Operationeel Programma Noord-Nederland 2007-2013 - SNN

Gebiedsanalyse Noord-Nederland
1.1 Leeswijzer
In dit hoofdstuk wordt de sociaal-economische situatie
beschreven in Noord-Nederland, het gebied dat als
programmagebied is aangewezen voor het Operationeel
Programma en bestaat uit de provincies Drenthe,
Groningen en Friesland. Hiertoe wordt allereerst Noord-
Nederland op hoofdlijnen bekeken. De ontwikkeling van
het aantal inwoners, de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
en de economische structuur worden geanalyseerd
(paragraaf 1.2). De analyse van deze kerncijfers geeft een
algemeen beeld van Noord-Nederland.
zowel de noordelijke overheden als hun regionale partners.
De gebiedsanalyse in dit programma beoogt een overzichtelijk
beeld van Noord-Nederland te geven en vormt de
basis voor de ontwikkelingsvisie en –strategie. Voor een
meer gedetailleerde onderbouwing kan een beroep worden
gedaan op de Strategische Agenda en het onderliggende
studiemateriaal.
Figuur 1.1 Programmagebied Operationeel Programma Noord-
Nederland, inclusief steden en grove indicatie economische
kernzones
Vervolgens wordt op regionaal niveau de sociaal-economische
situatie in kaart gebracht (paragraaf 1.3). In de
Strategische Agenda voor Noord-Nederland 2007-2013
wordt aangegeven dat verhoging van de productiviteit en
het innovatievermogen de komende jaren centraal staan
in de ontwikkelingsvisie van het Samenwerkingsverband
Noord-Nederland (SNN). Aangezien innovatie een speerpunt
is in het Europees regionaal beleid, zijn de kerncijfers
op regionaal niveau onder meer gericht op het in kaart
brengen van het innovatievermogen van Noord-Nederland.
Het investerings- en vestigingsklimaat in Noord-Nederland
zal tevens in beeld worden gebracht, alsmede de ontwikkelingen
in de landbouw en het toerisme.
De Strategische Agenda van SNN bevat beleidskeuzes
van de drie noordelijke provincies op het gebied van de
ruimtelijke economie, het woon- en werkklimaat en de
ontwikkeling van het landelijk gebied. Deze keuzes worden
samengevat onder het motto: ‘Noord-Nederland zet in op
een dynamische kenniseconomie, sterke steden en een
vitaal platteland’. Hierbij wordt dus onderscheid gemaakt
tussen de steden en het platteland. Dit onderscheid wordt
in deze gebiedsanalyse ook zoveel mogelijk gehanteerd.
In paragraaf 1.4 en 1.5 wordt afzonderlijk ingegaan op de
sociaal-economische ontwikkelingen in de steden en op
het platteland.
Zoals hierboven al is aangegeven grijpt de gebiedsanalyse
in dit Operationeel Programma sterk terug op de analyse
en keuzes die eerder reeds zijn gemaakt in de Strategische
Agenda. Deze Strategische Agenda is gebaseerd op
uitgebreide regionale studies en wordt gedragen door
1.2 Noord-Nederland op hoofdlijnen
1.2.1 Demografie
Noord-Nederland beslaat wat betreft oppervlakte
ongeveer 25% van Nederland. Er woont echter 10% van
de Nederlandse bevolking. Noord-Nederland is dan ook
relatief dunbevolkt, het onderscheidt zich van de gemiddelde
Nederlandse regio als een relatief open gebied met
ruim de helft minder inwoners per vierkante kilometer
(circa 200). De regio telt vier grote steden – Assen,
Emmen, Groningen en Leeuwarden – waar 26% van de
totale noordelijke bevolking van 1,7 miljoen inwoners
woonachtig is. De bevolkingsdichtheid is van invloed op
het economisch presteren van een regio. Verstedelijkte
regio’s, met veel inwoners per vierkante kilometer, laten
vaak een sterkere economische dynamiek zien dan
dunbevolkte regio’s. Daar staat tegenover dat dunbevolkte
regio’s meer mogelijkheden bieden voor bijvoorbeeld ruim
wonen en recreëren.
Operationeel Programma Noord-Nederland 2007-2013