Voortgangsrapport 2010 - Vlaamse Landmaatschappij

Voor elk van de weerhouden meetpunten gelden de volgende criteria:
• het stroomgebied is hoofdzakelijk agrarisch van karakter;
• er is geen invloed van industriële afvalwaterbronnen;
• er is geen invloed van overstorten (op riolen of collectoren) of
effluentlozingen van rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI)
geëxploiteerd door Aquafin;
• de hoeveelheid stikstof in het geloosde huishoudelijk afvalwater
[14] is berekenbaar, en heeft een beperkte invloed.
3.1.3 Evaluatie van het MAP-meetnet
oppervlaktewater
In regio’s waar intensief wordt bemest met dierlijke mest komen
de hoogste nitraatconcentraties in het oppervlaktewater normaliter
voor gedurende de winterperiode. Het is dus zinvoller om gedurende
de winter te evalueren dan gedurende volledige kalenderjaren. Een
winterjaar loopt vanaf de maand juli van een bepaald kalenderjaar
tot en met juni van het daaropvolgende kalenderjaar. Dit rapport bevat
cijfers tot en met winterjaar 2009-2010.
De MAP-meetpunten worden in principe minstens maandelijks
en bijkomend na of tijdens neerslagrijke periodes bemonsterd.
Per meetplaats worden jaarlijks ongeveer 15 monsternemingen
en nitraatanalyses uitgevoerd. Uitzondering wordt gemaakt voor
die MAP-meetpunten die altijd goed scoren. Om de kosten van het
meetnet te drukken, worden die meetpunten minder intensief bemonsterd.
Ze krijgen het statuut van “slapende meetpunten”.
3.1.2 Communicatie over en rapportering
van de resultaten van het MAPmeetnet
De meetresultaten van het MAP-meetnet oppervlaktewater worden
maandelijks onder de vorm van grafieken op cd-rom bezorgd aan
de landbouworganisaties. Ook de volledige databank wordt via deze
weg overgemaakt en wordt door de landbouworganisaties gebruikt
voor eigen analysewerk. Op die manier kunnen de landbouwers hun
bemestingsgedrag aanpassen. Ook andere geïnteresseerden krijgen
deze cd-rom op eenvoudige aanvraag.
Het grote publiek kan kennisnemen van de meetresultaten via de
website van de VMM (http://www.vmm.be) en op diverse evenementen
waarop veel betrokkenen uit de landbouwsector verwacht worden.
De resultaten van het meetnet zijn tevens de basis voor diverse
Vlaamse rapporten, onder andere het jaarverslag van de VMM en
dit Voortgangsrapport over het Vlaamse mestbeleid. Ook voor de
4-jaarlijkse rapportering voor de Nitraatrichtlijn, de jaarlijkse rapportering
over de voortgang van de derogatie en de onderbouwing
van het dossier voor het nieuwe actieprogramma voor de Nitraatrichtlijn
zijn de resultaten van dit dense meetnet gebruikt.
De evolutie van de nitraatconcentraties in het oppervlaktewater kan
op diverse manieren opgevolgd worden. Enerzijds door voor elk winterjaar
het percentage meetplaatsen met minstens één drempeloverschrijding
van de nitraatnorm van 50 mg NO - 3 /l te berekenen,
anderzijds door de gemiddelde en maximale nitraatconcentraties
van het MAP-meetnet weer te geven.
3.1.3.1 Metingen getoetst aan de nitraatnorm van
50 mg NO - 3 /l
De VMM rapporteert regelmatig over de evolutie van de nitraatconcentraties
in zijn MAP-meetnet door middel van het percentage
MAP-meetpunten dat in de loop van een winterjaar de nitraatnorm
van 50 mg NO - 3 /l overschrijdt.
De toets aan de drempel van 50 mg NO - 3 /l gebeurt omdat het de
drempelwaarde is voor de Europese imperatieve norm uit de
Drinkwaterrichtlijn uit 1975, waarnaar de Nitraatrichtlijn en het
Mestdecreet expliciet verwijzen. Deze waarde is in juridisch bindende
regels opgenomen ter bescherming van de volksgezondheid.
In uitvoering van de Europese kaderrichtlijn Water (2000/60/EG) is
een typespecifiek normenkader voor nutriënten (stikstof- en fosforcomponenten)
uitgewerkt. Dat normenkader bevat (typespecifieke)
milieukwaliteitsnormen in de vorm van richtwaarden voor de nutriënten
(nitraat, ortho-fosfaat, totaal stikstof, totaal fosfor) en andere
ondersteunende fysico-chemische elementen alsook voor de
biologische kwaliteitselementen en voor de gevaarlijke stoffen. Dit
besluit is op 21 mei 2010 goedgekeurd door de Vlaamse Regering
(B.S. 9/7/2010). Voor de parameter nitraat is de grens tussen de
klasse goed en matig voor de types kleine beek en kleine beek Kempen,
waarin zich de meeste MAP-meetplaatsen situeren, vastge-
[14] Iedere inwoner loost gemiddeld 10 g stikstof per dag.
110
3 MILIEUEFFECTEN