Christo & Jeanne-Claude : Inpakkunst - labo-illustrato.be Website

In een hotelkamer in New York bouwde
Christo uiteindelijk zijn allereerste levensgrote
‘Store Front’: ‘Green Store Front’.
Alle mogelijke punten van de vitrines die
ons zouden moeten toestaan ‘binnen te
treden’, zoals de deuren of de ramen, zijn
niet-operatief. Het uitnodigende en typisch
menselijke karaktertrekje, namelijk de
nieuwsgierigheid, wordt plots een hindernis,
en de winkelfaçade wordt een muur.
In de eerste Store Fronts vinden we de romantische
trekjes terug van de oude New
Yorkse architectuur, in de later versies opteert
Christo voor een strakkere, modestere
en een opvallend soberdere stijl. De
aanvankelijk vrolijke tintjes worden vervangen
door zeer geometrische lijnen, en
krijgen daardoor een industriële uitstraling.
In allemaal worden ornamentele details
gemeden, alle aandacht gaat uit naar
het krachtspel tussen binnen-buiten, en de
grens daartussen.
De ‘Store Front’ projecten onderscheiden
zich ook van Christo’s vorig werk om een
voor mij nog veel belangrijkere reden: de
grootte ervan. Voor het eerst zal hij werken
op architecturaal niveau. Het trekken van
grenzen tussen binnen- en buitenruimtes
wordt nu werkelijkheid, een geen suggestie
meer, het gaat hier plots om echte, architecturale
ruimtes, wanden, vitrines... Door
deze op exacte schaal te bouwen zal de toeschouwer
ook veel sterker geconfronteerd
worden met de onmogelijkheid om toe te
treden, en een nieuw standpunt moeten innemen.
Ook zit er een psychologische knipoog
in de etalages verborgen, het is namelijk
zo dat we gebouwen in het voorbijgaan
enkel aanschouwen tot ongeveer op hoogte
van de eerste verdieping, de rest wordt aan
onze blik onttrokken, en blijft verborgen.
De vitrines worden op deze manier symbolen
voor een gans gebouw, ze zijn de zones
waar onze blik, onze aandacht heen glijdt.
Door ons dus te ontnemen van de ruimte
achter het glas, wordt het enige dat we als
‘ruimte’ aanschouwen de plaats tussen de
toeschouwer en de wand. In plaats van te
doen wat we gewoon zijn te doen, namelijk
binnengluren, worden we zelf een object in
de ruimte. Christo keert de situatie dus gewoonweg
om.
Ik denk dat deze projecten daarom echt
wel kunnen gelden als de meest diepzinnige
kunstwerken die Christo ooit heeft
gemaakt. Ze wekken bij mij veel meer interesse
op dan zijn groteske internationale
happenings en begrenzingen, omdat ze veel
puurder zijn, het zijn no-nonsense werken.
6.4 ‘Inpakkunst & Temporary Art’
In 1964 heeft Christo verschillende domeinen
van de kunst bewandeld, hij wordt beschouwd
als een aanhanger van het Nouvéau
Réalisme, Fluxus en de conceptuele
kunst. Door zijn Store Fronts is hij nu ook
op architecturaal gebied actief werkzaam,
wat zijn liefde voor werken op grote schaal
heeft bepaald. Hij blijft tot in 1968 nog
steeds winkeletalages maken, waarin vaak
invloeden te herkennen zijn van artiesten
die hij in New York ontmoet, zoals bijvoorbeeld
Rietveld. Ook blijft hij die hele tijd
verpakkingen maken, met materiaal dat
hij ‘vindt’ in de achterbuurten en de sloppen
van de stad. Door de grote moeilijkheden
die de artiesten bij hun aankomst
hebben, ze zijn illegaal, hebben geen geld
om materiaal of huur te betalen, ... blijven
de grotere projecten meestal onuitgevoerd,
en enkel bestaan op papier. Chirsto gaat
steeds vaker gebruik maken van fotomateriaal
om zijn studies en collages te illustreren.
Hij ontwikkelt ook verschillende
methodes om deze te bewerken, technieken
die duidelijk ontleend zijn uit de Op Art,
die langzaam binnensluipt in de kunstwereld.
Zo zal hij bijvoorbeeld met kleurpotlood
over bestaande fotoprints kleuren,
zodat deze illustraties een fotografisch realisme,
een soort ‘trompe d’oeil’ -effect, uitstralen.
Door de foto’s te bewerken creëert
de artiest ook een zeer mooie suggestie van
hoe het kunstwerk er uitgevoerd ‘uit zou
kunnen gaan zien’. Het studiemateriaal zal
in deze periode enorm belangrijk worden,
enorme reeksen schetsen en studies zullen
de projecten langs alle mogelijke kanten visualiseren,
alvorens de uitvoering aan bod
komt. Het voorbereidend materiaal zal later
vaak doorslaggevend zijn als het gaat
om het lospeuteren van vergunningen en
toestemmingen voor grootse projecten.
31