Ruimte van de leraar - Kortlopend Onderwijsonderzoek

de opdrachten een aanvulling op de methode, zijn ze een vervanging van bepaalde onderde-
len, of maken ze ook wel een hele methode overbodig? En hoe gemakkelijk vinden leraren
het om de combinatie te maken?
Een verwante vraag is hoe groot de vrijheid van leraren hierin is. Kunnen ze volstaan met
het aanbieden van zo nu en dan eens een LINC-opdracht? Er ligt met andere woorden een
spanningsveld tussen het eigen initiatief van leraren om met LINC te werken, de vrijwilligheid
(en eventueel vrijblijvendheid) waarmee dat gebeurt, en de mate waarin het wenselijk is
dat leraren zich verbinden aan het werken met LINC, hun commitment.
Ten tweede tekenen we aan dat LINC veel mogelijkheden biedt, en tegelijk veel overlaat aan
de leraren. Zo wordt voor veel opdrachten in de database alleen in algemene zin aangegeven
welke werkvorm geschikt is. De leraar moet zelf concreet maken hoe de opdracht het best
aan de leerlingen kan worden aangeboden. Of leraren zich hierin verder ontwikkelen hangt
af van hoe het werken met LINC binnen de school wordt voortgezet. Hetzelfde geldt voor de
vraag hoe leraren de resultaten van hun leerlingen beoordelen bij het maken van de LINCopdrachten.
Geven zij hun leerlingen altijd feedback op het leerproces, na het uitvoeren van
een opdracht? En hoe beoordelen zij het leerproduct? Houden leraren voldoende in de gaten
of de leerlingen ook vorderen op weg naar de exameneisen?
Juniorcollege Middellande
Op het Juniorcollege Middellande is het nog te vroeg - de school is immers pas een
jaar op weg met LINC - om veranderingen van rollen, taken, ontwikkelingen, professionaliseringsbehoeften
te signaleren. Toch wordt er door trekkers al een duidelijke
verandering gezien. ‘Vroeger was de leraar puur vakman op zijn eigen vak. Nu
ben je lid van het kernteam. De leraar is veel breder inzetbaar. Inmiddels geef ik ook
naast mijn eigen vak aardrijkskunde, techniek, verzorging, LINC-opdrachten. Vroeger
gaf een leraar in de onderbouw één of twee vakken, nu is de leraar in de onderbouw
breed inzetbaar. Dat lukt niet in leerjaar drie en vier want dan moeten leerlingen
op het examen worden voorbereid. Uiteindelijk moeten ze daar wel examen
doen. Dat is ook het lastige van LINC.’
Ook de trekkers zien dat LINC op gespannen voet kan komen te staan met het vak,
de kennisoverdracht, het behalen van het examen. Leraren ontlenen een belangrijk
deel van hun beroepstrots aan het laten stijgen van leerlingen op de leerladder. Vier
uur LINC per week wordt als ideaal gezien.
Het Juniorcollege Middellande signaleert dat het werken met LINC-opdrachten voor
leraren het zoeken van een nieuwe balans tussen zelfstandigheid en structuur aanbieden
betekent. Het werken met LINC-opdrachten betekent dat de rol van de lera-
46 Ruimte van de leraar