Dilemma's rond langer doorwerken; Europese werkgevers ... - NIDI

3. Demografisch bewustzijn van werkgevers in EuropaEuropa staat aan de vooravond van een nieuwe demografische realiteit.Onder invloed van de voortdurend lage vruchtbaarheidsniveaus enstijgende levensverwachting hebben alle landen te maken met een sterkevergrijzing van hun bevolking. Europa zal ook in toenemende mate wordengeconfronteerd met bevolkingskrimp (zie Beets, 2009). Hoewel dit laatsteverschijnsel op het niveau van landen zich voorlopig nog aan de verrehorizon bevindt, heeft een groeiend aantal Europese regio’s thans al te makenmet teruglopende bevolkingsaantallen. Een teruglopende omvang van depotentiële beroepsbevolking (de bevolking in de leeftijd van 20-64 jaar) dientzich echter nu al aan. Dat de bevolkingsaantallen thans nog stijgen heeftveelal te maken met een positief migratiesaldo. Hoewel de emigratieaantallenin verschillende landen een opwaartse trend vertonen is de instroomvan immigranten over het algemeen groter.In dit hoofdstuk stellen we de vraag in hoeverre Europese werkgeverszich ervan bewust zijn dat de demografie van Europa verandert en datdit implicaties heeft voor de arbeidsmarkt en hun eigen organisatie. Ditbewustzijn geeft een indicatie van het gevoel van urgentie ten aanzienvan de vergrijzing in het land en op kleinere schaal binnen de eigenorganisatie. Een gebrek aan demografisch bewustzijn kan een rem vormenop inspanningen van overheidswege om de samenleving en haar institutiesmeer ‘vergrijzingsproof’ te organiseren.3.1. Demografisch bewustzijnHoe het staat met het demografisch bewustzijn van Europese werkgevers valtte op te maken uit tabel 3.1. We vroegen aan alle werkgevers “Verwacht udat de volgende ontwikkelingen arbeidsmarktproblemen zullen veroorzakenin uw land in de komende tien jaar?” waarbij zij konden aangeven ofproblemen waarschijnlijk of onwaarschijnlijk werden geacht. Een eersteblik op de tabel leert dat het demografische gevoel van urgentie over hetalgemeen groot is. Zowel ten aanzien van de vergrijzing, als bij anderedemografische thema’s zijn weinig werkgevers van mening dat deze dearbeidsmarkt onberoerd zullen laten. Een opvallend resultaat is dat in elkvan de onderzochte landen, met uitzondering van Italië, werkgevers zichmeer zorgen lijken te maken over emigratie van talent brain drain danover de immigratie van laaggeschoolde werknemers. Het feit dat de zorgen