Toelichting - Gemeente Gorinchem

Als men het gebied betreedt, komende vanuit de stad, valt als eerste het contrast met
de binnenstad op. De binnenstad kenmerkt zich door een sterke beslotenheid. Buiten
de Waterpoort daarentegen is een echt buitengebied. Dit is vooral het gevolg van het
weidse uitzicht, dat men plotseling over de rivier heeft. De hoge stadsmuur versterkt
het beeld dat men buiten de stad staat. De omgeving is niet stenig, maar groen. Het
Wilhelminapark ligt iets hoger en is met de grote kastanjes een sterk bepalend element
in de open ruimte. De weg naar de Punt, de oude Wolpherensedijk, vormt een
prachtige looproute en de strandjes aan de voet van de dijk trekken in de zomermaanden
veel bezoekers. Aan het einde van de Punt staan banken ter herinnering
aan dr. Aberson. Vanaf hier heeft men een prachtig uitzicht over de rivier.
2.2.5 Dalemwal en Glacis
De vesting is gelegen op een strategisch punt bij de samenvloeiing van de Waal, de
Boven Merwede en de Linge. De vesting vormde met Woudrichem en Loevenstein
een vestingdriehoek. Omstreeks 1673 werd de vesting opgenomen in de Hollandse
Waterlinie en na 1814 in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In 1929 werd de vesting
met uitzondering van de oostelijke wal als vesting opgeheven. De oostelijke wal
volgde in 1959. Op de navolgende afbeelding is met een rood vlak de ligging van dit
deelgebied aangeduid.
Weergave ligging deelgebied
De stadswallen zijn een Oud Nederlands stelsel en dateren van 1573 tot 1600, naar
ontwerp van Jacob Kemp en Adriaan Anthonisz. Ze bestaan uit bastions en wallen
van aarde met een rondom gelegen natte vestinggracht. De hoek van negentig graden
tussen de bastions en de courtinen is specifiek voor het Oud Nederlands stelsel. Aan
de overzijde van de gracht bevindt zich een gedekte weg met wapenplaatsen. De van
daaruit aflopende terreinstrook heet het Glacis. De bastions IX (Dalembolwerk), X
(Lijnbaanbolwerk) en XI (Bolwerk Kekum) van zuid naar noord vormen een onderdeel
van het plangebied tezamen met de twee ravelijnen. Op het meest noordelijke bastion
(bastion XI) is de muziekvereniging gevestigd. Op het bastion nr. X is een speelterrein
aanwezig met een skatebaan en op het bastion IX bevindt zich een gebouw van de
schietvereniging en een oefencentrum voor popmuziek en de bebouwing voor de Bazuin.
SAB 25