de basisvorming: aanpassing en toekomstbeeld - Onderwijsraad

Met deze verdeling wordt het belang van een gemeenschappelijk programma benadrukt.
De raad denkt dat door deze verdeling de gemiddelde leerling het gemeenschappelijke
programma aan zal kunnen. De gekozen verdeling maakt ook duidelijk dat de rijksoverheid
de basisvorming in sterke mate inhoudelijk blijft aansturen en een grote verantwoordelijkheid
voor de kwaliteit van het onderwijsaanbod in de periode van de basisvorming
blijft houden. De hoeveelheid tijd voor het differentieel curriculum is van een
dusdanige omvang dat scholen in staat zijn een aanbod van meerdere vakken te verzorgen
en/of zwakkere leerlingen extra tijd te laten besteden aan de vakken in het kerncurriculum.
Naar het oordeel van de raad zal hiermee de behoefte aan vrijstellingen voor
vakken grotendeels kunnen vervallen.
De keuze voor vijfachtste van de onderwijstijd voor het kerncurriculum heeft te maken
met de inhoud daarvan. De verwachting is dat de voorgestelde inhoud voor het kerncurriculum
een dergelijke tijdsbelasting met zich meebrengt. De raad denkt dat het
voorgestelde kerncurriculum op het communale niveau voor vrijwel alle leerlingen
haalbaar is.
Voor de korte termijn acht de raad - rekening houdend met de huidige situatie - de
voorgestelde verdeling evenwichtig. Hij meent dat minder tijd voor het differentieel
curriculum de scholen weinig meer ruimte zou bieden dan de huidige situatie 38 ; meer
tijdsbeslag echter acht hij voor de korte termijn te ingrijpend.
De raad heeft gekozen voor de term differentieel curriculum om te benadrukken dat het
gaat om:
• een onderwijsaanbod dat deel uit maakt van het totale curriculum; het heeft dus
volstrekt geen vrijblijvend karakter;
• een aanbod dat kan worden afgestemd op de voorkeuren, capaciteiten en
behoeften van de leerlingenpopulatie en de doelen van de school.
De raad beschouwt de invoering van een kerncurriculum en een differentieel
curriculum als meest geschikte oplossing om het nastreven van de vier in de
adviesaanvraag bepaalde doelen te optimaliseren, namelijk:
• een gemeenschappelijke basis voor alle leerlingen;
• meer mogelijkheden tot afstemming van het onderwijs op verschillen
tussen leerling(groepen);
• een vloeiende doorstroming door het onderwijs (doorlopende leerlijnen);
• meer eigen beleidsruimte voor scholen bij de onderwijskundige inrichting.
38 Nu beschikken scholen formeel gezien over 20% vrije ruimte naast de basisvorming. In de praktijk
bedraagt deze ruimte volgens de Inspectie gemiddeld slechts 10%.
28
Onderwijsraad, oktober 2001