Ruimte van de leraar - Kortlopend Onderwijsonderzoek

6 Ruimte van de leraar: gevoel van
eigenaarschap
Veel vernieuwingen slagen niet omdat ze ‘van bovenaf’, door de overheid of het
schoolmanagement, over de werkvloer zijn uitgerold. Met name Van Veen (2003)
heeft in zijn proefschrift laten zien dat het belangrijk is rekening te houden met de
emoties van leraren bij vernieuwingen. Als leraren zich bedreigd voelen door vernieuwingen,
dan is er weinig kans op slagen. Vernieuwingen slagen pas als leraren
zich ‘eigenaar’ van het vernieuwingsproces voelen (Commissie-Dijsselbloem).
Leraren moeten de ruimte krijgen om het vernieuwingsproces te sturen en het vernieuwingstempo
te kunnen reguleren.
In hoeverre zijn leraren betrokken bij het invoeringsproces van LINC?
Uitkomsten uit gesprekken op scholen
OSG Nieuw Zuid
Op OSG Nieuw Zuid is men in 2004 op zoek gegaan naar een nieuwe, activerende
didactiek voor de Internationale Schakelklas ISK. Aanvankelijk heeft het APSconcept
van ‘Natuurlijk Leren’ centraal gestaan. Door roosterproblemen bleek dit
niet het juiste concept. In de Internationale Schakelklas veranderen leerlingen vaak
tussentijds van klas en dat betekende dat het sociale verband uit groepjes werd
gehaald. Door alle drie klassen (50 leerlingen) bij elkaar te zetten is dit probleem
ondervangen. Tegelijkertijd is men dit onder de vlag van Leren in Nieuwe Contexten
gaan doen.
Na één jaar hebben de leraren van ISK democratisch voor dit concept gekozen en is
men ook in één keer geheel omgegaan. De vmbo-afdeling heeft er niet voor gekozen,
maar daar is het LINC-concept in overweging. De leraren van ISK hebben één
week van de vakantie opgeofferd om opdrachten te ontwikkelen.
Van de twee ISK-leraren die niet met LINC wilden werken, is er één naar het vmbo
verhuisd en één geeft binnen ISK Nederlands als tweede taal.
De schoolleiding heeft indertijd het initiatief genomen voor het zoeken van een
nieuw onderwijsconcept. De leraren hebben gezamenlijk over de invoering kunnen
beslissen. De betrokkenheid van leraren bij de LINC-opdrachten is groot. Er is
enthousiast gewerkt om de opdrachten geschikt te maken voor de opdrachtencatalogus.
Ruimte van de leraar 51