NEM 1, februari 2005 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

egrijpend blundert. Geestig is ook zijn verhaal over zijn aankoop van een
woning in België. Kennelijk heeft hij toch wel snel de plaatselijke mores onder
de knie als het op zijn eigen profijt aankomt! Wat hij niet heeft kunnen
vermijden is het bouw- en verbouwleed, waaraan geen enkele Belg ontkomt,
Nederbelg of niet. Ik heb van het boek genoten omdat het zo’n mengeling is van
Guus Flater en Kuifje. Guus Flater, omdat Eppink als journalist toch een beetje te
veel schuttert en er niet in slaagt een betrouwbaar beeld te geven van de
krachten en de evenementen in zijn nieuwe vaderland. De hoofdstukken over
de IJzebedevaart, de Ronde van Vlaanderen, de receptie van de Gestelde
Lichamen, Opus Dei, de Loge zijn leerrijk maar niet inzichtelijk. Wie België
echt wil begrijpen kan beter terecht bij Geert Van Istendael. Die slaagt er beter
in de buitenstaander wegwijs te maken in het Belgisch labyrint, zoals zijn boek
terecht heet. Anderzijds is Eppinks Kuifje-attitude charmant en bij momenten
vertederend. Hij blijft het enthousiasme van de stripheld etaleren, vaak tegen
beter weten in. Bovendien debiteert hij in de loop van zijn relaas een hoop
wijsheden die het overdenken waard zijn. Ik beperk mij tot een bedenking die
in het kader van deze kroniek een nadere overweging waard is:
Als Nederlander in Vlaanderen sprak ik dezelfde taal maar vaak
begreep ik iets niet. Niet elk woord had dezelfde betekenis of gevoelswaarde.
Dat je dezelfde taal spreekt betekent niet dat je eenzelfde
manier van denken hebt, of eenzelfde manier om problemen op te
lossen. Het spreken van dezelfde taal kan dus heel makkelijk leiden
tot misverstanden, teleurstelling en afstoting. Je denkt dat je duidelijk
bent en toch begrijpt die ander het niet. Je raakt wantrouwend en
denkt dat die ander jou niet wil begrijpen. Je denkt dat hij je niet mag
en dat hij probeert je onderuit te halen (237).
Daarmee zit Eppink tegen de kern aan van de cultuurshock die hij meegemaakt
heeft. In de war gebracht door ogenschijnlijk dezelfde taal, dacht hij al te vaak
dat hij Vlaanderen begreep, maar tot zijn schade en schande, en later tot zijn
genoegen, moest hij ontdekken dat hij toch altijd de andere bleef, dat de
mentale programmering door zijn opvoeding, hem verschillend gemaakt had
van deze taalgenoten. Lees dit boek als ontspannende vakantielectuur, bij mij
heeft het een stuk van mijn Toscaanse vakantie kleur gegeven, omdat het er mij
onbewust toe aanzette met andere ogen naar mijn Italiaanse entourage te
kijken.
Om in de journalistieke branche te blijven en België een beetje dichterbij te
brengen, kan het boek van Hugo Camps en Bernard Dewulf goede diensten
bewijzen. Hun boek Camps en Dewulf. 2003 Stukjesgewijs is opgezet volgens de
bekende formule van Jan Mulder en Remco Campert (zie mijn bespreking van
Camu 2002 in een vorige NEM). Het is een verzameling van kleine columns die
de Belgische krant De Morgen elke dag op haar voorpagina publiceert, zoals de
Volkskrant dat doet met de stukjes van Campert en Mulder.
Het is een boeiend en verhelderend experiment om die twee boeken eens
62