Voortgangsrapport 2010 - Vlaamse Landmaatschappij

2.2.3.1.2.3 Knelpunten
Inplantingsmogelijkheden
De onzekerheid wat betreft inplantingsmogelijkheden in agrarisch
gebied blijft nog steeds een heikel punt. Deze problematiek vergroot
nog als er sprake is van “co-verwerking” met andere energiegewassen
of biologische afvalstoffen. Net zoals de vorige jaren werden er
regelmatig buurtprotesten opgetekend bij de projectaanvraag voor
een be- of verwerkingsinstallatie. Enerzijds heeft de omzendbrief
RO 2006/01 van de ministers Van Mechelen, Peeters en Leterme
soelaas gebracht omdat dit een duidelijk richtkader aangeeft in
verband met de maximaal toegelaten verwerkingscapaciteit en de
toegelaten verhouding van de aangevoerde te be- of verwerken materialen
in agrarisch gebied. Anderzijds blijken de buurtbewoners
en de betrokken gemeentelijke en/of provinciale bestuurders nog
steeds de perceptie te hebben dat be- of verwerkingsinstallaties bijkomende
geur-, milieu- en verkeershinder veroorzaken. Het degelijk
informeren van alle betrokken partijen via zowel pro-actieve als
crisiscommunicatie op maat blijft een belangrijke taak.
Afzetmarkt voor eindproducten
Voor de afvoer van eindproducten naar andere lidstaten bestaat
geen gestructureerde afzetmarkt, wat vooral voor kleinere verwerkers
financieel nadelig is. In dit verband wordt ook nog steeds uitgekeken
naar de mogelijke afzet van dierlijke mest en eindproducten
in Wallonië. Op korte termijn wordt echter geen doorbraak verwacht
van dit knelpuntdossier.
2.2.3.2 Verwerking en export van nutriënten
2.2.3.2.1 Evolutie van de verwerking en export van nutriënten
Tabel 48 en Tabel 49 geven een overzicht van de hoeveelheid verwerkte
en geëxporteerde nutriënten uit Vlaanderen sinds 2003. Het
gaat hier om de totale hoeveelheid nutriënten die niet op Vlaamse
landbouwgrond terecht kwam door (1) de export van ruwe, onbehandelde
dierlijke mest, (2) de export van eindproducten uit de
mestverwerkingsinstallaties en (3) de verliezen van N 2 -gas naar de
atmosfeer bij de verwerking van mest in biologische mestverwerkingsinstallaties.
In 2009 bedroeg de hoeveelheid nutriënten die geëxporteerd werd uit
Vlaanderen, als ruwe mest of na mestverwerking, 29,9 miljoen kg N
en 18,1 miljoen kg P 2 O 5 . Dit is 0,9 miljoen kg N hoger dan in het
voorgaande jaar. Voor fosfaat wordt daarentegen een heel beperkte
afname van 0,7 miljoen kg P 2 O 5 vastgesteld ten opzichte van 2008,
een indicatie dat relatief meer stikstof verwerkt wordt dan fosfaat in
2009 dan in 2008.
De geëxporteerde hoeveelheden bevatten stikstof en fosfaat die in
hoofdzaak afkomstig is van Vlaamse dierlijke mest, maar in mindere
mate ook van geïmporteerde dierlijke mest afkomstig van buiten
Vlaanderen en van andere toegevoegde organische materialen die
in het verwerkingsproces als input worden gebruikt. Eindproducten
van mestverwerkingsinstallaties die naast dierlijke mest ook andere
aanvoerstromen verwerken, bevatten immers nutriënten afkomstig
van enerzijds Vlaamse dierlijke mest en anderzijds deze andere
aanvoerstromen. Daarom is de totale hoeveelheid geëxporteerde
stikstof (29,9 miljoen kg N) groter dan de hoeveelheid mestverwerkingscertificaten
die de Mestbank uitreikt voor de Vlaamse dierlijke
mest die werd verwerkt en geëxporteerd in 2009 (24,3 miljoen kg N)
(zie 2.2.3.3).
In 2009 werd er 17,8 miljoen kg N en 17,3 miljoen kg P 2 O 5 afgevoerd
buiten Vlaanderen, op basis van transportdocumenten. Daarnaast
werd 1,9 miljoen kg N en 0,8 miljoen kg P 2 O 5 vervoerd met vrachtbrieven.
De afvoer met vrachtbrieven neemt jaar na jaar af. Dit door
het verder ingang vinden van het systeem van geregistreerde verzenders,
waarbij de uitbater van de mestverwerkingsinstallatie optreedt
als geregistreerde verzender. Dit laat hem toe om met internationale
transportfirma’s samen te werken. Bij deze transporten wordt een
verzenddocument opgemaakt, analoog aan het mestafzetdocument
bij transporten door erkende mestvoerders.
Naast de afvoer van nutriënten via transporten naar afnemers buiten
Vlaanderen, wordt ook een deel afgevoerd via omzetting in de vorm
van onschadelijk N 2 -gas bij de verwerking van mest in biologieën. In
2009 vervluchtigde via deze weg 10,2 miljoen kg stikstof in de vorm
van N 2 -gas. Dit is een verdere toename van 15% ten opzichte van de
hoeveelheid N 2 -gas productie in 2008 en is toe te schrijven aan de
opstart van een aantal nieuwe biologische zuiveringsinstallaties en
de uitbreiding van een aantal bestaande installaties.
70
2 vlaamse mestbalans