen’)
en Cabo’s (‘Kaapverdianen’).
Ook de namen van steden in Nederland (dat wil zeggen, die waar straattaal
gesproken wordt), worden verbasterd. Zo vinden we bijvoorbeeld Damsko
(Amsterdam), Roto/Roffa/Rocca (Rotterdam), Agga (Den Haag) en Ally
(Almere).
De uitdrukking in (10) ten slotte, die vermeld wordt in de lijst van het
wijktheater, geef ik hieronder als een laatste duidelijk voorbeeld van creatief
taalgebruik:
10) Wat is de leeftijd? (‘Hoe laat is het?’)
Wat kan er nu in het algemeen worden opgemerkt over straattaal, op basis van
de besproken lexicale kenmerken? Appel (1999, 39) schrijft in zijn pionierende
artikel over straattaal: ‘Duidelijk is dat het een mengtaal is: Nederlands met
woorden of uitdrukkingen uit andere talen’. Bakker en Mous (1994, 4–5, zie ook
Bakker en Muysken 1995, 41) definiëren een mengtaal als een taal waarbij het
lexicon en de grammatica afkomstig zijn van verschillende brontalen. Straattaal
16